Dursunzade/Tursunzade Abdullah Feyzi’nin feraiz konusunda kaleme aldığı manzum eseri. Manzumeye ait bazı nüshaların kütüphane kayıtlarında eser adı “Manzume fi'l Ferâid, Terceme-i Ferâ'iz-i Sirâciyye, Terceme-i Ferâ'iz, Terceme-i Ferâ'izü's-Sevacendî” gibi farklı isimlerle kaydedilmiş olsa da eserin asıl isminin Nazm-ı Ecved olduğu, yazarı tarafından -manzumenin son kısmında yer alan 449. beyitte- özellikle belirtilmiştir. Yazarın bu beyitte yer alan “Nâm u târihi Nazm-ı Ecveddir” şeklindeki ifadesi hem eserinin adını hem de yazılış tarihini aynı tamlama içerisinde dile getirdiğini göstermektedir. Buna göre Nazm-ı Ecved tamlamasının Osmanlı Türkçesiyle yazılış şeklinde yer alan -nun: 50, zı: 900, mim: 40, elif: 1, cim: 3, vav: 6, dal: 4- haflerinin ebced değerleri toplanarak hesaplandığında 1004 sayına ulaşılmakta ve dolayısıyla eserin hicri takvime göre 1004, milâdî olarak ise 1595-1596 tarihinde yazıldığı anlaşılmaktadır.

Mesnevi nazım şekliyle yazılan eserin beyit sayısı 450 olup bu sayıya, maznumeye ait en fazla beyit ihtiva eden iki nüshanın karşılaştırılması sonucunda ulaşılmıştır. Aruz vezniyle yazılan eserde, hafif bahrinin Türk aruzunda görülen tek şekli olan “fe‘ilâtün mefâ‘ilün fe‘ilün” kalıbı kullanılmıştır. Muhteva açısından bakıldığında ise manzumenin besmeleyle başladığı ve ardından hamdele ve salvele ihtiva eden Arapça 4 beyitle devam ettiği görülmektedir. Sonrasında ferâizle ilgili bir hadisin Arapça metni ve bu hadisin anlamını içeren beyitler yazılmıştır. Bu beyitlerde Hz. Peygamber’in insanları ferâiz ilmine teşvik ettiği, bu ilmin öğrenilip öğretilmesini istediği ve ferâizin ilmin yarısı olduğunu belirttiği dile getirilmektedir. Eserin henüz başlangıcında yer alan bu beyitler; yazarın, bu emir ve tavsiyeleri yerine getirme isteğini gösterdiği gibi yazılış sebebinin dolaylı olarak ifade edilmesi şeklinde de değerlendirilebilir. Bunların ardından “fî tertîbi’l-huhûki’l-erba‘ati’l-müta‘allakati bi-tereketi’l-meyyit” başlığı altında feraizle ilgili konuların anlatımına geçilmiş ve manzumenin bundan sonraki kısmında feraizle ilgili hususlar müstakil başlıklar altında işlenmiştir. Konuların tamamlanmasının sonra mahlas, dua, eser adı ve yazılış tarihini içeren beyitlerle manzume sona ermiştir. Ayrıca son bölümde sebeb-i telifle doğrudan ilgili bir beytin de bulunduğu görülmektedir. Yazar, -447 numaralı- bu beyitte eserini “tâlibine -yani isteklilere, öğrencilere- hediyye ettiği söylemekte ve Allah rızasını kazanmak için yazdığını belirtmektedir.

Eserin şu an için farklı isimlerde kayıtlı 8 nüshası tespit edilmiş olup bunlar arasından en hacimli ikisi, metin neşrinde kullanılmıştır. Bu nüshalardan biri İstanbul Süleymaniye Yazma Eser Kütüphanesinin Şehit Ali Paşa koleksiyonunda bulunurken diğeri Edirne Selimiye Yazma Eser Kütüphanesinde yer almaktadır. Feraiznameler üzerine hazırlanmış akademik bir çalışmada eserle ilgili ayrıntılı bilgi verilmiştir. Mehmet Güler tarafından hazırlanan “Türk Edebiyatında Manzum Feraiz-nameler” başlıklı doktora tezinde, bu manzumenin tanıtımı, incelemesi ve tenkitli metin neşri bulunmaktadır (Güler 2015: 68-131).

Müellifin biyografisi için bk. "Feyzî, Dursun-Zâde Abdullah Feyzî Efendi". Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/feyzi-dursunzade-abdullah-feyzi