Mİ’YÂRÜ’L-EDEB (AHMEDÎ)
nahiv konulu kaside
Ahmedî, Tâceddîn İbrâhîm bin Hızır (d. 735/1334-35 ? - ö. 812/1410’den sonra)

ISBN: 978-9944-237-87-1


Ahmedî’nin Arapça nahiv kurallarını anlattığı Farsça kasidesi. Toplam 170 beyitten meydana gelen Mi'yârü’l-Edeb, aruzun fâ’ilâtün fâ’ilâtün fâ’ilâtün fâ’ilün vezniyle kaleme alınmıştır. Manzumenin bilinen tek nüshası Konya Mevlâna Müzesi Kütüphanesi, İhtisas Bölümü, 2524/4 numarada kayıtlıdır. Mi'yârü’l-Edeb, Bedâyi’ü’s-Sihr fî-Sanâyi’i’ş-Şi’r, Mirkâtü’l-Edeb ve Mîzânü’l-Edeb’le birlikte Ahmed b. Hâcı Mahmûd el-Aksarâyî tarafından 22 Ramazan 835/24 Mayıs 1432’te istinsah edilen mecmuanın içindedir. Mi'yârü’l-Edeb’in kim için ve ne zaman telif edildiği tam olarak bilinmemektedir. Ancak içinde yer aldığı mecmuadaki bilgiler, Mi'yârü’l-Edeb’in de tıpkı Mirkâtü’l-Edeb ve Mîzânü’l-Edeb gibi Îsâ Bey’in oğlu Hamza Bey için yazılmış olabileceğini düşündürmektedir (Temizel 2002: 289, 292-293).

Mi'yârü’l-Edeb, Allah’a hamd u sena ve Hz. Peygamber’e salat ve selam içerikli beş beyitten sonra nahiv bilimi, kelime ve cümle bilgisi ile kısımları hakkındaki bilgilerin aktarılmasıyla başlamaktadır. Manzumede nahivle ilgili 29 konu yer almaktadır. Bunların her birine birbirinden farklı olmak üzere en az 2, en fazla 13 beyit ayrılmıştır. Mi'yârü’l-Edeb’de Farsça anlatılan mevzular, Arapça kelime veya cümle örnekleriyle pekiştirilerek açıklanmıştır. Konular anlatılırken zaman zaman beyit veya fasıla cümleleri olarak güzel ahlakı, çalışmayı ve ilim öğrenmeyi teşvik eden nasihatlerle öğrenciye şevk verici iltifatlara da yer verilmiştir (Temizel 2002: 293-295).

Mi'yârü’l-Edeb üzerine Ahmedî'nin diğer Farsça eserlerinin de yer aldığı bir doktora tezi hazırlanmıştır (Temizel 2002).

Şairin biyografisi için bk. “Ahmedî, Tâceddîn İbrâhîm bin Hızır”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/ahmedi-taceddin-ibrahim-bin-hizir

Eserden Örnekler



Kaynakça


Temizel, Ali (2002). Ahmedî'nin Farsça Eserleri -Tenkitli Metin-İnceleme-Tercüme ve İndeks-. Doktora Tezi. Ankara: Ankara Üniversitesi.

Temizel, Ali (2018). “Ahmedî'nin Farsça Eserleri”. Ahmedî Sempozyumu Bildirileri Kitabı. (ed. A. Yıldız). Sivas: Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Yay. 109-132. 

Atıf Bilgileri


Gülüm, Emrah. "Mİ’YÂRÜ’L-EDEB (AHMEDÎ)". Türk Edebiyatı Eserler Sözlüğü, http://tees.yesevi.edu.tr/madde-detay/mi-yaru-l-edeb-ahmedi. [Erişim Tarihi: 27 Nisan 2025].


