Nergisî’nin dostlarıyla ve devlet adamlarıyla yazışmalarını içeren eseri. Müellife ait otograf nüshanın başında yer alan ibare eserin asıl adının Esâlîbu’l-Mekâtîb olduğunu göstermektedir. Eser, 1031/1622'de tertip edilerek Şeyhülislâm Yahya Efendi’ye takdim edilmiştir. Kronolojik sıraya göre tertip edilen otograf nüshada 37 yazı bulunmakla birlikte başka nüshalarda sayının 50’den fazla olduğu görülmektedir. Bu eklentilerin sonraki dönemlerde müstensihlerce yapıldığı anlaşılmaktadır. Mecmuadaki metinlerin tertibinde mektup yazılan şahısların makam ve mevkileri değil kronolojik sıra esas alınmıştır.

Ganî-zâde Nadirî, Azmî-zâde Hâletî ve Şeyh Mehmed bin Mahmud Efendi gibi dönemin tanınmış şahsiyetleri esere birer takriz yazmıştır. Bu takrizlerde müellif ve münşeâtına mübalağalı ifadelerle övgüler dizilmiştir. Eserin başında uzun bir dibace yer almaktadır. Münşeât’ın bütün nüshalarında Nergisî’ye ait 39 mektup yer almaktadır. Bunlar şikâyet, özlem, tebrik, iş isteme, bulunduğu makamda kalabilme gibi gerekçelerle Kâf-zâde Fâizî, Şeyhülislâm Yahya, Veysî, Nef’î, Ünsî, Nev’î-zâde gibi devrin önemli şahsiyetlerine yazılmıştır. Mektupların yanında yine Nergisî’ye ait iki vakfiye-nâme ile Kâf-zâde Fâizî için istinsah ettiği Vassâf Tarihi’nin sonuna eklenen bir Farsça hâtime yer almaktadır. Ağır ve ağdalı bir dille yazılmış mektuplar, devrin siyasi ve sosyal hayatına ışık tutacak bilgiler barındırmaktadır. Nergisî’nin mektuplarında kullandığı ağdalı dil ve üslubun muhatapların makam ve mevkilerine göre değiştiği görülür. 50’den fazla yazma nüshası bulunan eserin transkripsiyonlu metni Walsh (1969) tarafından İngilizce bir girişle birlikte yayımlanmıştır. İbrahim Halil Haksever (1995) tarafından eser üzerine bir doktora çalışması yapılmıştır.

Yazarın biyografisi için bk. “Nergisî, Mehmed”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/nergisi-mehmed