RİSALE-İ KALEMİYYE (FEYZÎ)
Tursunzade tarafından yazılan Arapça kalemiyye risalesidir.
Feyzî, Dursun-zâde Abdullah Feyzî Efendi (d. ?/ö.1019/1610)

ISBN: 978-9944-237-87-1


Müellifin manzum kalemiyye risalesi. Arapça olarak kaleme alınan risalenin tespit edilen tek nüshası vardır. Bu nüsha Nuruosmaniye el Yazmaları Kütüphanesinde 4345/56 demirbaş numarasıyla kayıtlıdır. Çeşitli risalelerin yer aldığı 4355/1-56 demirbaş numaralı mecmuanın 171a-173b varaklarında yer almaktadır. Bu mecmua içerisinde çeşitli risaleler, makalat, kasideler ve  kalemiyye risaleleri vardır.

Tursunzade'nin risalesinin derkenarlarında beyitleri veya beyitler içerisinde geçen kelimeleri izah eden Arapça şerhler mevcuttur. Ketebe kaydında eserin 1016/1607 yılında yazıldığı beyan edilmiştir. Kalemiyyelerden beyit sayıları fazla olanlar, tam bir kaside özelliği göstermektedir. Girizgâh, fahriye, medhiye ve dua kısımlarında kalemin vasıflarından söz edilir. Kalemiyyeler muhtevaları bakımından hemen hepsi aynı formları kullanmakta ve aynı manaları ifade etmektedirler. Genellikle kalemiyyelerde işlenen tema önemli bir şahsiyetin methini, kalem eksenli olarak yapmaktır. Bu önemli şahıslardan başta Hz. Peygamber olmak üzere, Padişahlar, Vezirler, Şeyhulislam vs devlet ricali için yazılmıştır. Özellikle uzun kasidelerde girizgâh, fahriye, medhiye ve dua kısımlarında kalemin vasıflarından ve söz konusu şahsı öven dizeler yer alır. 

Müellifin biyografisi için bk. "Feyzî, Dursun-zâde Abdullah Feyzî Efendi". Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğühttp://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/feyzi-dursunzade-abdullah-feyzi

Eserden Örnekler



Kaynakça


Atâî, Nev'îzâde (1989). Hadâiku’l-Hakaik fî Tekmileti’ş-Şakaik. (hzl. Abdülkadir Özcan). İstanbul: Çağrı Yayınları.

Bursalı Mehmed Tahir (2001). Osmanlı Müellifleri. (hzl. Cemal Kurnaz ve Mustafa Tatçı. Ankara: Bizim Büro Yayınları. 

Kâtip Çelebi (yty). Keşfü’z-Zünûn An Esâmi’l-Kütübi Ve’l-Fünûn. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.

Kayabaşı, Bekir (1997). Kaf-zâde Fâ’izî’nin Zübdetü’l Eşâr’ı. Doktora Tezi. Malatya: İnönü Üniversitesi.

Riyâzî Mehmed (yty). Riyâzü’ş-Şu’arâ. Millet Kütüphanesi AE Nr. 765. vr. 109.

Süreyyâ, Mehmed (2014). Sicill-i Osmanî. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.

Şengün Necdet (2008). "Klasik Türk Şiirinde Kalem Kasideleri". Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic. Vol: 3/4 Summer.
Tuman, Mehmet Nail (2000). Tuhfe-i Nâilî-Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. (hzl. Cemal Kurnaz ve Mustafa Tatcı. Ankara: Bizim Büro Yayınları.



Atıf Bilgileri


KIZILKAYA, MÜZEKKİR. "RİSALE-İ KALEMİYYE (FEYZÎ)". Türk Edebiyatı Eserler Sözlüğü, http://tees.yesevi.edu.tr/madde-detay/risale-i-kalemiyye-feyzi. [Erişim Tarihi: 24 Ocak 2025].


Benzer Eserler

# Madde Yazar Madde Yazarı İşlem
1 RİSÂLE-İ FETHU'L-GAZÂ (FEYZÎ) Feyzî, Dursun-zâde Abdullah Feyzî Efendi Araş. Gör. Fatih UĞUR
Görüntüle
2 RİSÂLE FÎ BEYÂNİ MU'CİZÂT-I ENBİYÂ (FEYZÎ) Feyzî, Dursun-zâde Abdullah Feyzî Efendi Dr. Öğr. Üyesi Fazile Eren Kaya
Görüntüle
3 DÎVÂN (FEYZÎ) Feyzî, Dursun-zâde Abdullah Feyzî Efendi Araş. Gör. Hanım Yılmaz
Görüntüle
4 HAŞİYE ALÂ ŞERHİ'L-FETTAH (FEYZÎ) Feyzî, Dursun-zâde Abdullah Feyzî Efendi ( Dr. Öğr. Üyesi MÜZEKKİR KIZILKAYA
Görüntüle
5 Şerh-i Tefsîr-i Şerîf (Feyzî) Feyzî, Dursun-zâde Abdullah Feyzî Efendi Dr. Öğr. Üyesi MÜZEKKİR KIZILKAYA
Görüntüle
6 NAZM-I ECVED (ABDULLAH FEYZÎ) Feyzî, Dursun-Zâde Abdullah Feyzî Efendi Dr. Öğr. Üyesi Mehmet Güler
Görüntüle
7 DÎVÂN (CA’FER) Ca’fer, Tâcî-zâde Ca’fer Çelebi Dr. Fatma Meliha Şen
Görüntüle
8 MÜNŞE’ÂT (CA’FER) Ca’fer, Tâcî-zâde Ca’fer Çelebi Dr. Fatma Meliha Şen
Görüntüle
9 TERCEME-İ CÂMEŞÛY-NÂME (FİRDEVSÎ) Firdevsî, Şerefeddîn Mûsâ, Uzun Firdevsî, Firdevsî-i Rûmî, Firdevsî-i Tavîl, Türk Firdevsî Dr. Öğr. Üyesi Ozan Kolbaş
Görüntüle
10 KİTÂB-I TÂLİ'-İ MEVLÛD / TÂLİ’-İ MEVLÛD-İ KEBÎR (FİRDEVSÎ) Firdevsî, Şerefeddîn Mûsâ, Uzun Firdevsî, Firdevsî-i Rûmî, Firdevsî-i Tavîl, Türk Firdevsî Doç. Dr. Himmet BÜKE
Görüntüle
11 HEŞT BİHİŞT / KİTÂBÜ’S-SIFÂTİ’S-SEMÂNİYYE FÎ ZİKRİ’L-KAYÂSIRETİ’L-OSMÂNİYYE (İDRÎS) İdrîs, İdrîs-i Bitlîsî Doç. Dr. ADNAN OKTAY
Görüntüle
12 ŞERH-İ MESNEVÎ-İ MA’NEVÎ (İDRÎS) İdrîs, İdrîs-i Bitlisî Doç. Dr. ADNAN OKTAY
Görüntüle
13 ŞEHRENGÎZ DER-MEDH-İ CÜVÂNÂN-I EDİRNE / ŞEHRENGÎZ-İ EDİRNE (MESÎHÎ) Mesîhî, Îsâ Prof. Dr. Yunus KAPLAN
Görüntüle
14 DÎVÂN (ŞÂMÎ) Şâmî, Şâmlıoğlu Mustafâ Bey Prof. Dr. Yunus KAPLAN
Görüntüle
15 HEFT PEYKER (ABDÎ) Abdî Dr. Öğr. Üyesi ASLI AYTAÇ
Görüntüle
16 CEMŞÎD Ü HURŞÎD (ABDÎ) Abdî Prof. Dr. Adnan Ince
Görüntüle