Müellifin Haşr Sûresi’nin sonunun, etvâr-ı seb’a (yedi tavır) üzere tasavvufî te’vilini yaptığı ve kırk hadisin te’vilini işlediği risalesi. Eserin ismi risalenin başında “Bu Risâle-i Kevseriyye, Sûfi Meşreb Üzere Olan İnsanlık Memleketinde Kur’ânî Sırların Te’villerinin Etvâr-ı Seb’a Üzere Beyânı Hususundadır.” şeklinde belirtilmiştir. Ayrıca müellif diğer eserlerinin çoğunda beyan ettiği üzere bu eserinde de kendi adını zikretmiştir. O kendini “Fakîr-i hakir Cemâl-i’l-Halvetî” diyerek kaydeder (Halveti (yz), 686: 42b; Ulu 2022: 157). Eser ayrıca aynı isimle Osmanlı Müellifleri’nde zikredilir (Bursalı Mehmed Tahir ty: 80-81).

Cemâl Halvetî, Haşr Sûresi'nin sonunun tasavvufî te’vilini yapma ve risalenin devamında yer alan “Nebî’nin hadislerinden kırk hadisin te’vîlini dinle!” diyerek başladığı kırk hadisin sırlarını beyan etmesinin, Allah tarafından kalbine ilham yoluyla geldiğini söylemiştir. Ardından “İlim Çin’de de olsa isteyiniz (arayınız).” rivâyeti gereğince “tevhîd ilmini taleb etmek bize vacip oldu.” diyerek, “kenz-i mahfi” olarak adlandırılan “Gizli bir hazine idim, bilinmek istedim, bilineyim diye halkı yarattım.” (Aclunî, II: 132) rivâyeti çerçevesinde tevhîd konusunu ele almıştır. Cemâl Halvetî, Hz. Âdem’in küllî rûh, Hz. Havva’nın ise küllî nefs menzilesinde olduğunu söyler. Bu ifadesinden Hz. Âdem’in zâhir ve bâtın olmak üzere yedi tavır üzere yaratıldığı anlaşılır. Çünkü Hz. Âdem Esmâ-i İlahiye'nin göründüğü küllî rûhun görüntüsüdür. Hadiste belirtilen “Allah Âdem’i kendi sûretinde yarattı.” ifadesiyle buna işaret edilmiştir (Çakmak 2015: 109-110). Müellif, kırk hadis faslına başlayıncaya kadar, “etvâr-ı seb’a” diye tabir ettiği (Halveti (yz), 686: 44b) rûhî latîfeleri sırasıyla izah etmiştir. (Halveti (yz), 686: 44b-50a).

Mezkûr eser, Süleymaniye Kütp., Lala İsmail Efendi Bl., 686 numaralı mecmuanın 42b-50a varak aralığında; kırk hadisin te’vili ise mecmuanın 50b-64b varakları arasında yer almaktadır. Eserin bu nüshası dışında bir nüshası da Vehbi Efendi 258 numarada kayıtlı mecmuanın 1b-6b varakları arasında bulunmaktadır (Çakmak 2015: 109). Risaleyle ilgili Çakmak (2015) ve Ulu (2022) kısmî bilgi verirken Yılmaz (2016) bir bildiri ile risalenin etvâr-ı seb’a kısmına dair detay vermemekle birlikte eserde yer alan kırk hadisi metin ve meal olarak kaydetmiş, birkaç hadisin te’vilini de örnek olarak zikretmiştir.

Müellifin biyografisi için bk. "Cemâl-i Halvetî". Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/cemali-halveti