MUHTELİF ŞİİRLER/ [DÎVÂNÇE] (NÂDİRÎ)
şiirler
Nâdirî, Hasan Nâdir (d. 1246/1830 - ö. ?/1889'dan sonra)

ISBN: 978-9944-237-87-1


19. asır Maraşlı divan şairlerinden Hasan Nâdir Efendi’nin şiirleri. Hasan Nâdirî’nin zamanında Maraş halkının dilinde dolaşan, saz âlemlerinde terennüm edilen pek çok gazelinin olduğu rivayet edilmektedir. Selahaddin Enis’in bildirdiğine göre şairin şiirleri toplanıp divan hâline getirilmemiş, hatta elden ele dola dolaşa çoğu zayi olmuştur. Hasan Nâdir Efendi’nin çeşitli şiir mecmuaları ve cönklerde toplam yirmi yedi şiiri tespit edilmiştir. Günümüze intikal eden bu şiirlerin tamamı aruz vezni ile yazılmıştır. Şiirleri, 1 müseddes (16 bentten oluşan müseddes, Hacı Hattat Kozanî’nin halifesi Maraşlı Rıfaî Kadirî Şeyhi Şeyh Şakir Efendi’ye hediye olarak yazılmış methiyedir.), 2 tahmis (Sâkıb mahlaslı şairin iki ayrı gazeline yapılmıştır.), 3 murabba, 18 gazel, 2 nâ-tamam gazel ve 1 beyitten müteşekkildir.

Şairin divan şiiri vadisinde yazdığı şiirlerinin yanı sıra döneminin sosyal yapısını yansıtan ve mahallî unsurları ihtiva eden şiirleri de dikkat çekicidir. Onun “kaldım” redifli şiiri dönem Maraş’ının giyim kuşam ve zahire kültürünü yansıtmaktadır. Rint meşrep bir yaşantısı olan ve bunu şiirlerine yansıtan şair, mestane bir eda ile vasiyet gazeli yazmıştır. Yazdığı naat gazelleri ile Hz. Peygamber'e olan muhabbetini dile getiren şairin bazı şiirleri de tasavvufi neşveyle söylenmiştir. Musiki makamlarını konu alan bir gazeli de onun musikiyle de alakadar olduğunu göstermektedir. Eldeki şiirlerinden hicivde de kuvvetli olduğu görülen Nâdirî’nin marifet pazarına nice hünerler sunmasına rağmen devrinde kadr ü kıymeti bilinmemiştir. Belki de bu sebepten şiirlerinin birçoğu kaybolmuştur. Nâdirî'nin şiirleri Gülcan Alıcı tarafından yayımlanmıştır (2009).

Şairin biyografisi için bk. "Nâdirî, Hasan Nâdir". Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/nadiri-hasan-nadir 

Eserden Örnekler


Gazel

Yıkarsa hâtırım âlemde şâd olmasun kimse

Kırarsa gönlümi yâ Rab âbâd olmasun kimse


Bizi iylikle yâd eylerse insâf eyleyip gerdûn

Umarım Hazret-i Hakdan ki ber-bâd olmasun kimse


Revâ mıdır yıkup dil hânesin cây-ı harâb etsin

Buna mu’tâd olursa gamdan âzâd olmasun kimse


Gam-ı dünyâ çeken âriflere âlemde aşk olsun

Fedâ kılsun yolında başını yâd olmasun kimse


Cenâb-ı Hakka tefviz-i umûr it sen yürü Nâdir

Bize kemlik edenler sûd-ı dîdâr olmasun kimse (Alıcı 2021: 300-301).

Kaynakça


Alıcı, Gülcan (2009). Mar’aşî Kurrâ-zâde Nâdirî Mevlid (Hayatı, Edebi Şahsiyeti ve Eserleri). Kahramanmaraş: Ukde Yay.

Alıcı, Lütfi; Alıcı, Gülcan (2021). “Maraşlı Divan Şairi Hasan Nâdirî’nin Hayatı Edebî Şahsiyeti ve Eserleri”. Maraş Araştırmaları 2. Konya: Palet Yay.

İbnü’l-emin Mahmud Kemal İnal (1988). Son Asır Türk Şairleri. 2. Cilt, İstanbul: Dergâh Yay.

Salâhaddîn Enîs (1918). “Maraşlı Nâdir”. Servet-i Fünûn Dergisi Musâhabe-i Edebiyye. No. 9: 1-2.

Savaş, Mevhibe (1998). “Nâdir Baba”. Edem Dergisi. S 1. Kahramanmaraş.

Atıf Bilgileri


Alıcı, Gülcan. "MUHTELİF ŞİİRLER/ [DÎVÂNÇE] (NÂDİRÎ)". Türk Edebiyatı Eserler Sözlüğü, http://tees.yesevi.edu.tr/madde-detay/muhtelif-siirler-divance-nadiri. [Erişim Tarihi: 16 Haziran 2025].


Benzer Eserler

# Madde Yazar Madde Yazarı İşlem
1 MEVLİDLER (NÂDİRÎ) Nâdirî, Hasan Nâdir Dr. Gülcan Alıcı
Görüntüle
2 DİVANÇE (VÂZIH) Mustafâ Vâzıh Araş. Gör. Giyasi BABAARSLAN
Görüntüle
3 MEVRİDÜ’L-VÜSÛL FÎ MEVLİDİ’R-RESÛL (İBRÂHÎM ZİKRÎ) İbrâhîm Zikrî Prof. Dr. Mehmet Fatih Köksal
Görüntüle
4 ED-DÜRERÜ'L-MÜNTAHABÂTÜ'L-MENSÛRE FÎ ISLÂHİ'L-GALATÂTİ'L-MEŞHÛRE / GALATÂT-I HAFÎD EFENDİ Hafîd, Mehmed Hafîd Efendi Doç. Dr. Ramazan Ekinci
Görüntüle
5 TARÎKÜ'L-İHTİSÂR Nûrî, Osman Hanyevî Prof. Dr. Orhan Kurtoğlu
Görüntüle
6 TUHFETU SABRÎ AN-LİSÂNİ BULGARÎ Mehmed Sabrî Dr. Öğr. Üyesi Özkan Uz
Görüntüle
7 RAVZ-I VERD Şâkir, Ahmed Paşa Prof. Dr. Ramazan Sarıçiçek
Görüntüle
8 KENZ-İ FUSAHÂ (ABBAS KEMÂL EFENDİ) Abbas Kemâl Efendi, Kerküklü Diğer Öznur ÖZER
Görüntüle
9 DÎVÂN (ABDÎ) Abdî, Abdülkerîm Abdî Efendi Prof. Dr. Beyhan KESİK
Görüntüle
10 MEVLİD (ABDÎ) Abdî Doç. Dr. Hasan Kaya
Görüntüle
11 DÎVÂN (ABDÎ) Abdî, Şarkîkarahisarlı Dr. Hacer SAĞLAM
Görüntüle