PEND-İ RİCÂL (MÜRÎDÎ)
dinî, ahlâkî, didaktik eser
Mürîdî, Mürîdî-i Aydınî, Aydınlı Mürîdî (d. ? - ö. ?)

ISBN: 978-9944-237-87-1


Mürîdî’nin yazdığı dinî, ahlâkî, didaktik mesnevi. Atabey Kılıç'ın verdiği bilgilere göre telif tarihi bilinmeyen eserin 14.yüzyılın sonu ile 15.yüzyılın ilk yarısı arasındaki bir zaman diliminde yazıldığı tahmin edilmektedir. 3748 beyitten oluşan mesnevide birden fazla vezin kullanılmıştır. Şair, klasik mesnevi tertibine uygun olarak yazdığı metinde asıl konuya geçmeden önce kendisi ve eseri hakkında bilgi vermiş, mesnevinin ismini Pend-i Ricâl koyduğunu belirtmiştir. Pend-i Ricâl, meclis adı verilen yirmi bir bölümden oluşmaktadır. Meclislerde şu konular üzerinde durulmuş, bu esnada bağlama uygun  hikâyelere de yer verilmiştir: Birinci mecliste dünyanın faniliği, ikinci mecliste dünyanın faniliği ve ahirete hazırlık yapmak gerektiği, üçüncü mecliste ölüm, dördüncü mecliste âlimler, beşinci mecliste büyük gussa, altıncı mecliste fakr, yedinci mecliste Allah sevgisi, sekizinci mecliste Allah'a yalvarmak, dokuzuncu mecliste "Dünya mümin için hapishane, kafir için cennettir." hadisi, onuncu mecliste dünyanın faniliği ve ahirete hazırlanmak, on birinci mecliste namaz ve ibadetin önemi, on ikinci mecliste Muhammed ümmetinin diğer ümmetlerden üstünlüğü, on dördüncü mecliste haram yememek, on beşinci mecliste ölümü daima anmak, on altıncı mecliste dünya malının geçici olduğu, on yedinci mecliste sabırlı olmak, on sekizinci mecliste her şeyi Allah'tan dilemek, on dokuzuncu mecliste peygamberi ve ashabını sevmek, yirminci mecliste peygambere sesleniş, yirmi birinci mecliste ise hak aşığı kişiye sesleniş. Mesnevinin on üçüncü meclisi eldeki nüshalarda yer almamaktadır. Halka bilgi vermek maksadı ile yazılan Pend-i Ricâl'de sade, canlı ve samimi bir üslup hâkimdir (Kılıç 2005: 36, 40, 43-95). Kütüphanelerde kayıtlı dört nüshası bulunan eserin tenkitli metni Atabey Kılıç tarafından yayımlanmıştır (2005).

Şairin biyografisi için bk. “Mürîdî, Mürîdî-i Aydînî, Aydınlı Mürîdî”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/muridi-muridii-aydini-aydinli-muridi     

Eserden Örnekler


El-Meclisü’l-Evvel

İy me'ânî bahrine gavvâs olan

Cümle âlem gönli içre hâs olan


Gel bu bahrin dürlerinden bagla deng

Her birisin eyledim bir la‘l-reng


Hod bilürsin ehl-i irfan hâlini

Her biri bir işe sundı elini


Çün bu yola turuşup basdun kadem

Kıl terakkî kılmagıl dînün hedem


Fikr ider misin zamânun hâlini

Devşirirsin turmayup hâ mâlini


Hiç bilir misin kazanup irkdügün

İlde görüp göz diküben sarkdugun


Zahmet ile cem idüp devşürdügün

İşledüp gücile il üşürdügün


Kim kazandı kim yise gerek anı

Kimse bilmez anı kim illâ Ganî


Dirhemi hem sîm ise bunun i cân

Bu muhakkakdur sakın tutma gümân


Fâninün bâli belâdur câhı çâh

Nûşı nişdür nûş idenler kılur âh (Kılıç 2005: 134-135)

Kaynakça


Kılıç, Atabey (2005). Mürîdî ve Pend-i Ricâl Mesnevîsi (İnceleme-Tenkitli Metin-Dizin).İzmir: Akademi Kitapevi

Atıf Bilgileri


Güzel, Bilal. "PEND-İ RİCÂL (MÜRÎDÎ)". Türk Edebiyatı Eserler Sözlüğü, http://tees.yesevi.edu.tr/madde-detay/pend-i-rical-muridi. [Erişim Tarihi: 15 Ocak 2025].


