- Yazar Biyografisi (TEİS)
Subhî, Ta'lîkî-zâde Mehmed Subhî - Madde Yazarı: Doç. Dr. Kürşat Şamil Şahin
- Eser Yazılış Tarihi:1584?
- Yazıldığı Saha:Anadolu-Osmanlı
- Edebiyat Alanı:Yazılı Edebiyat / Divan Edebiyatı
- Dönemi:16. Yüzyıl
- Dili:Türkçe
- Alfabesi:Arap
- Yapısı:Manzum-Mensur
- Niteliği:Telif
- Türü/Formu:Gazavatname
- Yayın Tarihi:16/03/2022
REVAN (GÜRCİSTAN) SEFERİ TARİHİ (SUBHÎ)
1584 Gürcistan Seferi konulu gazavat-nâmeSubhî, Ta'lîkî-zâde Mehmed Subhî (d. ?/? - ö. 1014/Nisan 1606)
ISBN: 978-9944-237-87-1
Osmanlı tarihçisi ve şehnâmecisi Ta'lîkî-zâde Mehmed Subhî’nin eseri. Eserde Ferhad Paşa’nın 1584 yılındaki Gürcistan seferi anlatılır. İçeriğinde adı ile ilgili herhangi bir bilgi bulunmayan eser; bazı kaynaklarda Târîh-i Gazavât-ı Osman Paşa (Karatay 1961: 233) veya Revaniyye (Babingger 184; Bursalı Mehmed Tahir 148) gibi isimlerle anılmıştır.
Sanatlı bir dille kaleme alınan bu mensur eserde Arapça, Farsça ve Türkçe manzumeler de bulunur. Başlıkları Farsça olan eserin giriş kısmında, sefer için yapılan hazırlıklardan bahsedilir. Daha sonra Gürcistan’ın Lori ve Tomanis kaleleri ve bölgedeki Kızılbaşlar hakkında bilgiler verilir. Ordunun bölgede kazandığı başarılar, İmam Kulu Han ile yapılan savaş ve yazarın Rıdvan Paşa ile birlikte Simon Han’a karşı verdikleri mücadele canlı bir şekilde tasvir edilir. Eser dönemin padişahına övgü ve dua ile sona erer (Levend 2000: 91, Afyoncu 2003: 137, Yıldız 2021: 29-30).
Topkapı Sarayı Müzesi Kütüphanesi Revan 1300 numarada kayıtlı 33 varaklık bu eser, Kenan Yıldız (2021) tarafından yüksek lisans tezi olarak hazırlanmıştır.
Yazarın biyografisi için bk. “Subhî, Ta'lîkî-zâde Mehmed Subhî". Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/subhi-talikizade-mehmed-subhi
Eserden Örnekler
Bu hakîr-i nâ-murâd ve dilgîr-i nâ-şâd gam-gîn-i nâ-kâm Subhî-i müstehâm eş-şehîr bi-Taʻlikî-zâde caʻaleʻllahu’l-fevze ve’l-felâh-zâdenin abâ vu ecdâdından niçe vüzerâ-i ʻizâm ve mevâli-i süreyyâ-nizâm selâtîn-i sâlife-i ʻOsmâniyye’ye hidmet idegelüp el-veledü’n-necîb yaktedî bi-vâlidihi’l-edîb mûcibince devletlü pâdişâh-ı zıllullahın âstâne-i ʻizzet-penâhın on iki, on üç yıl kıblegâh idinüp vâsıl-ı merâm olmak üzre iken cülûs-ı saʻâdet-me’nûs vâkiʻ olmak ile emsâlim menâsıb-ı ʻâliye ve hemsâlim merâtib-i gâliyeye vâsıl (3b) olup (Yıldız 2021: 46).
Kopdı gice içre kıyâmet güni
Leyle-i endûh u nedâmet güni
Zelzeleden ditredi kûy-i zemîn
Belki düşüp tas-ı sipihre tanîn
Ditredi bu heybetle püşt-i gâv
Hing-i felek kıldı yeri gâv gâv
Şene-i esbân u sahîl-i semend
Küngüre-i ʻarşa bırakdı kemend
Velveleden toldı zemîn ü zemân
Çıkdı göge zemzeme-i el-amân (23b; Yıldız 2021: 81)
Kaynakça
Afyoncu, Erhan (2003). "Osmanlı Siyasi Tarihinin Ana kaynakları: Kronikler". Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi V: 101-172.
Babinger, Franz (2000). Osmanlı Tarih Yazarları ve Eserleri. Çev. Coşkun Üçok. Ankara: KB Yay.
