- Yazar Biyografisi (TEİS)
Ferdî, Şeyh Hacı Abdullah Ferdî Efendi - Madde Yazarı: Emine Güleç
- Eser Yazılış Tarihi:h. 1242/m. 1826
- Yazıldığı Saha:Anadolu-Osmanlı
- Edebiyat Alanı:Yazılı Edebiyat / Divan Edebiyatı
- Dönemi:19. Yüzyıl
- Dili:Türkçe
- Alfabesi:Arap
- Yapısı:Manzum
- Niteliği:Telif
- Türü/Formu:Dinî-Tasavvufî-Ahlaki Eser
- Yayın Tarihi:24/01/2022
NAZMÜ'L-LE'ÂLÎ (FERDÎ)
mesneviFerdî, Şeyh Hacı Abdullah Ferdî Efendi (d. ?/? - ö. ?/?)
ISBN: 978-9944-237-87-1
Ferdî’nin nakşbendî usûl ve âdâbını manzum biçimde ele aldığı eseri. Eserin mevcut iki nüshası vardır (Bal 2014: 10).
Abdullah Ferdî, kaleme aldığı bu eseri “her [bir] hurûfu dürr ü mercân”, “her beytidir bir kasr-ı irfân”, “her mısrâ’ı bir bâb-ı iz’ân”, “serâpâ her sutûru dürr ü mercân” ifadeleriyle övmüş, değeri ve muhtevasından dolayı eserine Nazmü’l-leâlî ve Kenzü’l-meânî ismini vermiştir. Ayrıca esere Kenzü’l-maârif de denilmesinin uygun olduğunu söylemiştir. Abdullah Ferdî, eserini sâliklerin kâmil bir îmâna sahip olabilmeleri için yazdığını belirtmiştir (Bal 2014: 19).
Klasik tertipte yazılan eser, besmele, Allah’a hamd, peygambere salât ve selâm ile başlamaktadır (Bal 2014: 20). Aruzun mefâîlün/ mefâîlün/ feûlün kalıbıyla mesnevi şeklinde yazılmıştır. Eserde genel olarak Nakşbendî tarîkatının özellikleri, diğerlerinden farkları, mürşidin vasıfları, mürîd olabilmenin şartları gibi konulara değinilmiştir. Nakşbendîlerin dört ana yolu olan sohbet, zikir, râbıta ve teveccüh konuları ayrıntılı biçimde anlatılmıştır (Bal 2014: 10).
Eserin sonunda eserin adlandırılması ve değeri üzerinde durulmuş, Allah’a hamd, Hz. Peygamber’e sâlât, sahabe ve Nakşî büyüklerine selâm edilerek eser sonlandırılmıştır (Bal 2014: 22).
Nazmü’l-leâlî, yüksek lisans tezi olarak çalışılmıştır (Bal 2004).
Şairin biyografisi için bk. “Ferdî”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/ferdi-seyh-haci-abdullah-ferdi
Eserden Örnekler
Ola zāhirde hāl-i istikāmet Şeri‘atde ola gāyet ‘adālet Dahı bātında envār-ı tarîkat Katı çok dürlü āsār-ı hakîkat Velîkin olamazsın aña vākıf Ol esrār-ı Hudā’dır bilür ‘ārif Velîkin saña kāfìdür beyānım Bu rütbe söyleyebilür zebanım Ziyāde keşf-i kudret yok dilümde Degildür anı tahkîkāt elümde Odur Hakk’ıñ zuhûr u vāridātı Kalem gibi yazarum hāsılātı Benim anı beyānda medhalüm yok Velîkin tercemānlık eylerüm çok Halāsla eyledüñse şeyhi ikrār Yürü teslîm eyle nefsini var Beyān idem saña ben çend ādāb Edeble feth olur bil cümle ebvāb (Bal 2014: 68-69).
