Nev’î tarafından yazılan manzum ve mensur karışık sanatlı nesir örneği eser. Nev’î’nin bu eserinden bahseden ilk kaynak Nev’î-zâde Atâyî’nin Hadâ’iku’l-Hakâ’ik Fî Tekmileti’ş-Şakâ’ik’idir (Donuk 2017: 1142). Telif tarihi belli olmayan Risâle-i Nevâ-yı ‘Uşşâk, Sinan Paşa (h.891/m.1486)’nın Tazarru’-nâme adlı eserine benzer bir üslup ile yazılmıştır. Bazı nüshalarında eserin adı Nevâ-yı 'Uşşâk fi't-Tazarru' ve'l-İştiyâk olarak kayıtlıdır (bk. Hacı Mahmud Efendi Koleksiyonu 2839; Nafiz Paşa Koleksiyonu 2028).

Allah’a yakarışların yer aldığı bu esere Türkçe bir kıt’a ile giriş yapılır. Eserin genel çerçevesini oluşturan herhangi bir alt başlık bulunmamaktadır. Tazarru’-nâme’de olduğu gibi her yakarış cümlesinin başında “İlâhî” hitabı yer almaktadır. Eser genel olarak secili kısa cümlelerle mensur şekilde yazılsa da aralarda pek çok manzum kısım da vardır. Özellikle gazel ve rubai nazım şekliyle yazılan bu manzum parçaların dili Türkçe, Farsça ve Arapçadır. Eserdeki Türkçe gazellerin bir kısmı da Nev’î’nin neşredilmiş Dîvân’ında yer almaktadır. Eserin genel muhtevası da yine Tazarru’-nâme’de olduğu gibi felsefi ve tasavvufi mahiyettedir. İnsanın yaratıcısı karşısındaki acziyeti ve günahlarından duyduğu pişmanlığı, dünya hayatına aldanıp doğru yolu tercihte yaşadığı karasızlıkları, dünyanın geçiciliği gibi konuların yanı sıra insanın varoluş sürecine duyduğu merak ve kim olduğunu sorgulaması gibi felsefi konular ele alınmıştır. Münacatla başlayan eser yine münacat ve dua ile tamamlanır.

Nev’î’nin bu eseri üzerinde iki yüksek lisans çalışmasının (Köse 2001 ve Aras 1997) yapıldığı bazı kaynaklarda kayıtlıdır (Sefercioğlu 2007: 53). Ancak kütüphane kataloglarında yapılan taramalarda bu çalışmaların künye bilgilerine dahi ulaşılamamıştır. Eserin tespit edilen 6 nüshası şunlardır: İstanbul Üniversitesi Nadir Eserler, nekty03953 ve nekty02037; Süleymaniye Kütüphanesi Hacı Mahmud Efendi Koleksiyonu 2839; Nafiz Paşa Koleksiyonu 2028; Hasan Hüsnü Paşa Koleksiyonu 000796; Ankara Milli Kütüphane Yazmaları, 06 Mil Yz A 8283. Bu nüshaların dışında  Nuruosmaniye Yazma Eser Kütüphanesi'nde 5001 demirbaş numarasıyla kayıtlı eserin müellifi Nev'î ve eser adı da Nevâ-yı ' Uşşâk  olarak kaydedilse de incelenen bu kayıttaki yazma eser Nevâ-yı 'Uşşâk değil Farsça başka bir metindir.

Yazarın biyografisi için bk. “Nev'î, Yahyâ”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/nevi-yahya