- Yazar Biyografisi (TEİS)
Rahmî, Abdurrahîm Efendi - Madde Yazarı: Doç. Dr. Abdulkadir Erkal
- Eser Yazılış Tarihi:1196/1780
- Yazıldığı Saha:Anadolu-Osmanlı
- Edebiyat Alanı:Yazılı Edebiyat / Divan Edebiyatı
- Dönemi:18. Yüzyıl
- Dili:Türkçe
- Alfabesi:Arap
- Yapısı:Mensur
- Niteliği:Tercüme
- Türü/Formu:Dinî-Tasavvufî-Ahlaki Eser
- Yayın Tarihi:24/06/2021
REFÎK-İ TARÎK
tasavvufî eserRahmî, Abdurrahîm Efendi (d. ?/? - ö. 1223/1808-09)
ISBN: 978-9944-237-87-1
Mevlanâ Kâsım-ı Hâni’nin Seyr ü Sülûk İlel Mülkü’l-Mülûk isimli risalesinin tercümesidir. Eser tasavvufta seyr ü sülük merhalelerini anlatır. Türkçe karşılığı olarak "yol arkadaşı" şeklinde anlamlandırabileceğimiz Refîk-i Tarîk, tasavvufa yeni adım adan bir mürit için kılavuz mahiyetindedir.
Rahmî’nin bildirdiğine göre eser genel olarak “tezkiye-i nefs ve tasfiye-i kalb” için yazılmıştır. Eser, mukaddime, on bab (bölüm) ve bir hâtimeden oluşur. Mukaddime bölümünde eserde geçen önemli tasavvufî kavramların anlamları açıklanmıştır. Birinci bab; dünyanın zevkini yermek ve hakiki lezzetleri açıklamak içindir. İkinci bab; tarikatın seyr-i sülûk usûlleri hakkındadır. Üçüncü babda Allah ile kul arasındaki hicâbın kaldırılması zikrolunmuştur. Dördüncü bab; nefs-i emmâre, seyr-i âlem, mahal ve hâl gibi konulardan bahseder. Beşinci bab; nefs-i levvâme ve onun sıfatları hakkındadır. Altıncı bab nefs-i mülhime, yedinci bab; nefs-i mutmainne, sekizinci bab; nefs-i râziyye, dokuzuncu bab nefs-i marziyye hakkındadır. Onuncu bab ise nefs-i kâmile ve kurb-i ubûdiyyet hakkındadır. Hâtimede mürşid ve ahvali ve buna benzer konular anlatılmıştır (Erkal 2015: 13).
Eserin dört yazma nüshası tespit edilmiştir. 1) İstanbul Millet Kütüphanesi Ali Emiri Koleksiyonu No: 34 Ae Şeriyye 872 (Eser burada yanlış olarak "Refît-i Târih" şeklinde okunmuş ve böyle kayıt altına alınmıştır), 2) Mısır Milli Kütüphanesi Türkçe Yazmaları No: m Tasavvufi Türkî 14, Kahire-Mısır. 3) İstanbul Üniversitesi Nadir Eserler Kütüphanesi, No: 297.7, Barkod: NEKTY10518, istisah tarihi h.1196, 83 varak. 4) İstanbul Üniversitesi Nadir Eserler Kütüphanesi, No: 297.7, Barkod: NEKTY012548, istisah tarihi h.1250; 49 varak.
Şairin biyografisi için bk. "Rahmî, Abdurrahîm Efendi".Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/rahmi-abdurrahim-efendi
Eserden Örnekler
Mürşid: Tıbb-ı ruhâniyeyi bilüp ve irşâda kâdir olan kimsedür.
Murâkebe: Hak Sübhâne ve Te’âla hazretleri cem’-i ahvâle muttali’ olduğunu dâimâ bilmekdür.
Müşâhede: Vücûddan her zerrede Hak Te’âlâ hazretlerini görmekdür. Azîmetine lâyık olmayan nekâyısdan tenzîh itmek üzre meşhûd–ı hakla hakkı görmekdür.
