RA’NÂ VE ZÎBÂ (HIRÂMÎ)
tercüme
Hırâmî, Molla Kurbân (d. 1210/1796 - ö. ?/?)

ISBN: 978-9944-237-87-1


Mirzâ Kurbân ve Muhammed Kurbân gibi adlarla anılan Hırâmî'nin manzum tercümesi. Türkmen kökenli münşi Berhûrdâr b. Mahmûd Türkmân Ferâhî (XVII. yüzyıl) İsfahan’da katıldığı meclislerde anlatılan hikâyeleri Raʿnâ ve Zîbâ adlı bir mecmuada toplamış ve eklemeler yaparak kıssa sayısını 400’e çıkarmıştır. Berhûrdâr Ferâhî, Farsça yazdığı esere Mahfil-Ârâ adını vermiştir.

Hırâmî, Raʿnâ ve Zîbâ mesnevisinin Farsçadan Türkçeye tercümesini gerçekleştirmiştir (1272/1856). Mesnevi tevhid, münâcâtla ve natla başlar. Daha sonra Şehr-i-Sebz’in tasvirine yer verilir. Eserin başkahramanları Raʿnâ ve Zîbâ’dır. Burada onların arasındaki aşk işlenmiştir. Mesnevinin sonunda iki sevgili, karşılarına çıkan her türlü zorluğu aşarak birbirlerine kavuşurlar. Raʿnâ ve Zîbâ sosyal eşitlik, adalet, vefa, paklık, insaf, doğruluk, gibi konuları bünyesinde barındıran ahlaki didaktik mesnevidir.

Hırâmî’nin Raʿnâ ve Zîbâ tercümesinin elyazması (№217) Özbekistan Şarkiyat Enstitüsü Kütüphanesinde muhafaza edilmektedir. Mesnevi, Sovyet döneminin talepleri doğrultusunda bazı kısımları ihtisar edilmek suretiyle 1962 yılında Özbekistan’da yayımlanmıştır (Хиромий1962).

Yazarın biyografisi için bk. "Hırâmî, Molla Kurbân". Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/hirami-molla-kurban  

Eserden Örnekler


Hutan mulkida erdi hukmrone

Sahovat bobida Hotamnişone.


Mukim el adlin tun-kun barumand

Musofir iltifoti birla hursand (Хиромий 1962: 6).

Kaynakça


Адашев, Малик (1990). Трансформация Сюжета "Раъно и Зебо" в Таджикской Литературе XVII-XIX вв. Душанбe.

Қораев, Т (1977). Хиромий Хаёти ва Ижоди. Тошкент: Фан.

Қораев, Т (1975). Мавлоно Хиромий. Тошкент: Ўзбекистон.

Хиромий, Мулла Қурбон (1962). Раъно ва Зебо. Тошкент; Ўзадабийнашр.

Atıf Bilgileri


MUSALI, Vüsale. "RA’NÂ VE ZÎBÂ (HIRÂMÎ)". Türk Edebiyatı Eserler Sözlüğü, http://tees.yesevi.edu.tr/madde-detay/ra-na-ve-ziba-hirami. [Erişim Tarihi: 15 Kasım 2024].


Benzer Eserler

# Madde Yazar Madde Yazarı İşlem
1 ÇÂR DERVÎŞ (HIRÂMÎ) Hırâmî, Molla Kurbân Prof. Dr. Vüsale MUSALI
Görüntüle
2 TÛTÎ-NÂME (HIRÂMÎ) Hırâmî, Molla Kurbân Prof. Dr. Vüsale MUSALI
Görüntüle
3 DÎVÂN (ÂGEHÎ) Âgehî, Muhammed Rıza Prof. Dr. Feridun Tekin
Görüntüle
4 HEFT PEYKER TERCÜMESİ (ÂGEHÎ) Âgehî, Muhammed Rıza Prof. Dr. Vüsale MUSALI
Görüntüle
5 GÜLİSTÂN  TERCÜMESİ (ÂGEHÎ) Âgehî, Muhammed Rıza Prof. Dr. Vüsale MUSALI
Görüntüle
6 TERCÜME-İ TEZKİRE-İ MUKÎMHÂNÎ (ÂGEHÎ) Âgehî, Muhammed Rıza Prof. Dr. Vüsale MUSALI
Görüntüle
7 YÛSUF VE ZÜLEYHÂ TERCÜMESİ (ÂGEHÎ) Âgehî, Muhammed Rıza Prof. Dr. Vüsale MUSALI
Görüntüle
8 ŞÂH U GEDÂ TERCÜMESİ (ÂGEHÎ) Âgehî, Muhammed Rıza Prof. Dr. Vüsale MUSALI
Görüntüle
9 SA‘ÂDETÜ’L-İKBÂL (AVAZ OTAR) Avaz, Avaz Otar Dr. Duygu Koca
Görüntüle
10 DÎVÂN (EMÎN) Emîn, Molla Ali Binni Molla Emîn Prof. Dr. Adem Öger
Görüntüle
11 DİVAN (EMÎR) Emîr, Ömer Han Prof. Dr. Mustafa Tanç
Görüntüle
12 KÜLLİYÂT-I GARÎBÎ (GARÎBÎ) Garîbî, Huşal Doç. Dr. Fatih Bakırcı
Görüntüle