RİSÂLE DER HAKK-I ZİKR Ü DEVRÂN (SÜNBÜL)
cehrî zikir ve mahiyeti
Sünbül, Şeyh Yusuf Sünbül Sinan Efendi (d. ?/? - ö. 936/1529)

ISBN: 978-9944-237-87-1


Müellifin, sûfilerin ayakta cem’ olup döne döne Allah’ı zikretmelerini eleştiren kimselere cevap niteliği taşıyan eseri. Risale, Sünbül Sinan Efendi’ye ait diğer bir eser olan Risâle-i Tahkikiyye’nin Türkçe özeti mahiyetindedir. Eserde sema, vecd, devran, cehrî zikir gibi uygulamaların Allah’tan korkmadan, utanmadan ve İslâm'a zarar verdiğinden habersiz bazı kimselerce kâfirlerin oyununa ve raksa benzetilmesi eleştirilmektedir. Risâlede bu tür iddialara karşı ayet ve hadisler ışığında deliller sunulmuş ve konu ayrıntılı bir şekilde ele alınmıştır.

Kırk beş sayfadan oluşan eserin zahriyesinde bulunan ifadeler okunmamaktadır. Serlevhasında “Risâle fi Hakk-ı Devranı’s-Sûfiyye” başlığı yer almaktadır. Eser içerisinde sah kayıtları mevcuttur. Ferağ kaydından istinsah ve müstensih tarihi ile ilgili bir bilgi bulunmamaktadır. Eserin diğer nüshalarında geçen adları sırasıyla Risâle fi Hakk-ı Devran, Risale-i Hz. Pîr Sünbül Sinan, Risâle fî’l- Ezkâr ve’d-Devrân, Risâle Bayân-ı Cevâz-ı Deverân-ı Sûfiyye’dir. Zikredilen eserler Süleymaniye Kütüphanesi, Millet Kütüphanesi, İBB Atatürk Kütüphanesi ve Mısır Milli Kütüphanesinde yer almaktadır. İstanbul Üniversitesi Nadir Eserler Kütüphanesinde yer alan nüshasının sonunda Zenbilli Ali Efendi’nin risâle içerisinde yer alan bilgilerin doğruluğuna dair bir fetvası bulunmaktadır. Eserin diğer bir nüshası olan Risâle fi Hakki’d-Devran içerisinde Zümer Sûresi 73 ve 75 arası âyetleri ile Mü’min Sûresi yedinci ayeti bulunmaktadır. Eserde ayrıca Misbâhu’s-Sünen adlı eserden bazı hadis-i şeriflerin şerhine yer verilmiştir. Eser hakkında yapılan müstakil bir çalışmaya rastlanmamıştır.

Yusuf Sünbül Sinan’ın biyografisi için bk. “Sünbül, Şeyh Yusuf Sünbül Sinan Efendi”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/sunbul-seyh-yusuf-sunbul-sinan

Eserden Örnekler


Sufiler, Müslümanlar cem' olup ayağı üzerine döne döne zikr ettikleri; mesela melaikenin arş çevresinde ve halka-i zikr çevresinde ve tefsir Kur'an meclisinin çevresinde döne döne zikr ettikleri gibidir. Hasıl-ı kelâm Sûfilerin döne döne zikrettikleri suret, tavaf ve ziyarettir. Ne la'ibdir ne raksdır.  Ziyade tahkik isteyen Risale-i Tahkikiyye'ye nazar eder. (Sünbül, Sinan Yusuf. db. No. 01398-001. vr. 16a.)

Kaynakça


Sünbül, Sinan Yusuf (yty). Risâle-i Sünbül Der Hakk-ı Zikir ve Devran. İstanbul Üniversitesi Nadir Eserler Kütüphanesi. Yazma/Nadir Eserler Kataloğu No. 03868, db: NECTY, 55a-57a.

Sünbül, Sinan Yusuf (yty). Risâle fî Hakkı’d-Devran. Süleymaniye Ktp.: Âtıf Efendi. db.1398.

Sünbül Sinan Yusuf (yty). Risâle-i Hz. Pîr Sünbül Sinan. Süleymaniye Ktp.: Yazma Bağışlar Kitaplığı. db.: 07021, vr. 1b-12b.