Benzer Eserler

# Madde Yazar Madde Yazarı İşlem
1 GÜLİZÂR (GÜLZÂR?) (MÜRÎDÎ ?) Mürîdî, Mürîdî-i Aydınî, Aydınlı Mürîdî Dr. Bilal Güzel
Görüntüle
2 İBRET-NÂME (MÜRÎDÎ ?) Mürîdî, Mürîdî-i Aydınî, Aydınlı Mürîdî Dr. Bilal Güzel
Görüntüle
3 MANSÛR-NÂME (MÜRÎDÎ ?) Mürîdî, Mürîdî-i Aydınî, Aydınlı Mürîdî Dr. Öğr. Üyesi Munise KOÇ
Görüntüle
4 MEVLİD (MÜRÎDÎ ?) Mürîdî, Mürîdî-i Aydınî, Aydınlı Mürîdî Dr. Bilal Güzel
Görüntüle
5 CÂMASB-NÂME (ABDÎ) Abdî, Mûsâ Prof. Dr. Müjgân Çakır
Görüntüle
6 TERCÜME-İ KASÎDE-İ BÜRDE (ABDURRAHÎM) Abdurrahîm, Abdurrahîm Karahisârî, Şeyh Abdurrahîm Karahisârî, Abdurrahîmu’l-Karahisârî, Abdurrahîm Sultân, Abdurrahîm Mısırlı-zâde, Mısırlı-zâde, Mısrîoğlu, Mısrî Sultân Doç. Dr. Bünyamin Ayçiçeği
Görüntüle
7 RİSÂLE Fİ’L-MEBDE’İ VE’L-MA’ÂD (ABDURRAHÎM) Abdurrahîm, Abdurrahîm Karahisârî, Şeyh Abdurrahîm Karahisârî, Abdurrahîmu’l-Karahisârî, Abdurrahîm Sultân, Abdurrahîm Mısırlı-zâde, Mısırlı-zâde, Mısrîoğlu, Mısrî Sultân Öğretmen Ece Ceylan
Görüntüle
8 NEKÂVETÜ’L-EDVÂR (HÂCE ABDÜLAZÎZ) Abdülazîz, Abdülkâdir-zâde, Hâce Abdülazîz, Usta Abdülazîz Doç. Dr. Recep Uslu
Görüntüle
9 DÎVÂN (ADLÎ) Adlî, Sultân Bâyezîd-i Velî bin Fâtih Sultân Mehmed Prof. Dr. YAVUZ BAYRAM
Görüntüle
10 DÎVÂN-I TÜRKÎ (ADNÎ) Adnî, Mahmûd Paşa Dr. Öğr. Üyesi Hulusi Eren
Görüntüle
11 DÎVÂN-I FÂRİSÎ (ADNÎ) Adnî, Mahmûd Paşa Dr. Öğr. Üyesi Hulusi Eren
Görüntüle
12 DÎVÂN (ÂFİTÂBÎ) Âfitâbî Prof. Dr. Yunus KAPLAN
Görüntüle
13 DÎVÂN (ÂHÎ) Âhî, Benli Hasan, Dilsiz Dânişmend Doç. Dr. Osman Kufacı
Görüntüle
14 HÜSREV Ü ŞÎRÎN (ÂHÎ) Âhî, Benli Hasan, Dilsiz Dânişmend Prof. Dr. Mehmet Fatih Köksal
Görüntüle