MU'ÎNÜ'L-VÂ'İZÎN (MURÂD)
mecalis
Murâd, Şeyh Hacı Mehmed Murâd (d. 1203/1788 - ö. 1264/1847)

ISBN: 978-9944-237-87-1


Bir Cuma vaizi olarak Mehmed Murâd Nakşibendî'nin vaizlere yardımcı olmak üzere vaaz metinlerini derlediği Arapça eseri. Kısa bir hamdele ve salveleden sonra sebeb-i telif bölümüyle devam eden eserde müellif bazı camilerde vaiz olarak görev yaparken muteber kitaplardan derlemek suretiyle bir mevize kitabı toplamayı düşündüğünü, bu düşüncesini eyleme geçirip meclisler üzerine tertip ettiği eserine Mu'înü'l-Vâ'izîn ismini verdiğini belirtir.

Toplam elli dört meclisten oluşan eserde her meclis “fî Fezâil-i Kırâeti’l-Kurân”, "fî Fezâili Zikrillâh", “fî Beyân-ı Zekât” ya da "fî Beyâni'l-Vezni ve's-Sırât" gibi başlıkları ihtiva etmektedir. Kolay ve anlaşılabilir bir Arapça ile yazılan eserde kelîme-i tevhîdin fazîletleri, nûr-ı Muhammediyye’nin beyânı ve velâdet-i Muhammediyye, ehl-i beyti sevmek, sadrı genişleten şeyler, dünyanın zemmi, cömertliğin fazileti, cennet-cehennem ve ehlinin sıfatları gibi muhtelif konular ele alınmıştır Her meclis önce ayetler zikredilerek başlamakta olup akabinde konuyla ilgili hadisler ve İbrâhim b. Edhem, Bâyezid Bestâmî, Yahyâ b. Muâz, Şiblî gibi meşhur mutasavvıfların sözleri eşliğinde vaazların konusu izah edilmiştir (Güntan 2009: 63-64).

Basit bir Arapça ile yazılan eserde yer yer bazı Farsça beyitlere de yer verildiği görülürken eserin matbu nüshasında haşiye kısmında bazı notlar yanında Farsça ve Türkçe şiirlere de yer verilmiştir. Matbu nüshanın sonundaki hatime kısmında Sultan Bayezid Han Camii'nde vaiz olduğu sırada eserini kaleme aldığını belirten Mehmed Murad Efendi, Kadı Beyzâvî ve Ebülleys Semerkandî tefsirleri, Şifâ'u'ş-Şerîf, Mevâhibü'l-Ledünniyye, Tenbîhü'l-Gâfilîn gibi kaynaklardan esere konu olan vaazları derlediğini beyan etmektedir. 

Süleymaniye Kütüphanesi M.Arif-M.Murâd 258 ve Hacı Selim Ağa Kütüphanesi Hüdâi Efendi 514 numaralarda olmak üzere iki tam nüshası tespit edilen eserin Kütahya Tavşanlı Zeytinoğlu İlçe Halk Kütüphanesi 218 numarada dört meclisini ihtiva eden 3 varak (8-12 arası) yer almaktadır (Güntan 2009: 64). 1289/1872-73 yılında Sahhaf Hüseyin Numan Matbaası’nda basılan eserin bu baskısın başında eser ve yazarına dair yarım sayfalık bir bilgiden sonra Vasfî mahlaslı bir şairin eserin tabını tarihlendirmek için yazdığı dört beyitlik bir manzume yer almaktadır.

Yazarın biyografisi için bk. "Murâd, Şeyh Hacı Mehmed Murâd". Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/murad-seyh-haci-mehmed-murad      

Eserden Örnekler



Kaynakça


Güntan, Zekiye (2009). XIX. Yüzyıl İstanbul Mutasavvıflarından Muhammed Murad Nakşibendî ve Hülâsatü'ş-Şürûh İsimli Mesnevî Şerhinden İlk 1001 Beytin Tahlîli. Yüksek Lisans Tezi. Konya: Selçuk Üniversitesi.