Bursalı Mehmed Tahir (1975). Osmanlı Müellifleri. C.III. hzl. İsmail Özen ve Fikri Yavuz. İstanbul: Meral Yay.
Fehmi Edhem Karatay (1961). Topkapı Sarayı Kütüphanesi Türkçe Yazmalar Kataloğu. C. I. İstanbul: Topkapı Sarayı Müzesi Yay.
Levend, Agâh Sırrı (2000). Gazavâtnâmeler ve Mihaloğlu Ali Bey’in Gazavâtnâmesi. Ankara: TTK Yay.
Yıldız, Kenan (2021).Tâlikîzâde Mehmed Subhî’nin Gürcistan Seferi Tarihçesi (Tahlil ve Metin). Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi.
Atıf Bilgileri
Benzer Eserler
# | Madde | Yazar | Madde Yazarı | İşlem | ||
---|---|---|---|---|---|---|
1 | FİRÂSET-NÂME (TA'LÎKÎ-ZÂDE) | Subhî, Ta'lîkî-zâde Mehmed Subhî | Mehmet Gürbüz |
Görüntüle | ||
2 | TEBRÎZİYYE (SUBHÎ) | Subhî, Ta'lîkî-zâde Mehmed Subhî | Dr. Necmiye Özbek Arslan |
Görüntüle | ||
3 | ŞEMÂ'İL-NÂME-İ ÂL-İ OSMÂN (SUBHÎ) | Subhî, Ta'lîkî-zâde Mehmed Subhî | Dr. UĞUR ÖZTÜRK |
Görüntüle | ||
4 | ŞEH-NÂME-İ HÜMÂYÛN (YANIK SEFERİ) (SUBHÎ) | Subhî, Ta'lîkî-zâde Mehmed Subhî | Dr. UĞUR ÖZTÜRK |
Görüntüle | ||
5 | FETİH-NÂME-İ EĞRİ/ŞEH-NÂME-İ SULTÂN MEHMED (SUBHÎ) | Subhî, Ta'lîkî-zâde Mehmed Subhî | Araş. Gör. Kübra Akatay |
Görüntüle | ||
6 | DÎVÂN (CA’FER) | Ca’fer, Tâcî-zâde Ca’fer Çelebi | Dr. Fatma Meliha Şen |
Görüntüle | ||
7 | MÜNŞE’ÂT (CA’FER) | Ca’fer, Tâcî-zâde Ca’fer Çelebi | Dr. Fatma Meliha Şen |
Görüntüle | ||
8 | TERCEME-İ CÂMEŞÛY-NÂME (FİRDEVSÎ) | Firdevsî, Şerefeddîn Mûsâ, Uzun Firdevsî, Firdevsî-i Rûmî, Firdevsî-i Tavîl, Türk Firdevsî | Dr. Öğr. Üyesi Ozan Kolbaş |
Görüntüle | ||
9 | KİTÂB-I TÂLİ'-İ MEVLÛD / TÂLİ’-İ MEVLÛD-İ KEBÎR (FİRDEVSÎ) | Firdevsî, Şerefeddîn Mûsâ, Uzun Firdevsî, Firdevsî-i Rûmî, Firdevsî-i Tavîl, Türk Firdevsî | Doç. Dr. Himmet BÜKE |
Görüntüle | ||
10 | HEŞT BİHİŞT / KİTÂBÜ’S-SIFÂTİ’S-SEMÂNİYYE FÎ ZİKRİ’L-KAYÂSIRETİ’L-OSMÂNİYYE (İDRÎS) | İdrîs, İdrîs-i Bitlîsî | Doç. Dr. ADNAN OKTAY |
Görüntüle | ||
11 | ŞERH-İ MESNEVÎ-İ MA’NEVÎ (İDRÎS) | İdrîs, İdrîs-i Bitlisî | Doç. Dr. ADNAN OKTAY |
Görüntüle | ||
12 | ŞEHRENGÎZ DER-MEDH-İ CÜVÂNÂN-I EDİRNE / ŞEHRENGÎZ-İ EDİRNE (MESÎHÎ) | Mesîhî, Îsâ | Prof. Dr. Yunus KAPLAN |
Görüntüle | ||
13 | DÎVÂN (ŞÂMÎ) | Şâmî, Şâmlıoğlu Mustafâ Bey | Prof. Dr. Yunus KAPLAN |
Görüntüle | ||
14 | HEFT PEYKER (ABDÎ) | Abdî | Dr. Öğr. Üyesi ASLI AYTAÇ |
Görüntüle | ||
15 | CEMŞÎD Ü HURŞÎD (ABDÎ) | Abdî | Prof. Dr. Adnan Ince |
Görüntüle |