RİSÂLE FÎ DEVERÂNİ'S-SÛFİYYE (SÜNBÜL)
cehrî zikir ve mahiyeti
Sünbül, Şeyh Yusuf Sünbül Sinan Efendi (d. ?/? - ö. 936/1529)

ISBN: 978-9944-237-87-1


Sinan Efendi’nin tarikat adabını ve devrân kavramını ele aldığı eseri. Sünbül Sinan Efendi, Rirsâle fi Devrâni’s-Sûfiyye’de, diğer iki eserinde (Risale-i Tahkikiyye, Risale Der Hakk-ı Zikir ve Devran) olduğu gibi sema, vecd ve zikrullah gibi cehri zikir uygulamalarının helal olduğunu savunmaktadır. Savunma yaparken de ehl-i zikrin devranını oyun ve eğlence olarak yorumlayanlara Kur’an ve hadislerden örnekler vererek açıklamalar getirerek yapmıştır. Karşıt görüş bildirenlere isimleriyle tek tek cevap vermiş; özellikle Sahib-i Bezzaziyye, Sahib-i Pezdeviyye olmak üzere ismi geçen muhaliflerin sözlerini çürütmeye çalışmıştır. Ayrıca devran ve raks kavramlarının anlamları üzerinde durarak her iki kavramın lügat ve ıstılah bakımından tahlillerini yapmıştır. Sünbül Sinan Efendi, tüm bunlara ek olarak sûfilerin kendilerini hiçbir zaman kâfirlerin hal ve hareketlerine benzetme niyetinde olmadığı üzerinde hassasiyetle durmuştur. O eserinde, devran ile amaçlarının Cenab-ı Hakk’a ibadet ederken arşın etrafında devran eden meleklere ve Ka’be çevresinde tavaf yapan insanlara benzemek olduğunu ifade etmiştir.

Küçük hacme sahip olan eser on dört sayfadan ibarettir. Eser Arapça ve Osmanlıca olup Beyazıt Yazma Eserler Kütüphanesinde Veliyüddin Efendi Koleksiyonu 3602 dosya numarası içerisinde yer almaktadır. İstanbul Merkez Kütüphanesi Nadir Eserler bölümü 3783 numarada ve Süleymaniye Kütüphanesi 1434 numaralı Risale-i Tahkikiyye kitabının son bölümünde de nüshaları bulunmaktadır. Sünbül Sinan Efendi, Yavuz Sultan Selim Camii inşa edildikten sonra ilk olarak orda vaaz vermiştir. Bunun yanı sıra Ayasofya ve Fatih camilerinde de vaazlar vermiş ve vaazların ardından Halveti devranı icra etmiştir. Tefsir, hadis ve diğer tasavvufi ilimler alanında da oldukça geniş bir bilgiye sahip olduğu devran ve sema uygulamalarını savunmak maksadıyla keleme aldığı risalelerinden anlaşılmaktadır. Fikirlerini ve bilgisini yazılı olmaktan ziyade şifahi tarzda anlatmaya önem verdiği mevcut eserlerinin sayıca azlığından anlaşılmaktadır.

Yusuf Sünbül Sinan’ın biyografisi için bk. “Sünbül, Şeyh Yusuf Sünbül Sinan Efendi”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/sunbul-seyh-yusuf-sunbul-sinan

Eserden Örnekler


"Beyt-i kalbî hâli olmayansa sözleri kûş eyler.

Fâş eder bu nükte-i cânân ve mizmâr, deff/ pess imdi".

(Sünbül Sinan No. 3122.)

Kaynakça


Kaynakça

Demirci, Mustafa (1996). Sema’ Risâleleri. Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi.

Sünbül Sinan (t.y). Risâle fi Deverâni’-Sufiyye. Beyazıt Devlet Kütüphanesi. Veliyüddin Efendi Kitaplığı. No. 3602.

Sünbül Sinan (t.y). Risâle fi Deverânis-Sufiyye. İstanbul Merkez Kütüphanesi Nadir Eserler Kitaplığı. No. 3783.

Sünbül, Sinan (t.y.). Risâle Fî Deverâni's-Sûfiyye. Trc. Abdülehad Nuri Efendi. Süleymaniye Kütüphanesi Hacı Mahmud Efendi Kitaplığı. No. 3122.

