MUKADDİME Fİ’N-NAHV (İBN ARABŞÂH)
nahiv ilmine dair manzum risale.
İbn Arabşâh, Ahmed bin Muhammed bin Abdullâh bin İbrâhîm bin Muhammed, Şehâbeddîn, Ebu’l-Abbâs, Acemî, Rûmî (d. 25 Zilkâde 791/15 Kasım 1389 - ö. 15 Receb 854/24 Ağustos 1450)

ISBN: 978-9944-237-87-1

İbn Arabşâh tarafından kaleme alınmış nahiv ilmine dair Arapça manzume. Şair, dönemin yaygınlaşan edebî ve ilmî metinlerini üretme biçimi olan manzum ve elfiye türünde bir nahiv eseri olan Mukaddime fi’n-Nahv'i kaleme almıştır. Kaside tarzındaki metin iki yüz beyitten oluşmaktadır. Dönemin Kahire’sinde çeşitli ilim meclislerinde ve ders halkalarında talebenin metni kolaylıkla ezberlemesi için kaleme alınan manzum ve muhtasar metinler onu kaleme alan âlimin şöhretini ve ilmi otoritesini artırmaktadır. Nitekim nahiv ilminin tamamını manzum ve muhtasar olarak iki yüz beyitte bir araya getiren İbn Arabşâh dil alanındaki otoritesini Mukaddime fî’n-Nahv isimli eseriyle ortaya koymuştur. Kahire’de ilim meclislerinde okutulan ve şöhret kazanan bu metni İbn Hacer (ö. 852/1449) ve İbn Tagrîberdî (ö. 874/1470) gibi isimler bizzat İbn Arabşâh’tan okumuştur. İbn Tagrîberdî, el-Menhelü’s-Sâfî ve’l-Müstevfî ba´de’l-Vâfî isimli vefeyâtında Mukaddime fi'n-Nahv isimli eserden parçalara yer verirken hocasının manzum metin oluşturmadaki kabiliyet ve hünerine vurgu yapmaktadır. İbn Tagrîberdî hocasından bu eseri okuduğunu ve kendisinden icazet aldığını kaydetmektedir (1984: II/138-139). Sehâvî (ö. 902/1497) ise ed-Dav'ü'l-Lâmi' li Ehli Karni't-Tâsi' adlı tabakatında yer verdiği İbn Arabşâh biyografisinde manzume hakkında bilgi vermektedir. Kütüphanelerde nüshası belirlenemeyen bu manzum metnin eldeki parçaları üzerine yapılmış bir çalışmaya rastlanmamıştır. 

Şairin biyografisi için bk. “İbn Arabşâh, Ahmed bin Muhammed bin Abdullâh bin İbrâhîm bin Muhammed, Şehâbeddîn, Ebu’l-Abbâs, Acemî, Rûmî”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/ibn-arabsah-ahmed-bin-muhammed 

Kaynakça

İbn Tagrîberdî (1984). el-Menhelü’s-Sâfî ve’l-Müstevfî ba´de’l-Vâfî. C. 1-12. Kahire: el-Hey’etü’l-Mısriyyeti’l-Âmme li’l-Kitâb.

Kâtip Çelebi (1971). Keşfü’z-Zünûn an Esâmi’l-Kütüb ve’l-Fünûn. C. 1-2. Ankara: MEB Yay.

Mecdî Efendi (1853) Şekâik Tercümesi. İstanbul: Dârü’t-Tıbaâti’l-Âmire.

Sehâvî, Şemseddîn (2003). ed-Dav'ü'l-Lâmi' li Ehli Karni't-Tâsi'. C.1-12. Beyrut: Dârü’l-Kütübi’l-İlmiyye.

Temîmî, Takiyüddin Abdülkadir (1983). Tabakâtü’s-Seniyye fî Terâcimi’l-Hanefiyye. C.1-4. Riyad: Dârü’r-Rifâî.

Yuvalı, Abdülkadir (1999). “İbn Arabşâh, Şehâbeddîn”. İslâm Ansiklopedisi. C. 19. İstanbul: TDV Yay. 314-315.

