Çelebizâde Ali İlmî Efendi tarafından kaleme alınan Farsça-Türkçe manzum sözlük. Kendisinden önce hemşehrisi Sünbülzâde Vehbî tarafından yazılan Farsça-Türkçe manzum sözlük Tuhfe-i Vehbî’ye şerh yazan müellif, onun eserini örnek alarak Nazm-ı Bedî’i kaleme almıştır. Eserin itmamına mücevher olarak düşülen tarihe göre eser 1224/1809-10 yılında telif edilmiştir. Nazm-ı Bedî, mesnevi nazım şekli ile yazılmış besmele, hamdele, salvele ve sebeb-i telif bölümlerini ihtiva eden 115 beyitlik bir mukaddime ile başlar. Mukaddimeden sonra ise eserin 70 kıt’adan meydana gelen sözlük kısmı gelmektedir. Hurûf-ı hecâya göre sıralan bu kıt’aların 68’i, aa, xa, xa ... şeklinde kafiyeli; beyit sayıları 5 ile 19 arasında değişen, vezinleri birbirinden farklı olabilen ‘nazm’lardan meydana gelmektedir. Eser, 115 beyitlik bir mukaddime, 710 beyte tekabül eden 68 kıt’a, 104 ve 12 beyitlik 2 mesnevi ve 9 beyitlik bir hatime olmak üzere toplamda 950 beyittir (Gözitok 2016a: 133-141, 2016b: 25-35).

Okuyucunun kelime haznesini geliştirmenin yanı sıra edebî sanatları, mazmun ve mefhumları, bahir ve vezinleri uygulamalı olarak da öğretmeyi gaye edinen yazar Nazm-ı Bedî’de edebiyatımızda en sık kullanılan 6 farklı bahirden 11 vezin kullanmıştır. Didaktik bir eser olması hasebiyle sade bir dille kaleme alınan eserde kıt’alarda ve beyitlerde kullanılan kelimeler, akılda kolay tutulabilmesi için konu ve anlam ilişkisi açısından ya birbiriyle alakalı, yakın yahut zıt anlamlı kelimelerden seçilmiştir. Eserde 1993 adet isim, fiil ve sıfat; 176 adet deyim; 97 adet çekimli isim ve fiil bulunmaktadır. Eserin toplam kelime sayısı 2266’dır (Gözitok 2016a: 33-141, Gözitok 2016b: 25-35).

Eser, Mehmet Akif Gözitok tarafından önce bir makaleyle tanıtılmış daha sonra kitap haline getirilmiştir (Gözitok 2016a, Gözitok 2016b).

Şairin biyografisi için bk. “İlmî, Çelebi-zâde Ali Efendi”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/ilmi-celebizade-ali-efendi