Veysî’nin çeşitli vesilelerle devlet adamlarına, dostlarına yazdığı mektuplar ile bir şiire yazdığı takrizden oluşan eseri. Eser, kataloglarda “Münşe’ât, Münşe’ât-ı Veysî, Mükâtebât” isimleriyle kaydedilmiştir. Eserin başında, Türkçe bir dörtlükle başlayıp Arapça bir ibare ile devam eden “Allah’a hamd ve Peygambere salavat” bölümü yer almaktadır. Hemen akabinde, Veysî “Ammâ ba’d…” ifadesiyle başlayarak eserin yazılış sebebini (sebeb-i te’lif) anlatır: “Zaman zaman yüksek makam ve rütbe sahibi zatlarla, fazilet ve kemal sahibi dostlarla yazışırdım. Düşünce kazmasıyla gönül ocağından kazıp çıkardığım cevherlerden gerdanlık yapar zamanın boynuna takardım. Belagat ve fesahat esintisiyle açılan çiçeklerle dünyanın dört bir tarafını güzel rayiha ile doldururdum. Ancak bütün bunlar zaman rüzgârının önünde hazan yaprakları gibi dağılıp giderdi. Dostlarımın ısrarlı telkinleriyle bu mektuplardan dikkate değer olanları derleyip düzenlemeye karar verdim.” (Veysî 1286: 286) Bu ifadelerden bizzat Veysî tarafından derlenerek Münşe’ât adı altında bir seçki oluşturulduğu anlaşılmaktadır. Ancak nerede ve ne zaman yazıldığı bilinmeyen Münşe’ât’ın, her bir nüshanın içerdiği yazılardaki çeşitlilik telif sürecinin yazarın vefatından sonraya da sarktığı ve her müstensihin bir takım ilavelerde bulunmasıyla seçkiden ziyade bir mecmuaya dönüştüğü izlenimini vermektedir. Gültekin, Münşe’ât’taki yazıların sırasıyla tehniyet-nâmeler, şefaat-nâmeler, tahiyyet-nâmeler, taziyet-nâmeler ve itiraz-nâmeler olmak üzere beş bölüm halinde tertip edildiğini (2007: 106) belirtiyorsa da söylediği gibi düzenlenmiş bir nüshaya ulaşılamamıştır. İçerik ve tertip bakımından birbirinden farklı olan matbu ve yazma nüshalarda 15-80 arasında değişen sayıda yazı bulunmaktadır. Bu yazıların arasında ihtida etmiş Avrupalı iki Yahudiye verilen tezkire ile bir kasideye yazılmış bir takriz de yer almaktadır. Nergisî’ye ait olanı hariç metinlerin tamamı Veysî’ye aittir. Bu metinler; Es'ad Efendi, Kemal Efendi, Aziz Efendi, Bostan-zâde vb. Rumeli kazaskerlerine; Cemâlî-zâde Efendi, Rodosî-zâde, Abdülkerim Efendi, Ahî-zâde Hüseyin Efendi, Ganî-zâde Efendi, Fayizî, Nergisî, Sünbül Ali Efendi vb. kadılara; Kapudan Hafız Paşa, Nasuh Paşa, Sadrazam Mehmed Paşa, Üveys Paşa vb. devlet ricaline ve bazı gönül dostlarına tebrik, taziye, iltimas, tavsiye ve özür gibi çeşitli münasebetlerle yazdığı mektup ve kısa not (ruka)lardır (Veysî 1286; Süleymaniye Kütüphanesi Esad Efendi 3330; Nuruosmaniye 4287, 4976).

Veysî’nin yazışmalarında kullandığı dil sanatlı nesrin zirvesini temsil etmektedir. Bu dil, Arapça ve Farsçadan alınma oldukça zengin ve çeşitlilik arz eden söz varlığına ve gramatikal yapılara sahiptir. Arapça ve Farsça yapılı birleşik isim ve sıfat öbekleri, zincirleme isim ve sıfat tamlamaları, Arapça, Farsça ve Türkçe kurallara göre oluşturulmuş girişik tamlamalar bu dilin belirleyici özelliklerinden biridir. Bu dilde, fiilimsilerden oluşan yan cümleciklerin ana cümleye eklemlenmesiyle uzayan ve anlama zenginlik katan girişik cümlelerin baskın olduğu görülmektedir. Bağlı ve sıralı cümleler de sık sık başvurulan yapılardır. Kısa ve basit cümleler yok denecek kadar azdır. Başka dillerden alınan söz varlığı ögelerinin ve gramatikal unsurların Türkçe sözdiziminin dokusunu zedelemeyecek biçimde uyum sağlayarak bütünleşmesi Veysî’nin nesir diline kattığı bir değer olarak karşımıza çıkar. Ayrıca dilin secili yapısı metne bir ahenk ve musiki kattığı gibi, teşbih ve istiare, mecaz ve telmih, iktibas ve tazmin vb. sanatlar metni anlam ve çağrışım bakımından oldukça cazip bir tabloya dönüştürür. Bu yazılarda kullanılan ayet ve hadisler, Arapça, Farsça ve bir kısmı Veysî’ye ait olan Türkçe manzume parçaları metne apayrı bir edebî değer katmıştır.

Kaynaklarda yurt içi ve yurt dışındaki kütüphanelerde 50 civarında nüshası bulunduğu belirtilen Münşe’ât (Gültekin 2007:107-108), yazarın Dürretü’t-Tâc, Hâb-nâme ve Şehâdet-nâme adlı diğer eserleriyle beraber İstanbul’da (1286/1869) basılmıştır. Münşe’ât-ı Veysî hakkında Erciyes Üniversitesinde yapılmakta olan bir doktora çalışması henüz tamamlanmamıştır.

Yazarın biyografisi için bk. “Veysi”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/veysi-uveys-celebi-uveys-mehmed