Çalıkoğlu, M. Asım (1975). Sünbül Efendi ve Merke Efendi’nin Resimli Hayatı ve Hüviyetleri. İstanbul: Nurgök Matbaası.

Bozbuğa, Yunus (2019). Bir Fevâ Tercih ve Tahrîc Örneği Olarak Sünbül Sinan Efendi’nin Risalet-i Tahkikiyyesi. Yüksek Lisans Tezi. Yalova: Yalova Üniversitesi.

Atıf Bilgileri


Aktaran, Nesrin. "RİSÂLE DER HAKK-I ZİKR Ü DEVRÂN (SÜNBÜL)". Türk Edebiyatı Eserler Sözlüğü, http://tees.yesevi.edu.tr/madde-detay/risale-der-hakk-i-zikr-u-devran-sunbul. [Erişim Tarihi: 21 Kasım 2024].


Benzer Eserler

# Madde Yazar Madde Yazarı İşlem
1 RİSÂLETÜ’T-TAHKİKİYYE (SÜNBÜL) Sünbül, Şeyh Yusuf Sünbül Sinan Efendi Dr. Nesrin Aktaran
Görüntüle
2 RİSÂLETÜ ETVÂRİ'S-SEB'A (SÜNBÜL) Sünbül, Şeyh Yusuf Sünbül Sinan Efendi Doç. Dr. MEHMET ŞİRİN AYİŞ
Görüntüle
3 TARİKATNÂME (SÜNBÜL) Sünbül, Şeyh Yusuf Sünbül Sinan Efendi Araş. Gör. Dr. MUHAMMET AKİF TİYEK
Görüntüle
4 RİSÂLE FÎ DEVERÂNİ'S-SÛFİYYE (SÜNBÜL) Sünbül, Şeyh Yusuf Sünbül Sinan Efendi Dr. Nesrin Aktaran
Görüntüle
5 DÎVÂN (CA’FER) Ca’fer, Tâcî-zâde Ca’fer Çelebi Dr. Fatma Meliha Şen
Görüntüle
6 MÜNŞE’ÂT (CA’FER) Ca’fer, Tâcî-zâde Ca’fer Çelebi Dr. Fatma Meliha Şen
Görüntüle
7 TERCEME-İ CÂMEŞÛY-NÂME (FİRDEVSÎ) Firdevsî, Şerefeddîn Mûsâ, Uzun Firdevsî, Firdevsî-i Rûmî, Firdevsî-i Tavîl, Türk Firdevsî Dr. Öğr. Üyesi Ozan Kolbaş
Görüntüle
8 KİTÂB-I TÂLİ'-İ MEVLÛD / TÂLİ’-İ MEVLÛD-İ KEBÎR (FİRDEVSÎ) Firdevsî, Şerefeddîn Mûsâ, Uzun Firdevsî, Firdevsî-i Rûmî, Firdevsî-i Tavîl, Türk Firdevsî Doç. Dr. Himmet BÜKE
Görüntüle
9 HEŞT BİHİŞT / KİTÂBÜ’S-SIFÂTİ’S-SEMÂNİYYE FÎ ZİKRİ’L-KAYÂSIRETİ’L-OSMÂNİYYE (İDRÎS) İdrîs, İdrîs-i Bitlîsî Doç. Dr. ADNAN OKTAY
Görüntüle
10 ŞERH-İ MESNEVÎ-İ MA’NEVÎ (İDRÎS) İdrîs, İdrîs-i Bitlisî Doç. Dr. ADNAN OKTAY
Görüntüle
11 ŞEHRENGÎZ DER-MEDH-İ CÜVÂNÂN-I EDİRNE / ŞEHRENGÎZ-İ EDİRNE (MESÎHÎ) Mesîhî, Îsâ Prof. Dr. Yunus KAPLAN
Görüntüle
12 DÎVÂN (ŞÂMÎ) Şâmî, Şâmlıoğlu Mustafâ Bey Prof. Dr. Yunus KAPLAN
Görüntüle
13 HEFT PEYKER (ABDÎ) Abdî Dr. Öğr. Üyesi ASLI AYTAÇ
Görüntüle
14 CEMŞÎD Ü HURŞÎD (ABDÎ) Abdî Prof. Dr. Adnan Ince
Görüntüle