Yûsuf Hâlis Efendi'nin Fransızca-Türkçe manzum sözlüğü. Miftâh-ı Lisân, gelenekte daha çok Arapça ve Farsça için tertip edilen manzum sözlükler halkasının, Tanzimat Dönemi ile birlikte hayatta ve edebiyatta değişen şartlar gereğince Yusuf Halis tarafından Fransızca kelimeler için telif edilmiş, mevcut bilgilere göre manzum Fransızca-Türkçe ilk ve tek sözlüğüdür. Sözlüğün hazırlanma sebebi, bilimdeki yeni gelişmeleri takip etmenin, müellifin ifadesiyle sonradan revaç bulan Fransızcayı öğrenmekle mümkün olabileceği düşüncesidir. Sözlüğün manzum yazılması, diğer manzum sözlüklerde de olduğu üzere ezberlenmesinin kolay ve okunmasının zevkli olması münasebetiyledir. Eser, "Mukaddime-i Miftâh-ı Lisân" adlı mensur bir mukaddime ile başlamaktadır. Bu mukaddime, Fransızca kelimelerin doğru okunmasına yönelik kullanılan işaretler ve bu işaretlerin tablosunu ihtiva etmektedir. Burada Osmanlı Türkçesi ile Fransızcanın imlası karşılaştırılmakta ve Türkçenin imlasında değişik seslerin gösterilmediğine işaret edilmektedir. Fransızca kelimelerin okunmasını ve telaffuzunu kolaylaştırmak için 'o' sesi vav üzerine zülfe işareti, 'u' sesi vav üzerine 2 rakamı, 'ü' sesi vav üzerine 8 rakamı, 'ö' sesi vav üzerine 6 rakamı konularak belirtilmiştir. Miftâh-ı Lisân'ın ikinci kısmı olan manzum mukaddime/dibace, mesnevi nazım şekliyle kaleme alınan 38 beyitten ibarettir. Hamd, salât ile başlar ve Abdülmecid'in (1839-1861) methiyesi ile devam eder. Bu bölümde Abdülmecid Dönemi'nde açılan okullardan ve ilmî gelişmelerden kısaca bahsedildikten sonra Fransızca öğrenmenin ve manzum sözlükten istifade etmenin gerekliliğine temas edilir. Sözlüğün hazırlanışında uyulan esaslara, Fransızca kelimelerin okunması için konulan işaretlere, manzumede geçen Fransızca söz varlığının satır altı orijinal biçimleriyle kaydedilişine, sözlüğe "Miftâh-ı Lisân" adının verilişine, kısaca eserden nasıl yararlanılacağına dair bilgilere yer verilir.

Miftâh-ı Lisân'ın sözlük kısmı, 521 beyittir. Bu bölümde; 17 nazm, dört mesnevî, bir kıt‘a vardır. Nazmlar eliften başlayarak on altı farklı harf ile kafiyelenmiştir. Geri kalan on üç harf ise Fransızcada bulunmaması sebebiyle kafiye olarak kullanılmamıştır. Nazmların başlıkları, şiirden bir parça gibi kabul edilip aynı kafiye ve vezinle kaleme alınmıştır.

Eserde aruzun beş bahrindeki yedi farklı kalıp kullanılmıştır. Fransızca kelimeler aruza tatbik edilirken çok zorlanıldığı, bu zorlukları aşabilmek için Fransızca kelimelerin okunmasında bazı tasarruflarda bulunulduğu görülmektedir.

22 manzumenin bulunduğu sözlük kısmında yaklaşık olarak 2500 Fransızca söz varlığı nazmedilmiştir. Manzum sözlüklerde 500-3000 arasında kelime nazmedildiği dikkate alındığında Miftâh-ı Lisân'ın söz varlığının bu tür eserlerin kelime ortalamasının üzerinde olduğu görülmektedir.

Miftâh-ı Lisân'da öğrenimi kolaylaştırmak için çeşitli yollara başvurulmuştur. Anlamca ilgili ve/veya zıt anlamlı kelimelerin bir beyitte bulundurulmasına özen gösterilmiştir.  Aynı beyitte benzer hecelerin kullanılmasıyla öğrenmeyi zevkli, okumayı akıcı hâle getirecek uyum oluşturulmak istenmiştir. Cinas ve iç kafiye oluşturacak kelimelerin verilmesine dikkat edilmiştir. Bazı başlık ve beyitlerde eğitici mesajlar taşıyan cümlelere de yer verilmiştir. Sıkça kullanılan kelimeler nazmedilmeye çalışılmıştır.