Kaynakça
Abdullah Ferdî. Nazmü’l-Le'âlî ve Kenzü’l-meânî. Süleymaniye Ktp. Yazma Bağışlar Bölümü, nr. 1220.
Abdullah Ferdî. Mecmua. Süleymaniye Ktp. Pertev Paşa Bölümü Bölümü. nr.266.
Bal, Ayşenur (2014). Abdullah Ferdî’nin Nazmü’l-leâlî ve Kenzü’l-Meânî Adlı Mesnevisi. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi.
Atıf Bilgileri
Benzer Eserler
# | Madde | Yazar | Madde Yazarı | İşlem | ||
---|---|---|---|---|---|---|
1 | DÎVÂN (FERDÎ) | Ferdî, Şeyh Hacı Abdullah | Dr. Murat Ayar |
Görüntüle | ||
2 | MEKTUBÂT (FERDÎ) | Ferdî, Şeyh Hacı Abdullah Ferdî Efendi | Öğr. Gör. MEHMET ALTINOVA |
Görüntüle | ||
3 | ÂMENTÜ TERCÜMESİ (FERDÎ) | Ferdî, Şeyh Hacı Abdullah | Dr. Öğr. Üyesi Yılmaz Şentürk |
Görüntüle | ||
4 | TERCÜME-İ HADÎKA-İ NEDİYYE (FERDÎ) | Ferdî, Şeyh Hacı Abdullah | Dr. Öğr. Üyesi Yılmaz Şentürk |
Görüntüle | ||
5 | MECMUA (FERDÎ) | Ferdî, Şeyh Hacı Abdullah | Dr. Öğr. Üyesi Yılmaz Şentürk |
Görüntüle | ||
6 | ŞERH-İ SALÂT-I İBN MEŞİŞ (FERDÎ) | Ferdî, Şeyh Hacı Abdullah | Dr. Öğr. Üyesi Yılmaz Şentürk |
Görüntüle | ||
7 | DİVANÇE (VÂZIH) | Mustafâ Vâzıh | Araş. Gör. Giyasi BABAARSLAN |
Görüntüle | ||
8 | MEVRİDÜ’L-VÜSÛL FÎ MEVLİDİ’R-RESÛL (İBRÂHÎM ZİKRÎ) | İbrâhîm Zikrî | Prof. Dr. Mehmet Fatih Köksal |
Görüntüle | ||
9 | ED-DÜRERÜ'L-MÜNTAHABÂTÜ'L-MENSÛRE FÎ ISLÂHİ'L-GALATÂTİ'L-MEŞHÛRE / GALATÂT-I HAFÎD EFENDİ | Hafîd, Mehmed Hafîd Efendi | Doç. Dr. Ramazan Ekinci |
Görüntüle | ||
10 | TARÎKÜ'L-İHTİSÂR | Nûrî, Osman Hanyevî | Prof. Dr. Orhan Kurtoğlu |
Görüntüle | ||
11 | TUHFETU SABRÎ AN-LİSÂNİ BULGARÎ | Mehmed Sabrî | Dr. Öğr. Üyesi Özkan Uz |
Görüntüle | ||
12 | RAVZ-I VERD | Şâkir, Ahmed Paşa | Prof. Dr. Ramazan Sarıçiçek |
Görüntüle | ||
13 | KENZ-İ FUSAHÂ (ABBAS KEMÂL EFENDİ) | Abbas Kemâl Efendi, Kerküklü | Diğer Öznur ÖZER |
Görüntüle | ||
14 | DÎVÂN (ABDÎ) | Abdî, Abdülkerîm Abdî Efendi | Prof. Dr. Beyhan KESİK |
Görüntüle | ||
15 | MEVLİD (ABDÎ) | Abdî | Doç. Dr. Hasan Kaya |
Görüntüle | ||
16 | DÎVÂN (ABDÎ) | Abdî, Şarkîkarahisarlı | Dr. Hacer SAĞLAM |
Görüntüle |