RİSÂLE-İ HÜSEYİN VÂ'İZ TERCÜMESİ (KEMÂLÎ)
kırk hadis şerhi
Kemâlî, Taşköprî-zâde Kemâleddîn Mehmed (d. 960-61/1553 - ö. 1031-32/1621)

ISBN: 978-9944-237-87-1


Tam adı Mevlânâ Kemâlüddîn Hüseyn b. Alî-i Beyhakî-yi Sebzevârî olan İranlı müfessir, mutasavvıf ve şâir Hüseyin Vâ'iz-i Kâşifî (ö. 910/1504-1505)’nin er-Risâletü’l-ʿAliyye fi’l-Ehâdîssi’n-Nebeviyye (875/1470) adlı, kırk hadis konulu Farsça şerh eseri üzerine yapılmış iki tercümeden biri. Diğeri Abdurrahman Hibrî tarafından yapılmıştır (Karaismailoğlu 1999: 17-18). Taşköprî-zâde Kemâleddin Efendinin Farsçayı çok iyi bildiğini gösteren eserlerinden biridir (Taş 2020a: 76). Hüseyin Vâ'iz’in, Şemseddin Ebü’l-Meâlî Ali el-Muhtâr en-Nessâbe en-Nakîb’e ithaf ettiği eserin mütercimi Kemâleddin Efendi tercümesini Sultan Ahmed (1603-1617)’e hediye etmiştir (Taş 2020a: 28).

Eser konusu itibarıyla genellikle ibadetlere ilişkin hadisleri içermektedir. Konuyu işleyiş düzeni ise önce ilgili âyet ve hadisleri sonra şiir, mesel ve hikâyeleri aktarmak şeklindedir. Sekiz bölüm hâlinde tertib edilen eser sırasıyla tevhid, ibadet, Kur’ân ve bazı duaların fazileti, mekârim-i ahlak, bazı kötü vasıflar, saltanat âdâbı, zaman-mekân, giyim-kuşam, yiyecek-içecek ve değişik alanlardaki bazı hadislerden müteşekkildir (Taş 2020a: 29-30).

Eserin metni yayımlanmamış, eserden bahseden diğer çalışmalarda nüsha bilgilerine dair veriye rastlanmamıştır (Bursalı 1915: 456, Çakır 2013a: 17, Çakır 2013b: 133, Donuk 2017: 1609, Duman 2004: 52, İpşirli 2011: 153, Taş 2020b: 6).

Şairin biyografisi için bk. “Kemâlî, Taşköprî-zâde Kemâleddîn Mehmed”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/kemali-taskoprizade-kemaleddin


Kaynakça


Bursalı, Mehmed Tâhir (1915). Osmanlı Müellifleri. (hzl. A. F. Yavuz ve İ. Özen). İstanbul: Meral Yay.

Çakır, M. Sefa (2013a). Taşköprîzade Kemaleddin Mehmed Bin Ahmed’in Şerh-i Ehadis-i Erbain Tercümesi (Metin-İnceleme). Yüksek Lisans Tezi. Samsun: On Dokuz Mayıs Üniversitesi.

Çakır, M. Sefa (2013b). “Taşköprîzade Kemaleddin Mehmed Ve Şerh-İ Ehadis-İ Erbain Adlı Eseri”. Dede Korkut Türk Dili ve Edebiyatı Araştırmaları Dergisi. 3 (5): 131-140.

Duman, Ali (2004). “Taşköprüzâde Ahmed Efendi ve Mevzu’âtu’l-‘Ulûm’da Yer Alan Usul ve Fıkh İle İlgili İlimler”. Gazi Üniversitesi Çorum İlahiyat Fakültesi Dergisi. 3 (5): 47-64.

İpşirli, Mehmet (2011). “Taşköprizâde Kemâleddin Efendi”. İslam Ansiklopedisi. C. 40. İstanbul: TDV Yay. 152-154.

Karaismailoğlu, Adnan (1999). “Hüseyin Vâiz-i Kâşifî”. İslam Ansiklopedisi. C. 19. İstanbul: TDV Yay. 16-18.

Nev’îzâde Atâyî (2017). Hadâiku’l-Hakâ’ik fî Tekmileti’ş-Şakâ’ik Nev’îzâde Atâyî’nin Şakâ’ik Zeyli (İnceleme-Tenkitli Metin). C. 2. (hzl. S. Donuk). İstanbul: Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı Yay.

Taş, Süleyman (2020a). Taşköprizâde Kemaleddin Efendi’nin “Uddetü Ashâbi’l-Bidâyeti ve’n-Nihâye” Adlı Eserinin Tahkik ve Tahlili. Doktora Tezi. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi.