Atıf Bilgileri

Kaya, Büşra Sıdıka. "MUKADDİME Fİ’N-NAHV (İBN ARABŞÂH)". Türk Edebiyatı Eserler Sözlüğü, http://tees.yesevi.edu.tr/madde-detay/mukaddime-fi-n-nahv-ibn-arabsah. [Erişim Tarihi: 18 Ekim 2024].

Benzer Eserler

# Madde Yazar Madde Yazarı İşlem
1 UKÛDÜ’N-NASÎHA (İBN ARABŞÂH) İbn Arabşâh, Ahmed bin Muhammed bin Abdullâh bin İbrâhîm bin Muhammed, Şehâbeddîn, Ebu’l-Abbâs, Acemî, Rûmî Dr. Büşra Sıdıka Kaya
 Görüntüle
2 MİR’ÂTÜ’L-EDEB (İBN ARABŞÂH) İbn Arabşâh, Ahmed bin Muhammed bin Abdullâh bin İbrâhîm bin Muhammed, Şehâbeddîn, Ebu’l-Abbâs, Acemî, Rûmî ismail Aksoyak
 Görüntüle
3 HİTÂBÜ’L-İHÂBİ’N-NÂKIB VE CEVÂBÜ’Ş-ŞİHÂBİ’S-SÂKIB (İBN ARABŞÂH) İbn Arabşâh, Ahmed bin Muhammed bin Abdullâh bin İbrâhîm bin Muhammed, Şehâbeddîn, Ebu’l-Abbâs, Acemî, Rûmî Dr. Büşra Sıdıka Kaya
 Görüntüle
4 TERCÜME-İ CÂMİ’U’L-HİKÂYÂT (İBN ARABŞÂH) İbn Arabşâh, Ahmed bin Muhammed bin Abdullâh bin İbrâhîm bin Muhammed, Şehâbeddîn, Ebu’l-Abbâs, Acemî, Rûmî Prof. Dr. Sadık Yazar
 Görüntüle
5 TERCÜME-İ TEFSÎR-İ EBU’L-LEYS (İBN ARABŞÂH) İbn Arabşâh, Ahmed bin Muhammed bin Abdullâh bin İbrâhîm bin Muhammed, Şehâbeddîn, Ebu’l-Abbâs, Acemî, Rûmî Prof. Dr. Sadık Yazar
 Görüntüle
6 TERCÜMÂNÜ’L-MÜTERCEM Bİ-MÜNTEHİ’L-EREB FÎ LUGÂTİ’T-TÜRK VE’L-ACEM VE’L-ARAB (İBN ARABŞÂH) İbn Arabşâh, Ahmed bin Muhammed bin Abdullâh bin İbrâhîm bin Muhammed, Şehâbeddîn, Ebu’l-Abbâs, Acemî, Rûmî Dr. Büşra Sıdıka Kaya
 Görüntüle
7 TA’BÎRÜ’L-KÂDİRÎ TERCÜMESİ (İBN ARABŞÂH) İbn Arabşâh, Ahmed bin Muhammed bin Abdullâh bin İbrâhîm bin Muhammed, Şehâbeddîn, Ebu’l-Abbâs, Acemî, Rûmî Dr. Büşra Sıdıka Kaya
 Görüntüle
8 ACÂ’İBÜ’L-MAKDÛR FÎ NEVÂ'İBİ AHBÂRİ'T-TEMÛR (İBN ARABŞÂH) İbn Arabşâh, Ahmed bin Muhammed bin Abdullâh bin İbrâhîm bin Muhammed, Şehâbeddîn, Ebu’l-Abbâs, Acemî, Rûmî Araş. Gör. Dr. Nagehan KÜÇÜKYILDIZ
 Görüntüle
9 FÂKİHETÜ’L-HULEFÂ VE MÜFÂKEHETÜ’Z-ZUREFÂ (İBN ARABŞÂH) İbn Arabşâh, Ahmed bin Muhammed bin Abdullâh bin İbrâhîm bin Muhammed, Şehâbeddîn, Ebu’l-Abbâs, Acemî, Rûmî ismail Aksoyak
 Görüntüle
