Peygamberlerin hayatını anlatan manzum mensur karışık risale. Eser, küçük olmakla birlikte inşâ örnekleri arasındadır. Dil açısından bakıldığında secilerle ve uzun tamlamalarla örülü metnin, süslü/ağdalı bir nesir örneği olduğu söylenebilir. Kaynaklarda Ahmed Fasîh’e ait bu isimle bir eserinin varlığına dair bilgi yoktur. Ancak bazı tezkirelerde (Genç 2000: 427), risâlelerinin olduğuna atıf yapılmaktadır. Dönem itibariyle kaynaklar başka bir Fasîh’in varlığına dair bilgi vermediğinden ve şaire ait divan nüshalarından bazılarının sonunda bu risâleden kesitler olmasından dolayı eserin Ahmed Fasîh’e ait olduğu söylenebilir. Fasîh’in kendi hattıyla yazdığı divan nüshalarında bulunmayan bu makaleler, ona ait en önemli mecmuasında da geçmez. Ahmed Dede en geç 1097 yılında yazdığı mecmuasına (Süleymaniye Kütüphanesi Nafiz Paşa 1514), dîvânında olmayan bazı rubai ve gazelleri eklemiştir (İçli 2015a: 49-73; İçli 2015b: 209- 222). Risalelerin bu mecmuada olmaması, bunların bu tarih sonrasında kaleme alınmış olabileceği görüşünü kuvvetlendirmektedir. Ancak Fasih mahlaslı başka şiir ve eserlerin Ahmed Fasîh’in ölümünden sonraya dair bilgi içermesi, bu konuya temkinli davranılması gerektiğine işaret etmektedir. Şu an için elde bulunan bilgilere göre eserin, Ahmed Fasîh Dede’ye ait olduğu görüşü daha ağır basmaktadır.  Üç makale formunda kaleme alınan risalelerin ilki “Kalem Makalesi” veya “Kalem Risâlesi” olarak adlandırılır. Bazı yazma nüsha başlıklarından hareketle ve mensur girişteki Kalem suresine atfından dolayı eserin adı Kalem Risalesi olarak kaydedilmiştir. İçeriklerinden anlaşıldığı kadarıyla bütünlük arz eden üç makale, birbirinin devamı niteliğindedir. 

Manzum giriş ve Kalem Suresinin birinci ayeti ile başlayan ilk risâlede, kalemin varlık âlemine gelişine dair bilgi verilir. Eserde kalemin nesne olarak üretimi, kullanımı ve işlevi; sembol ve imgeler bağlamında oluşturduğu anlamlar hakkında açıklamalar vardır. Risâlede kalemin teşbih, istiare ve mecaz öğesi olarak birliktelik kurduğu kişiler ve nesnelere yer verilmiştir. Her bir peygamber ve davası, kalemin değişik çağrışımı şeklinde sunulmuştur. Fasîh, keder denizinde boğulacak şekilde ıstıraplar içinde olduğunu belirtir. Eziyet ve zorluklara sitem etmek yerine bir teselli bulması gerektiğini vurgular. Her bir peygamberin hayat hikâyesinden/hayatlarından kesitlerin en önemli teselli kaynağı olduğunu düşünür. Ona göre her bir peygamberin hayatında kendisi için bir örnek, kılavuz ve kurtuluş vardır. Hz. Âdem risâlesinde geçen ifadelerden anlaşıldığına göre insanlık için başa gelen her belâ ve musibette binlerce teselli ve hikmetler bulunduğu müellif tarafından dile getirilmektedir. Hz. Âdem’in yaratılışı, meleklerle olan iletişimi, Hz. Havva ile olan münasebeti, dünyaya gelişleri, dünyadaki arayışları ve affedilmelerinin anlatıldığı risâlede, çekilen ıstırapların bir gün son bulacağı ve acıların yerini sevinçlerin alacağı vurgulanmaktadır. Hz. İbrahim risâlesinin içeriğine bakıldığında da aynı durum söz konusudur. Nemrut’un yaptığı ve yapacağı zulümler, işkenceler ve uygulayacağı baskıcı tavırların bertaraf edildiği ve Hz. İbrahim’in tüm bunlardan nasıl sıyrıldığının anlatıldığı anlatılır. Fasîh bu makalede, Hz. İbrahim daha doğmamışken, halkın acılarını, Nemrut’un baskıcı uygulamalarını, bireysel arzular için çevredekilerin bertaraf edilmesi endişesini, geleceğini garanti altına almak için yapılan zulümleri, Hz. İbrahim’in doğuşunu engellemek için katledilen çocuk ve ailelerinin çektiği sıkıntıları anlatmaktadır. Öte yandan tüm bunların Hz. İbrahim’in yaşamasına engel olamadığını, umudun her zaman kazandığını, kurtuluş ve sevinçlerin de bir şekilde geleceğini ve hakikatin tecelli edeceği dile getirilmiştir.

Eser üzerinde İçli (2016) tarafından yapılan bir değerlendirme makalesi olmakla birlikte eserin tam metni henüz yayımlanmamıştır.

Yazarın biyografisi için bkz. "Fasîh, Ahmed Fasîh Dede". Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/fasih-ahmed-fasih-dede