Tecellî: Envâr-ı guyûbdan sâlikin kalbine münkeşif olan nûrdur ve tecellî dört aksâmdur. Evvelki tecellî-i ef ’âl, ikinci tecellî-i esmâ, üçüncü tecellî-i sıfât, dördüncü tecellî-i zâtdur ve ekser-i evliyâ Kaddesallah-ı Te’âlî esrârihim hazerâtı tecellî-i zâtı mümkin değildür diyü tahkîk ü aksâm-ı sâlise-i bâkiyenin imkân ile tedkîk buyurmuşlardır (Erkal 2015: 66).
Kaynakça
Erkal, Abdulkadir (2015). Erzurumun Yüzleri, Abduurahîm Rahmî. Erzurum: Atatürk Üniversitesi Yay.
Atıf Bilgileri
Benzer Eserler
# | Madde | Yazar | Madde Yazarı | İşlem | ||
---|---|---|---|---|---|---|
1 | DÎVÂN (RAHMÎ) | Rahmî, Abdürrahîm Efendi | Doç. Dr. abdulkadir erkal |
Görüntüle | ||
2 | AVÂMİL-İ ATÎKA | Rahmî, Abdurrahîm Efendi | Doç. Dr. abdulkadir erkal |
Görüntüle | ||
3 | MANZÛME-İ DURÛB-I EMSÂL (HIFZÎ) | Hıfzî | Dr. Öğr. Üyesi BAHANUR ÖZKAN BAHAR |
Görüntüle | ||
4 | NA'T MECMÛ'ASI (HÜSEYİN AYVANSARÂYÎ) (Rıfat Kütük Şahsi Kütüphanesi) | Ayvansarâyî, Hâfız Hüseyin | Diğer Aybala Sena KÜTÜK |
Görüntüle | ||
5 | DÎVÂN (KESBÎ /KİSBÎ) | Kesbî/Kisbî, Kesbî Mehmed Efendi | ismail Aksoyak |
Görüntüle | ||
6 | TERCÜME-İ DURÛB-I EMSÂL-İ ARABİYYE (KUDSÎ, ABDULLÂH EFENDİ) | Kudsî, Abdullah Efendi | Prof. Dr. Sadık Yazar |
Görüntüle | ||
7 | TERCÜME-İ LUTFU'T-TEDBÎR fî SİYÂSÂTİ'L-MÜLÛK (KUDSÎ, ABDULLÂH EFENDİ) | Kudsî, Abdullâh Efendi | Prof. Dr. Sadık Yazar |
Görüntüle | ||
8 | TERCÜME-İ EL-BERKU’L-YEMÂNÎ FÎ FETHİ’L-OSMÂNÎ (KUDSÎ, ABDULLÂH EFENDİ) | Kudsî, Abdullâh Efendi | Prof. Dr. Sadık Yazar |
Görüntüle | ||
9 | DÎVÂN (TEKİRDAĞLI AHMED LÜTFÎ) | Lütfî, Ahmed Lütfî Efendi | Diğer Ahmet Serdar Erkan |
Görüntüle | ||
10 | MÜSTEVCEBÜ’L-HALÂS FÎ TEFSÎR-İ SÛRETİ’L-İHLÂS (TÂHİR, MEKKÎ-ZÂDE MEHMED) | Tâhir, Mekkî-zâde Mehmed Tâhir Efendi (?/? – ö. 1128/1716) | Dr. Öğr. Üyesi Oğuzhan UZUN |
Görüntüle | ||
11 | AHSENÜ'L-HABER MİN KELÂMİ SEYYİDİ'L-BEŞER (VÂSIF, ŞA'BÂN-ZÂDE ABDULLÂH VÂSIF ÇELEBİ) | Vâsıf, Şa'bân-zâde Abdullâh Vâsıf Çelebi | Diğer Nükran ERBAŞ Dr. Öğr. Üyesi Muhammed İkbâl Güler |
Görüntüle | ||
12 | DÎVÂNÇE (ABDÎ / VASSÂF) | Abdî (Vassâf), Abdullâh Efendi | Prof. Dr. İbrahim Halil Tuğluk |
Görüntüle |