Nişancı Abdurrahman Abdî Paşa tarafından yazılmış mensur Pendnâme şerhi. Söz konusu şerhin çeşitli nüshalarında, kataloglarda ve kimi çalışmalarda ismi Şerh-i Pendnâme-i Attâr veya Şerh-i Pend-i Attâr şeklinde geçmekle birlikte şarih eserine “faydalı” manasına gelen Müfîd ismini koyduğunu dibace kısmında belirtmektedir. Şerhin ne zaman kaleme alındığı kesin olarak bilinmese de çeşitli ipuçlarından hareketle onun 1648-1654 yılları arasında yazıldığı söylenebilir. Eserin içinde ve başka kaynaklarda kime sunulduğu hakkında bir bilgi bulunmamaktadır. Sultan IV. Mehmed’in has odabaşısı Ahmed Ağa’nın isteğiyle kaleme alınmış olması ve dibace kısmında devrin padişahı yanında Has odabaşı Ahmed Ağa’nın da övgüsüne yer verilmesi Müfîd’in zikredilen isme sunulmuş olabileceğini düşündürtmektedir (Koşik 2014: 258-259).

Müfîd, Feridüddin Attâr (d.537-540?/1142-1145?-ö.618?/1221?)’ın dinî, tasavvufi ve ahlakî nitelikteki öğütlerinin yer aldığı Farsça Pendnâme mesnevisinin Türkçe yazılmış mensur şerhidir. Abdî Paşa’nın bu eseri, dibace ve asıl konuyu içeren şerh kısmı olmak üzere iki bölümden oluşur. Müellif Pendnâme’yi şerh ederken meşhur şarih Sûdî’nin tarzını benimsediğini eserin dibacesinde belirtmektedir. Buna göre eserde, Farsça beyitlerden sonra onlarda yer alan kelime ve eklerin sırayla yazılış ve okunuşları ile gramer hususiyetleri üzerinde durulur ve akabinde de anlamları verilir. En sonunda da “Mahsûl-i Beyt” başlığı altında ilgili Farsça beyit Türkçeye tercüme edilir. Kısacası eserde klasik şerh geleneği takip edilerek Attâr’ın Pendnâme’si beyit beyit şerh edilmiştir. Sonlara doğru bu şerh yöntemi yerini yavaş yavaş beytin kimi zaman uzun kimi zaman kısa yapılmış tercümesine bırakır. Abdî Paşa her şeyden önce eserinin daha iyi ve kolay anlaşılmasını arzuladığından dolayı çok uzun ve girift cümlelerden kaçınmıştır. Şarih beyitleri açıklarken yeri geldikçe ayet, hadis ve kelam-ı kibarlardan da yararlanmıştır.  Eser hakkında yayımlanmış bir bilimsel bildiri (Koşik 2014) ile iki yüksek lisans tezi bulunmaktadır (Karacan 2015; Kamçı 2019).

Şarihin biyografisi için bk. “Abdî, Nişancı Abdurrahman Abdî Paşa”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/abdi-nisanci-abdurrahman-abdi-pasa.