Şeyh Mehmed Murâd Nakşibendî (1289/1872-73). Mu'înü'l-Vâ'izîn. İstanbul: Sahhaf Hüseyin Numan Matbaası.

Atıf Bilgileri


Yazar, Sadık. "MU'ÎNÜ'L-VÂ'İZÎN (MURÂD)". Türk Edebiyatı Eserler Sözlüğü, http://tees.yesevi.edu.tr/madde-detay/mu-inu-l-va-izin-murad. [Erişim Tarihi: 30 Nisan 2025].


Benzer Eserler

# Madde Yazar Madde Yazarı İşlem
1 DÎVÂN (MURÂD) Murad, Mehmed Murâd Dr. Öğr. Üyesi Hatice Özdil
Görüntüle
2 HÜLÂSATÜ’Ş-ŞURÛH FÎ NİHÂYETİ’L-VUZÛH (MURÂD) Murâd, Şeyh Hacı Mehmed Murâd Prof. Dr. Sadık Yazar
Görüntüle
3 ŞERH-İ TUHFE-İ ŞÂHİDÎ (ŞEYH HACI MEHMED MURÂD NAKŞİBENDÎ) Murad, Mehmed Murâd Dr. Öğr. Üyesi Hatice Özdil
Görüntüle
4 RİSÂLETÜ'S-SEKALEYN (MURÂD) Murâd, Şeyh Hacı Mehmed Murâd Prof. Dr. Sadık Yazar
Görüntüle
5 MÂ-HAZAR-I MEHMED MURÂD / ŞERH-İ PENDNÂME (MURÂD) Murâd, Şeyh Hacı Mehmed Murâd Prof. Dr. Sadık Yazar
Görüntüle
6 ŞERH-İ KASÂİD-İ MEVLÂNÂ ŞEVKET (MURÂD) Murad, Mehmed Murâd Dr. Öğr. Üyesi Hatice Özdil
Görüntüle
7 DİVANÇE (VÂZIH) Mustafâ Vâzıh Araş. Gör. Giyasi BABAARSLAN
Görüntüle
8 MEVRİDÜ’L-VÜSÛL FÎ MEVLİDİ’R-RESÛL (İBRÂHÎM ZİKRÎ) İbrâhîm Zikrî Prof. Dr. Mehmet Fatih Köksal
Görüntüle
9 ED-DÜRERÜ'L-MÜNTAHABÂTÜ'L-MENSÛRE FÎ ISLÂHİ'L-GALATÂTİ'L-MEŞHÛRE / GALATÂT-I HAFÎD EFENDİ Hafîd, Mehmed Hafîd Efendi Doç. Dr. Ramazan Ekinci
Görüntüle
10 TARÎKÜ'L-İHTİSÂR Nûrî, Osman Hanyevî Prof. Dr. Orhan Kurtoğlu
Görüntüle
11 TUHFETU SABRÎ AN-LİSÂNİ BULGARÎ Mehmed Sabrî Dr. Öğr. Üyesi Özkan Uz
Görüntüle
12 RAVZ-I VERD Şâkir, Ahmed Paşa Prof. Dr. Ramazan Sarıçiçek
Görüntüle
13 KENZ-İ FUSAHÂ (ABBAS KEMÂL EFENDİ) Abbas Kemâl Efendi, Kerküklü Diğer Öznur ÖZER
Görüntüle
14 DÎVÂN (ABDÎ) Abdî, Abdülkerîm Abdî Efendi Prof. Dr. Beyhan KESİK
Görüntüle
15 MEVLİD (ABDÎ) Abdî Doç. Dr. Hasan Kaya
Görüntüle
16 DÎVÂN (ABDÎ) Abdî, Şarkîkarahisarlı Dr. Hacer SAĞLAM
Görüntüle