Taş, Süleyman (2020b). “Taşköprizâde Kemâleddin Efendi ve ‘Udde Kitabı Tashkoprizadah Kamâl al-Dîn Efendî and His Book al-Uddah”. Kastamonu Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 4 (1): 1-18.

Atıf Bilgileri


Yarar, Yeşim. "RİSÂLE-İ HÜSEYİN VÂ'İZ TERCÜMESİ (KEMÂLÎ)". Türk Edebiyatı Eserler Sözlüğü, http://tees.yesevi.edu.tr/madde-detay/risale-i-huseyin-va-iz-tercumesi-kemali. [Erişim Tarihi: 21 Kasım 2024].


Benzer Eserler

# Madde Yazar Madde Yazarı İşlem
1 MEVZÛÂTU'L-'ULÛM (KEMÂLÎ, TAŞKÖPRÎ-ZÂDE) Kemâlî, Taşköprî-zâde Kemâleddîn Mehmed Doç. Dr. Mustafa Sefa Çakır
Görüntüle
2 KİTÂBU'L-İSTÎ'ÂB FÎ MA'RİFETİ'L-ASHÂB (KEMÂLÎ, TAŞKÖPRÎ-ZÂDE) Kemâlî, Taşköprî-zâde Kemâleddîn Mehmed Doç. Dr. Mustafa Sefa Çakır
Görüntüle
3 TÂRÎH-İ KAHT-I MISIR TERCÜMESİ (KEMÂLÎ) Kemâlî, Taşköprî-zâde Kemâleddîn Mehmed Araş. Gör. Dr. Ümit Eskin
Görüntüle
4 'UDDETÜ ASHÂBİ'L-BİDÂYE VE'N-NİHÂYE FÎ TECRÎDİ MESÂ'İLİ'L-HİDÂYE (KEMÂLÎ) Kemâlî, Taşköprî-zâde Kemâleddîn Mehmed Diğer Yeşim Yarar
Görüntüle
5 ZARİÂTU'L-VUSÛL (KEMÂLÎ) Kemâlî, Taşköprî-zâde Kemâleddîn Mehmed Diğer Yeşim Yarar
Görüntüle
6 TAHMİS-İ KASİDE-İ BÜRDE (KEMÂLÎ) Kemâlî, Taşköprî-zâde Kemâleddîn Mehmed Doç. Dr. Bünyamin Ayçiçeği
Doç. Dr. Hamza KOÇ
Görüntüle
7 ŞEH-NÂME (KEMÂLÎ) Kemâlî, Taşköprî-zâde Kemâleddîn Mehmed Diğer Yeşim Yarar
Görüntüle
8 LEMEZÂT-I HULVİYYE EZ LEMEÂT-I ULVİYYE (MAHMUD CEMALEDDİN HULVÎ) Mahmud Cemaleddin el-Hulvî Diğer Özlem Şamlı
Görüntüle
9 AHBÂRÜ’L-'İBER (ZA’ÎFÎ, MUHAMMED) Za'îfî, Muhammed Dr. Necmiye Özbek Arslan
Görüntüle
10 KIRK HADİS TERCÜMESİ (FEYZÎ-İ KEFEVÎ) Feyzî-i Kefevî Prof. Dr. Adem Ceyhan
Görüntüle
11 ZÜBDETÜ'N-NESÂYİH VE UMDETÜ'T-TEVÂRÎH (IYÂNÎ) Iyânî, Cafer Iyânî Bey Prof. Dr. Osman Ünlü
Görüntüle
12 RÂZ-NÂME FÎ MENÂKIBİ'L-ULEMÂ VE'L-MEŞÂYİH VE'L-FUZELÂ (KEFEVÎ HÜSEYİN) Kefevî, Hüseyin ismail Aksoyak
Görüntüle
13 ES-SEYFÜ'L-MESLÛLÜ FÎ ŞERHİ'R-RESÛLİ (MUSTAFA b. BÂLÎ) Mustafa b. Bâlî Araş. Gör. Oğuzhan Et
Görüntüle
14 HADÎS-İ ŞERÎFLER MECMUASI (MUSTAFÂ b. BÂLÎ) Mustafâ b. Bâlî Araş. Gör. Oğuzhan Et
Görüntüle
15 HÂŞİYE ALÂ ŞERHİ MİFTÂH (MUSTAFA b. BÂLÎ) Mustafâ bin Bâlî Araş. Gör. Oğuzhan Et
Görüntüle
16 TUHFE-İ ŞEMSÎ (ŞEMSÎ) Şemsî, İsfendiyar-zâde Şemsî Ahmed Paşa Prof. Dr. Yunus KAPLAN
Görüntüle
17 KARAMAN-NÂME (ŞİKÂRÎ) Şikârî Araş. Gör. Mizan Coşkun Özgür
Görüntüle