Klasik Fars edebiyatının önemli şairlerinden biri olan Ferîdüddîn Attâr’ın Pend-nâme adlı eserinin Hasan Şu'ûrî Çelebi tarafından yapılan tercümesi.

Şu'ûrî’nin yapmış olduğu Pend-nâme tercümesi ihtiva ettiği evrensel mesajlar hasebiyle birçok kesim tarafından sevilmiştir ve bu da onun Türk edebiyatının en fazla itibar gören eserleri arasında yer edinmesini sağlamıştır.  Pend-nâme tercümesinin müellif nüshası olan Süleymaniye Kütüphanesi Darül-Mesnevi Bölümü185 numaradaki nüshasında belirtildiği üzere 1672 yılının Temmuz ayında tamamlandığı anlaşılmaktadır (Türkoğlu 2018: 687). Mesnevi nazım şekliyle, remel bahrinin "fâ’ailatün fâ’ailatün fâ’ilün" vezniyle yazılmış bir eserdir, sadece 542. beyitte vezin "mefâ’ilün mefâ’ilün fe’ülün" şeklindedir. Eser 805 beyitten müteşekkildir, mesnevi nazım şekline özgü bölümlendirme bütün öğeleriyle olmasa da mevcuttur. Birinci ve yirmi beşinci beyitler arası tevhid, yirmi altıncı ve otuz dördüncü beyitler arası na’t ve medh-i çâr-ı yâr-ı güzîn, otuz beşinci ve kırkıncı beyitler arası din büyüklerine methiye, kırk bir ve elli birinci beyitler arası ise münacat bölümünü oluşturur.

Eser dinî ve ahlakî bir türde yazıldığından hikâyelere yer verilmemiştir ve konular müstakil başlıklar halinde gösterilmiştir. Bölümlerin başlıklarında bulunan beyitlerin ilk mısraı Farsça, diğer mısraı ise Türkçe yazılmıştır. Ardından ne anlatılmak istendiğini belirten bir cümle bulunur. Bu gösterim şekli sadece bu esere mahsustur ( Konar 2010: 14).  Başlık beyti ve izah cümlesinin ardından yazılan ilk beyit ekseriyetle bir girizgâh beyit özelliğini taşımaktadır. Eserin tercümesinde orijinal metinde izlenen gösterim şekline bağlı kalınmıştır. Buna göre eserin genelinde iki gösterim şekli ön plana çıkmaktadır. İlk olarak başlıkta yazılan konunun izahı, konuyla ilgili nasihatler verme; ikinci olarak da anlatılmak istenen konunun birkaç madde halinde sıralanması ve sonra genel nasihatler verme şeklidir ( Konar 2010: 14 ).

Eserde dinÎ ve ahlakî bir mesnevi olduğu için dinî ıstılahlar fazlasıyla yer alır. Esma-i Hüsnâ denilen Allah’ın isimlerinden bazılarından ve Allah’ın zâtî ve subûtî sıfatlarından zikredilmiştir. Anlatılmak istenen konuyla ilgili ayet ve hadislere mealen yahut telmih sanatına başvurularak göndermeler yapılmıştır ve bazı din büyüklerinden, tarihî karakterlerden ve mitolojik unsurlardan bahsedilmiştir. Eserin tevhid bölümünde bazı peygamberlerin isimleri geçmektedir. Bu peygamberler; Hz. Âdem, Hz. Nûh, Hz. Lût, Hz. Dâvûd, Hz. Süleymân, Hz. Yûnus ve Muhammet’tir. Bazı peygamberlere ise telmihte bulunulmuştur. Bu peygamberler ise Hz.Hûd, Hz. Sâlih, Hz. İbrâhîm, Hz. Eyyub, Hz. İsâ, Hz. Yahyâ, Hz. Zekeriyya ile Hz. Üzeyir’dir. Ayrıca Hülefa-i Raşîdin’in, ashab-ı kiramdan bazı kimselerin ve mezhep imamlarının isimlerinin de zikredildiği beyitler mevcuttur. Bahsi geçen bu önemli isimlerin yanı sıra eser didaktik bir amaçla yazıldığından dolayı kâmil insan olma yolunda neler yapılması gerektiği, Müslüman bir kimsede bulunması ve bulunmaması gereken hasletler, tasavvuf yolunda ulaşılması gereken mertebeler teferruatlı bir şekilde anlatılmıştır.

Eser Aişe Handan Konar tarafından yüksek lisans tezi olarak çalışılmıştır (2010).

Şairin biyografisi için bk. “Şuûrî, Hasan Şuûrî Çelebi”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/suuri-hasan-suuri-celebi