Yûsuf Nâbî tarafından farklı kişilere çeşitli vesilelerle yazılıp gönderilmiş olan yaklaşık 250 bağımsız metinden oluşan bir eserdir. Eser sadece Nâbî’nin değil, XVII. ve XVIII. asırların sosyal hayatı yanında düşünce ve kültür dünyasının anlaşılması açısından da önemli izler taşımaktadır. Osmanlı’da XVI. asırda ürünlerine rastlanan inşâ geleneği Veysî ve Nergisî’nin eserleriyle zirvesini yaşarken Nâbî süslü ve orta nesri içeren ara bir formla mensur eser vermeyi tercih etmiştir (Oktay, 2017: 58). 

Münşeât parçalı inşa/mektup örneklerinden oluşan bir eserdir. Bu yüzden müellif tarafından çeşitli zamanlarda farklı kişilere gönderilen bu dağınık metinlerin ne zaman ve nasıl derlendiği hakkında bir kesinlik söz konusu değildir (Öztürk 2015: 15). Eserde birinci sırada yer alan Habeşîzâde Abdurrahman Rahîmî tarafından yazılmış olan metinde Münşeât’ın Sultan’ın damadı olan bir vezirin emriyle derlendiği belirtilmiştir (Oktay, 2017: 118). Yurt içi ve dışındaki kütüphanelerde 155 nüshası tespit edilen Münşeât’ın bazı nüshaları “hasbihâl, inşâ, mektûb” gibi başlıklarla kaydedilmiş küçük risalelerden oluşmaktadır. İBB Atatürk Kitaplığı K.691/1’de kayıtlı ve son derece hacimli ve düzenli olan nüshanın sonunda yer alan ifade 9 Receb 1117 (27 Ekim 1705) tarihi (Oktay, 2014: 47) mektupların Nâbî sağken derlendiğine işaret etmektedir.  Eserde renkli bir üslup dikkat çekmektedir. Mektupların çok farklı kişiler için yazılmış olması bunda etkili olmuştur. Haliyle Münşeât’taki üslup; muhataba, zamana ve konuya göre değişiklik arz etmektedir. Münşeât’taki ilk metinler tamamen süslü ve sanatlı metin örneklerinden oluşmaktadır. Eserde sık sık Arapça ve Farsça kelime, terkip ve cümlelere yer verilmiştir. Hatta bazen Türkçenin sadece bazı kelime ve eklerini kullanmakla iktifa edilmiştir. Bazı metinler bol terkiplerle süslü ve sanatlı sözlerden oluşmuştur. Öyle ki Nâbî’nin avamdan birilerine yazdığı mektuplarda bile sanattan ödün vermediği görülmektedir. Nâbî’nin eserdeki üslubu şairane olup Türkçe deyimler, uzun cümleler ve edebî sanatlarla süslenmiş, hikemî ifadelerin sıkça kullanıldığı yer yer süslü, ancak genel itibariyle de orta nesre uygun bir üsluptur. Münşeât edebi sanatlar bakımından oldukça zengin bir eserdir. Eserde tenasüb, nida, mecaz, seci, iktibas ve teşbih başta olmak üzere birçok edebi sanat yer almaktadır.  Münşeât’ta Türkçe, Farsça ve Arapça kaleme alınmış birçok manzum metin yer almaktadır. Bunlardan 109’u Türkçe, 67’si Farsça, 6’sı Arapça olarak yazılmıştır (Oktay, 2017: 85). Eserde yer alan mektupların birçok farklı mektup türünde yazılmıştır. Münşeât’ta yer alan mektuplar arzuhâl, cerbnâme, cevâbnâme, darâatnâme, davetnâme, dostînâme, duânâme, hasbihâlnâme, hevesnâme, hezlnâme, hulûsnâme, iltifâtnâme, iltimâsnâme, inâyetnâme, iştiyâknâme, keremnâme latîfenâme, mekremetnâme, meveddetnâme, muhabbetnâme, neşâtnâme, nevâzişnâme, niyâznâme, ricânâme, şefâatnâme, takriznâme, tehniyetnâme, tesliyetnâme, teşekkürnâme, tetimme-i mektup, tezkere ve ubûdiyetnâme türlerindedir (Oktay, 2017: 144). Bu türler eserdeki metinlerin ayrıca muhtevası hakkında da fikir vermektedir. Münşeât, renkli ve sıradışı üslup denemelerinden dolayı büyük bir şair olarak kabul edilen Nâbî’nin yine büyük bir münşi/nâsir olarak değerlendirilebilmek mümkündür. Eser, şüpheli mektuplar da dikkate alındığında yaklaşık 350 metinden oluşan adeta külliyat niteliğindedir. Mektuplarda hediyeleşmeden yiyeceklere, gündelik hayattan şiir tartışmalarına kadar birçok konuyla ilgili ipuçlarını yakalamak mümkündür. Bütün bunlar Münşeât’ın sosyo-kültürel açıdan dönemin Osmanlı toplum yaşantısının ve entelektüel birikiminin anlaşılması yönünde önemli verilere sahip olduğunu göstermektedir.

Münşeât’la ilgili Oktay (2014) ve Öztürk (2015) tarafından iki doktora tezi; Tıraş (2014) tarafından da bir yüksek lisans tezi hazırlanmıştır.

Yazarın biyografisi için bk. "Nâbî, Yûsuf Nâbî Efendi." Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/nabi-yusuf-nabi-efendi