Benzer Eserler

# Madde Yazar Madde Yazarı İşlem
1 DÎVÂN (AHMEDÎ) Ahmedî, Tâceddîn İbrâhîm bin Hızır Araş. Gör. Fatih UĞUR
Görüntüle
2 İSKENDER-NÂME (AHMEDÎ) Ahmedî, Tâceddîn İbrâhîm bin Hızır Doç. Dr. İsmail AVCI
Görüntüle
3 CEMŞÎD Ü HURŞÎD (AHMEDÎ) Ahmedî, Tâceddîn İbrâhîm bin Hızır Prof. Dr. Adnan Ince
Görüntüle
4 TERVÎHÜ’L-ERVÂH (AHMEDÎ) Ahmedî, Tâceddîn İbrâhîm bin Hızır Araş. Gör. Fatih UĞUR
Görüntüle
5 MİRKÂTÜ'L-EDEB (AHMEDÎ) Ahmedî, Tâceddîn İbrâhîm bin Hızır Dr. Emrah Gülüm
Görüntüle
6 MÎZÂNÜ’L-EDEB (AHMEDÎ) Ahmedî, Tâceddîn İbrâhîm bin Hızır Dr. Emrah Gülüm
Görüntüle
7 BEDÂYݑܒS-SİHR FÎ SANÂYݑݒŞ-Şİ’R (AHMEDÎ) Ahmedî, Tâceddîn İbrâhîm bin Hızır Dr. Emrah Gülüm
Görüntüle
8 KASÎDE-İ SARSARÎ ŞERHİ (AHMEDÎ) Ahmedî, Tâceddîn İbrâhîm bin Hızır Prof. Dr. Fatma Sabiha Kutlar Oğuz
Görüntüle
9 HAYRETÜ’L-UKALÂ (AHMEDÎ) Ahmedî, Tâceddîn İbrâhîm bin Hızır Prof. Dr. Fatma Sabiha Kutlar Oğuz
Görüntüle
10 CÂMASB-NÂME (ABDÎ) Abdî, Mûsâ Prof. Dr. Müjgân Çakır
Görüntüle
11 TERCÜME-İ KASÎDE-İ BÜRDE (ABDURRAHÎM) Abdurrahîm, Abdurrahîm Karahisârî, Şeyh Abdurrahîm Karahisârî, Abdurrahîmu’l-Karahisârî, Abdurrahîm Sultân, Abdurrahîm Mısırlı-zâde, Mısırlı-zâde, Mısrîoğlu, Mısrî Sultân Doç. Dr. Bünyamin Ayçiçeği
Görüntüle
12 RİSÂLE Fİ’L-MEBDE’İ VE’L-MA’ÂD (ABDURRAHÎM) Abdurrahîm, Abdurrahîm Karahisârî, Şeyh Abdurrahîm Karahisârî, Abdurrahîmu’l-Karahisârî, Abdurrahîm Sultân, Abdurrahîm Mısırlı-zâde, Mısırlı-zâde, Mısrîoğlu, Mısrî Sultân Öğretmen Ece Ceylan
Görüntüle
13 NEKÂVETÜ’L-EDVÂR (HÂCE ABDÜLAZÎZ) Abdülazîz, Abdülkâdir-zâde, Hâce Abdülazîz, Usta Abdülazîz Doç. Dr. Recep Uslu
Görüntüle
14 DÎVÂN (ADLÎ) Adlî, Sultân Bâyezîd-i Velî bin Fâtih Sultân Mehmed Prof. Dr. YAVUZ BAYRAM
Görüntüle
15 DÎVÂN-I TÜRKÎ (ADNÎ) Adnî, Mahmûd Paşa Dr. Öğr. Üyesi Hulusi Eren
Görüntüle
16 DÎVÂN-I FÂRİSÎ (ADNÎ) Adnî, Mahmûd Paşa Dr. Öğr. Üyesi Hulusi Eren
Görüntüle
17 DÎVÂN (ÂFİTÂBÎ) Âfitâbî Prof. Dr. Yunus KAPLAN
Görüntüle
18 DÎVÂN (ÂHÎ) Âhî, Benli Hasan, Dilsiz Dânişmend Doç. Dr. Osman Kufacı
Görüntüle
19 HÜSREV Ü ŞÎRÎN (ÂHÎ) Âhî, Benli Hasan, Dilsiz Dânişmend Prof. Dr. Mehmet Fatih Köksal
Görüntüle