10 IKDÜ’L-FERÎD FÎ İLMİ’T-TEVHÎD (İBN ARABŞÂH) İbn Arabşâh, Ahmed bin Muhammed bin Abdullâh bin İbrâhîm bin Muhammed, Şehâbeddîn, Ebu’l-Abbâs, Acemî, Rûmî Dr. Büşra Sıdıka Kaya
 Görüntüle
11 GURRETÜ’S-SİYER FÎ DÜVELİ’T-TÜRKİ VE’T-TATAR (İBN ARABŞÂH) İbn Arabşâh, Ahmed bin Muhammed bin Abdullâh bin İbrâhîm bin Muhammed, Şehâbeddîn, Ebu’l-Abbâs, Acemî, Rûmî Dr. Büşra Sıdıka Kaya
 Görüntüle
12 CİLVETÜ’L-EMDÂHİ’L-CEMÂLİYYE FÎ HULLETEYİ’L-ARÛZİ’L-ARABİYYE (İBN ARABŞÂH) İbn Arabşâh, Ahmed bin Muhammed bin Abdullâh bin İbrâhîm bin Muhammed, Şehâbeddîn, Ebu’l-Abbâs, Acemî, Rûmî Dr. Büşra Sıdıka Kaya
 Görüntüle
13 HİKÂYÂT FÎ ETRÂK (İBN ARABŞÂH) İbn Arabşâh, Ahmed bin Muhammed bin Abdullâh bin İbrâhîm bin Muhammed, Şehâbeddîn, Ebu’l-Abbâs, Acemî, Rûmî Dr. Büşra Sıdıka Kaya
 Görüntüle
14 CÂMASB-NÂME (ABDÎ) Abdî, Mûsâ Prof. Dr. Müjgân Çakır
 Görüntüle
15 TERCÜME-İ KASÎDE-İ BÜRDE (ABDURRAHÎM) Abdurrahîm, Abdurrahîm Karahisârî, Şeyh Abdurrahîm Karahisârî, Abdurrahîmu’l-Karahisârî, Abdurrahîm Sultân, Abdurrahîm Mısırlı-zâde, Mısırlı-zâde, Mısrîoğlu, Mısrî Sultân Doç. Dr. Bünyamin Ayçiçeği
 Görüntüle
16 RİSÂLE Fİ’L-MEBDE’İ VE’L-MA’ÂD (ABDURRAHÎM) Abdurrahîm, Abdurrahîm Karahisârî, Şeyh Abdurrahîm Karahisârî, Abdurrahîmu’l-Karahisârî, Abdurrahîm Sultân, Abdurrahîm Mısırlı-zâde, Mısırlı-zâde, Mısrîoğlu, Mısrî Sultân Öğretmen Ece Ceylan
 Görüntüle
17 NEKÂVETÜ’L-EDVÂR (HÂCE ABDÜLAZÎZ) Abdülazîz, Abdülkâdir-zâde, Hâce Abdülazîz, Usta Abdülazîz Doç. Dr. Recep Uslu
 Görüntüle
18 DÎVÂN (ADLÎ) Adlî, Sultân Bâyezîd-i Velî bin Fâtih Sultân Mehmed Prof. Dr. YAVUZ BAYRAM
 Görüntüle
19 DÎVÂN-I TÜRKÎ (ADNÎ) Adnî, Mahmûd Paşa Dr. Öğr. Üyesi Hulusi Eren
 Görüntüle
20 DÎVÂN-I FÂRİSÎ (ADNÎ) Adnî, Mahmûd Paşa Dr. Öğr. Üyesi Hulusi Eren
 Görüntüle
21 DÎVÂN (ÂFİTÂBÎ) Âfitâbî Prof. Dr. Yunus KAPLAN
 Görüntüle
22 DÎVÂN (ÂHÎ) Âhî, Benli Hasan, Dilsiz Dânişmend Doç. Dr. Osman Kufacı
 Görüntüle
23 HÜSREV Ü ŞÎRÎN (ÂHÎ) Âhî, Benli Hasan, Dilsiz Dânişmend Prof. Dr. Mehmet Fatih Köksal
 Görüntüle