Lâmi’î Çelebi’nin Bursa ve Uludağ’ın güzelliklerini sembolik tarzda anlattığı mensur eseri. Lâmi’î Çelebi’nin arkadaşlarıyla sohbeti esnasında söz Keşiş Dağı’na gelir. Lâmi’î Çelebi; daha önce eserlerinde övgüyle andığı dağın, bu isimle şöhret bulmasını istemez. Ona göre bu dağın ismi “kûh-ı demâvend” olmalıdır. Arkadaşları Lâmi’î Çelebi’nin bu  yorumuna hayran kalıp bu konuyu yazarak dağı tasvir etmesini dilerler. Bu sohbet neticesinde eseri yazmaya karar verir. Daha sonra Kış ile Bahâr Sultanların Uludağ’daki münazara ve muhasebeleri başlar. Mevsimine göre bazen kış, bazen bahâr sultanı galip gelir. Münâzara-i Sultân-ı Bahâr Bâ-Şehriyâr-ı Şitâ (Münâzarât-ı Bahâr u Şitâ, Bahâr u Hazân, Risâle-i Sayf u Şitâ Mevlânâ Lâmi’î Efendi) isimleriyle anılan eser, konunun seyrine göre yer yer Türkçe, Arapça ve Farsça şiirlerle zenginleştirilir. Tartışmalar, ayetler ve hadis-i şeriflerle çarpıcı hale getirilmiştir.

Hikayede Mollaalan, Sarıalan, Kurtbelen, Felek Meydanı, Hızırbey, Sobran, Kırkpınar, Dokuz Kaynak, Kuşoynağı, Peyk Yaylağı, Karagöl, Gülümgöl, Çukurçemen gibi tarihi Bursa/Uludağ mekanları anılmaktadır. Bahâr Sultânı, Kış Şehriyârı, Tanyeli, Çemen, Lâle, Zambak, Nesteren, Yâsemen, Babunç, Semen, Nergis, Şakâyık, Zemheri, Kasırga ise hikaye kahramanlarıdır. 

Münâzara-i Bahâr u Şitâ’da işleniş ve tasvir metotları bakımından fabl türünde yaygın olarak kullanılan bir anlayış takip edilmektedir. Efsanenin seyri, bölümler halinde gelişmekte ve uygun başlıklarla ipucu verilmektedir.

Eserin bölüm ve bazı başlıkları kahramanların isimleri dikkate alınarak şu şekilde özetlenebilir: Bu eserin yazılma sebebi, Bahâr Sultanı ile namlı Kış Şehriyârı (Hükümdarı)’nın tartışmalarının başlangıcı, Bahâr Sultanı’nın Kış Şehriyârı’na mektubu, Bahâr Sultanı’nın mektubundan dolayı Kış Şehriyârı’na öfkelenmesi, Bahâr Sultanı’nın Kış Hükümdarı’na savaş emri vermesi, dört Fesleğen’in Bahâr Sultanı huzurunda tartışmaları, Duğlu Baba, Geyikli Baba makamı ile Âb-ı Hayât Meydanı’nın özellikleri, misafirperver Yaz’ın Bahâr Sultanı’na ziyafet vermesi, Safkıran’ın ova ve kapıya asker çekmesi, yiğit Karakış askeri ile Kış Hükümdarı’nın birleşip cesur Sonbahar Soğuğu’nu Rüzgâr’ın yardımına göndermesi, Kasırga’nın kaplıca taraflarına inip bağ ve bahçelere hücumu, Kış Hükümdarı’nın sayısız askerle Uludağ/Bursa’yı ele geçirmesi ve Bahâr Sultanı’nın kaçması, Kış Hükümdarı’nın yeryüzünün dörtte birini ele geçirip beldeler, ovalar ve dağları ele geçirmesi. Eser, Kanuni Sultan Süleyman’a medhiye ve dualar ile sona erer.

Eser; bir yazma ve bir de matbu nüshası esas alınarak Sadettin Eğri tarafından kitap olarak yayımlanmış (Eğri 2001); Recai Kızıltunç tarafından doktora tezi olarak hazırlanmıştır (2005). 

Şairin biyografisi için bk. “Lâmi’î Çelebi, Mahmûd b. Osmân”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/lamii-celebi-mahmud-osman