Vassaf, Hüseyin (t.y). Sefine-i Evliya. Cilt. I, Süleymaniye Kütüphanesi Yazma Bağışlar Bölümü, No. 2306. 

Yazıcı, Tahsin (1956). "Fetih’ten sonra İstanbul’da İlk Halveti Şeyhleri: Çelebi Muhammed Cemaleddin, Sünbül Sinan ve Merkez Efendi". İstanbul Enstitü Dergisi. İstanbul. C. 2. 104-105.

Atıf Bilgileri


Aktaran, Nesrin. "RİSÂLE FÎ DEVERÂNİ'S-SÛFİYYE (SÜNBÜL)". Türk Edebiyatı Eserler Sözlüğü, http://tees.yesevi.edu.tr/madde-detay/risale-fi-deverani-s-sufiyye-sunbul. [Erişim Tarihi: 21 Kasım 2024].


Benzer Eserler

# Madde Yazar Madde Yazarı İşlem
1 RİSÂLETÜ’T-TAHKİKİYYE (SÜNBÜL) Sünbül, Şeyh Yusuf Sünbül Sinan Efendi Dr. Nesrin Aktaran
Görüntüle
2 RİSÂLE DER HAKK-I ZİKR Ü DEVRÂN (SÜNBÜL) Sünbül, Şeyh Yusuf Sünbül Sinan Efendi Dr. Nesrin Aktaran
Görüntüle
3 RİSÂLETÜ ETVÂRİ'S-SEB'A (SÜNBÜL) Sünbül, Şeyh Yusuf Sünbül Sinan Efendi Doç. Dr. MEHMET ŞİRİN AYİŞ
Görüntüle
4 TARİKATNÂME (SÜNBÜL) Sünbül, Şeyh Yusuf Sünbül Sinan Efendi Araş. Gör. Dr. MUHAMMET AKİF TİYEK
Görüntüle
5 DÎVÂN (CA’FER) Ca’fer, Tâcî-zâde Ca’fer Çelebi Dr. Fatma Meliha Şen
Görüntüle
6 MÜNŞE’ÂT (CA’FER) Ca’fer, Tâcî-zâde Ca’fer Çelebi Dr. Fatma Meliha Şen
Görüntüle
7 TERCEME-İ CÂMEŞÛY-NÂME (FİRDEVSÎ) Firdevsî, Şerefeddîn Mûsâ, Uzun Firdevsî, Firdevsî-i Rûmî, Firdevsî-i Tavîl, Türk Firdevsî Dr. Öğr. Üyesi Ozan Kolbaş
Görüntüle
8 KİTÂB-I TÂLİ'-İ MEVLÛD / TÂLİ’-İ MEVLÛD-İ KEBÎR (FİRDEVSÎ) Firdevsî, Şerefeddîn Mûsâ, Uzun Firdevsî, Firdevsî-i Rûmî, Firdevsî-i Tavîl, Türk Firdevsî Doç. Dr. Himmet BÜKE
Görüntüle
9 HEŞT BİHİŞT / KİTÂBÜ’S-SIFÂTİ’S-SEMÂNİYYE FÎ ZİKRİ’L-KAYÂSIRETİ’L-OSMÂNİYYE (İDRÎS) İdrîs, İdrîs-i Bitlîsî Doç. Dr. ADNAN OKTAY
Görüntüle
10 ŞERH-İ MESNEVÎ-İ MA’NEVÎ (İDRÎS) İdrîs, İdrîs-i Bitlisî Doç. Dr. ADNAN OKTAY
Görüntüle
11 ŞEHRENGÎZ DER-MEDH-İ CÜVÂNÂN-I EDİRNE / ŞEHRENGÎZ-İ EDİRNE (MESÎHÎ) Mesîhî, Îsâ Prof. Dr. Yunus KAPLAN
Görüntüle
12 DÎVÂN (ŞÂMÎ) Şâmî, Şâmlıoğlu Mustafâ Bey Prof. Dr. Yunus KAPLAN
Görüntüle
13 HEFT PEYKER (ABDÎ) Abdî Dr. Öğr. Üyesi ASLI AYTAÇ
Görüntüle
14 CEMŞÎD Ü HURŞÎD (ABDÎ) Abdî Prof. Dr. Adnan Ince
Görüntüle