Fedâî mahlasına sahip Prizrenli Abdürrahîm b. Ali’nin (d. ? - ö. 1303/1886) dinî bayramları ve bu bayramların namazlarını tasavvufî açıdan ve vahdet-i vücûd doktrini çerçevesinde kısaca ele aldığı risalesi. Eserin İstanbul Büyükşehir Belediyesi Atatürk Kitaplığı, Osman Ergin Yazmaları 1612 demirbaş numarasında ve Muhittin Ergüllü’nün istinsah ettiği mecmua içerisinde olmak üzere iki nüshası tespit edilmiştir (http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/fedai-abdurrahim. 2021: 82). Osman Ergin Yazmaları 1612 numaradaki nüshada 7 Kânûnisânî 1291 (19 Ocak 1876) tarihi kayıtlı ise de bu kaydın risalenin telif ya da istinsah tarihi olduğuna dair net bir emare bulunmamaktadır.

Risâle-i ʻÎdiyye’de Fedâî, Ramazan ve Kurban bayramlarının, bu bayramlarda kılınan namazların ihtiva ettiği manaları/sırları/hikmetleri, zahiren/fıkhen değil batınî/ledünnî yönüyle, fenâ ve bekâ mertebeleri olmak üzere tasavvufî makamların hiyerarşisi bakımından ele almıştır. Müellif, esere ʻîd kelimesinin kökünün ʻavdet (dönmek) olduğunu belirterek başlamış, Bakara suresinin 156. ayetinde geçen kâlû innâ lillâhi ve innâ ileyhi râciʻûn ibaresine atfen kelimenin esasen; cehaleti ortadan kaldırıp Hakk’a davet ve rücûʻ anlamına geldiğini bilmek anlamına geldiğini ifade etmiştir. Sonrasında Ramazan bayramı namazının, Son Dönem Melâmîliği kurucusu Muhammed Nûru’l-Arabî’nin (ö. 1305/1887) uyguladığı teslik tarzında (Ayrıca bk. Yılmaz 2019: 94-101) yer alan fenâ mertebelerinden tevhîd-i efʻâl, tevhîd-i sıfât ve tevhîd-i zât makamları, ilk rekatta kıraatten önceki üç tekbirin bu yüzden eklendiğine; bunun yanı sıra ikinci rekatta kıraatten sonraki üç zevâid tekbirin bekâ mertebesindeki hazretü’l-cemʻ, cemʻü’l-cemʻ ve ehadiyyetü’l-cemʻe, kıraatin ise cemʻ makamına işaret olduğuna dikkat çekmiştir. Kırâat kelimesinin Arapçada cemʻ anlamına geldiğine atıfla da senede iki bayram bulunmasının fenâ-bekâ makamlarına delalet ettiğini dile getirmiştir. Bu bağlamda (sâlikin) fenâ makamlarını aşarak Hakk’a ilme’l-yakîn derecesinde tanıması/bilmesi (irfân) için önce Ramazan; bekâ mertebesi makamlarının zevk edilerek hakke’l-yakîn yoluyla Hak’ta fena bulması (ʻayn) noktasında Kurban bayramı daha sonra vacip olmuştur. Fedâî, kurbanın ise hakikatte nefsi yok etmek, yani ikiliği/kesreti ortadan kaldırmak anlamına geldiğini söyleyerek bu mertebeye erişmenin yolunun vahdetten geçtiğine yaptığı vurguyla eserini tamamlamıştır.

Risale, metniyle beraber bir makale (Güleç 2011: 45-53) ve kitap çalışmasında (Yılmaz, Anılır ve Doğan 2021: 82-83) konu edinilmiştir.

Müellifin biyografisi için bk. "Fedâî, Abdürrahîm". Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/fedai-abdurrahim.