MİR’ATÜ’L-MÜLÛK (HÂFIZ)
tarih
Zühdî, Tayyib-zâde Mehmed (d. 1270/1854 - ö. 1332/1914)

ISBN: 978-9944-237-87-1


Hâfız Zühdî tarafından Trabzonlu tarihçi ve şair Şâkir Şevket’in Şevket-nâme-i Osmânî adlı 80 beyitlik manzum tarihine yapılan tahmis. Hâfız Zühdî, Mir’atü’l-Mülûk’ün hemen ilk sayfasında eserinin Şevket-nâme-i Osmânî’nin tahmisi olduğunu belirtir. Eserde Ertuğrul Gazi ile birlikte Osman Gazi, Sultan Orhan,  I. Murâd, Yıldırım Bâyezıd, Çelebi Mehmed, II. Murâd, Fâtih Sultân Mehmed, II. Bâyezıd,  Yavuz Sultân Selîm, Kanûnî Sultân Süleymân, II. Selîm, III. Murâd, III. Mehmed, I. Ahmed, I. Mustafâ, II. Osmân (Genç Osmân), I. Mustafâ (ikinci kez), IV. Murâd, Sultan İbrâhîm, IV. Mehmed, II. Süleymân, II. Ahmed, II. Mustafâ, III. Ahmed, I. Mahmûd, III. Osmân, III. Mustafâ, I. Abdülhamîd, III. Selîm, IV. Mustafâ, II. Mahmûd, Sultan Abdülmecid, Sultan Abdülaziz, V. Murâd, II. Abdülhamîd devirlerinde gerçekleşen bazı olaylar ve fetihler övgüyle anlatılmaktadır.  

Hâfız Zühdî, Şâkir Şevket’in 80 beyitlik kasidesini, oldukça başarılı bir şekilde 80 bentlik bir tahmise dönüştürmüştür. Osmanlı padişahlarını ve dönemlerinde gerçekleşen bazı önemli olayları, tarihî gerçeklere uygun bir şekilde övgüyle nazmetmesi açısından önemli bir eserdir.

Mir’atü’l-Mülûk, 1294/1877’de Trabzon Matbaasında basılmıştır.  Eserin bir nüshası Atatürk Üniversitesi Kütüphanesi Seyfettin Özege Koleksiyonu Nu. K. 24655’te kayıtlıdır. Eser, henüz yayımlanmamıştır.

Şairin biyografisi için bk. "Zühdî, Tayyib-zâde Mehmed". Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/zuhdi-mehmed-tayyipzade

Eserden Örnekler


(Murâd-ı Sânî)

Hulûs-ı tâm ile var ömrünü sarf-ı cihâd etdi

Fütûhâtı ile ervâh-ı ecdâdını şâd etdi

Murâd-ı Sânî’yi taht ile çün Hak ber-murâd etdi

O da tevsî’-i mülke cân atıp feth-i bilâd etdi

Husûsan Kosova’da Cürci’ye verdi perîşânî

 

(Cem Sultân)

Kılıp devr-i ekâlîm ü bilâd u mülk-i dîger Cem

Belâ-yı tâli’-i menhûs ile çekdi gam-ı müdgam

Firengistân’da oldu nihâyet târik-i âlem

Netîce vak’a-i sultân Cem ol şâh-ı hurrem-dem

Çıkardı leşkeri teshîr içün Eflâk u Bogdân     (Mehmed Zühdî 1294: 4, 5).

Kaynakça


Mehmed Zühdî (1294). Mir’atü’l-Mülûk. Trabzon.

Yüksel, Murat (1990). Trabzonlu Tayyib-zâde Hâfız Mehmed Zühdî Nazmu’s-Siyer. İstanbul. TDAV Yay.

Yüksel, Murat (1993). Şâkir Şevket’in Trabzon Tarihi’nden Sayfalar ve Şevketnâme-i Osmânîsi. Trabzon: Yunus Dergisi Yay.

Atıf Bilgileri


KESİK, Beyhan. "MİR’ATÜ’L-MÜLÛK (HÂFIZ)". Türk Edebiyatı Eserler Sözlüğü, http://tees.yesevi.edu.tr/madde-detay/mir-atu-l-muluk-hafiz. [Erişim Tarihi: 02 Temmuz 2025].


Benzer Eserler

# Madde Yazar Madde Yazarı İşlem
1 MECMÛ’A-İ ZÜHDÎ (HÂFIZ) Zühdî, Tayyib-zâde Mehmed Prof. Dr. Beyhan KESİK
Görüntüle
2 NEV-BÂVE (HÂFIZ) Zühdî, Tayyib-zâde Mehmed Prof. Dr. Beyhan KESİK
Görüntüle
3 ZÎNETÜ’L-EF’İDE (ZÜHDÎ) Zühdî, Tayyib-zâde Mehmed Prof. Dr. Beyhan KESİK
Görüntüle
4 KASÎDE-İ HAMÎDİYYE (ZÜHDÎ) Zühdî, Tayyib-zâde Mehmed Dr. Öğr. Üyesi Hasan Doğan
Görüntüle
5 DİVANÇE (VÂZIH) Mustafâ Vâzıh Araş. Gör. Giyasi BABAARSLAN
Görüntüle
6 MEVRİDÜ’L-VÜSÛL FÎ MEVLİDİ’R-RESÛL (İBRÂHÎM ZİKRÎ) İbrâhîm Zikrî Prof. Dr. Mehmet Fatih Köksal
Görüntüle
7 ED-DÜRERÜ'L-MÜNTAHABÂTÜ'L-MENSÛRE FÎ ISLÂHİ'L-GALATÂTİ'L-MEŞHÛRE / GALATÂT-I HAFÎD EFENDİ Hafîd, Mehmed Hafîd Efendi Doç. Dr. Ramazan Ekinci
Görüntüle
8 TARÎKÜ'L-İHTİSÂR Nûrî, Osman Hanyevî Prof. Dr. Orhan Kurtoğlu
Görüntüle
9 TUHFETU SABRÎ AN-LİSÂNİ BULGARÎ Mehmed Sabrî Dr. Öğr. Üyesi Özkan Uz
Görüntüle
10 RAVZ-I VERD Şâkir, Ahmed Paşa Prof. Dr. Ramazan Sarıçiçek
Görüntüle
11 KENZ-İ FUSAHÂ (ABBAS KEMÂL EFENDİ) Abbas Kemâl Efendi, Kerküklü Diğer Öznur ÖZER
Görüntüle
12 DÎVÂN (ABDÎ) Abdî, Abdülkerîm Abdî Efendi Prof. Dr. Beyhan KESİK
Görüntüle
13 MEVLİD (ABDÎ) Abdî Doç. Dr. Hasan Kaya
Görüntüle
14 DÎVÂN (ABDÎ) Abdî, Şarkîkarahisarlı Dr. Hacer SAĞLAM
Görüntüle