- Yazar Biyografisi (TEİS)
Lâmi’î Çelebi, Mahmûd b. Osmân - Madde Yazarı: Doç. Dr. SÜLEYMAN EROĞLU
- Eser Yazılış Tarihi:1504 ile 1520 yılları arası
- Yazıldığı Saha:Anadolu-Osmanlı
- Edebiyat Alanı:Yazılı Edebiyat / Divan Edebiyatı
- Dönemi:16. Yüzyıl
- Dili:Türkçe
- Alfabesi:Arap
- Yapısı:Manzum
- Niteliği:Telif
- Türü/Formu:Mevlid
- Yayın Tarihi:06/10/2021
MEVLİDÜ'R-RESÛL (LÂMİ’Î ÇELEBİ)
Hz. Muhammed'in doğumunu anlatan eserLâmi’î Çelebi, Mahmûd b. Osmân (d.878/1472-ö.938/1532)
ISBN: 978-9944-237-87-1
Lâmi’î Çelebi tarafından kaleme alınmış, Hz. Muhammed’in doğumunu konu alan mevlit türünde eser. Mesnevi nazım şekliyle, mevlit türünde ve aruz vezninin mefâîlün mefâîlün feûlün kalıbıyla kaleme alınmış olan Mevlidü’r-Resûl 706 beyitten oluşmaktadır. Mesnevi tarzı eserlerde yaygın bir özellik olarak karşımıza çıkan yazılış tarihine ilişkin bilgi veren beyitlere Lâmi’î Çelebi’nin Mevlid’inde rastlanmasa da eserin muhtemel yazılış tarihi 910/1504 ile 926/1520 yılları arasındadır.
On beş bölüm hâlinde tertip edilen Mevlidü’r-Resûl’ün ilk 34 beyti eserin “giriş”ini, son 50 beyti “bitiş” bölümünü, geriye kalan 622 beyitlik kısmı da “asıl konunun işlendiği bölüm”ü oluşturmaktadır. Mevlid’in genelinde başka nazım şekliyle yazılmış herhangi bir manzumeye rastlanmamaktadır.
Mevlit edebiyatımızın ürünleri içerisinde Lâmi’î Çelebi’nin Mevlid’i ağırlıklı olarak Hz. Muhammed’in mevlidi (doğumu) etrafında yoğunlaşan bir eser olarak dikkati çekmektedir. Mevlidü’r-Resûl’ün muhtevası içerisinde pek çok mevlit kitabında rastlanan kimi bölümler yer almamaktadır. Lâmi’î Çelebi, Hz. Muhammed’in peygamberliğinden sonraki mucizeleri, miracı, gazaları, evliliği, çocukları, vefatı gibi pek çok mevlit metninde yer alan bölümlere eserinde yer vermemiştir. Eserin farklı bir yönü de muhtevası içerisinde anlatılanların ağırlıklı olarak rivayetlere dayalı aktarılmasıdır.
Mevlidü’r-Resûl’ün tespit edilebilen yegâne nüshası Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Kütüphanesi Nr. 83’te Mevlidu Ahmed A.S. adıyla kayıtlı bulunmaktadır.
Mevlidü’r-Resûl, Süleyman Eroğlu (2011) tarafından kitap hâlinde yayımlanmıştır.
Şairin biyografisi için bk. “Lâmi’î Çelebi, Mahmûd b. Osmân”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/lamii-celebi-mahmud-osman
Eserden Örnekler
Çagırdı merhabâ gökden melekler
Semâ’a girdi raks itdi felekler
Didiler togdı ol hûrşîd-i ‘âlem
Didiler togdı ol ümmîd-i ‘âlem
Habîbü’l-Hakk u mahbûbü’l-berâyâ
Şefî’ü’l-halk u mahsûsu’l-’atâyâ
Bakup gördüm yüz urmış yire ol hân
Sücûda varmış eyler hamd-i Yezdân
Tutup kaldurdı barmagın semâya
Şehâdet arza kıldı hoş Hudâya
Anun ardınca indi bir zamândan
Hemîn bir pâre bulut âsumândan
Muhammed gözlerümden gâyib oldı
Gelüp rikkat gözüm yaş ile toldı
İşitdüm bir münâdî eyler âvâz
Muhammed itdi dir âfâka pervâz
Kamu mahlûka gösterdiler anı
Tutalar tâ cemâlinden nişânı
Açıldı çün bulut götrildi zulmet
Bakup gördüm yatur ol mâh-tal’at (Eroğlu 2011: 90-91)
Kaynakça
Eroğlu, Süleyman (2011). Bursalı Lâmiʻî Çelebi Mevlidü’r-Resûl. Bursa: Bursa Büyükşehir Belediyesi Yay.
Köksal, M. Fatih (2011). Mevlid-nâme. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yay.
Atıf Bilgileri
Benzer Eserler
# | Madde | Yazar | Madde Yazarı | İşlem | ||
---|---|---|---|---|---|---|
1 | ŞEVÂHİDÜ'N-NÜBÜVVE (LÂMİ'Î ÇELEBİ) | Lâmi’î Çelebi, Mahmûd b. Osmân | Doç. Dr. Erdem Can Öztürk |
Görüntüle | ||
2 | FÜTÛHU'L-MÜCÂHİDÎN/NEFAHÂTÜ'L-ÜNS TERCÜMESİ (LÂMİ’Î ÇELEBİ) | Lâmi'î Çelebi, Mahmûd b. Osmân | Dr. Öğr. Üyesi Songül Karaca |
Görüntüle | ||
3 | VÎS Ü RÂMÎN/ VEYSE VÜ RÂMÎN (LÂMİ’Î ÇELEBİ) | Lâmi’î Çelebi, Mahmûd b. Osmân | Doç. Dr. murat öztürk |
Görüntüle | ||
4 | HüSN Ü DİL (LÂMİ’Î ÇELEBİ ) | Lâmi’î Çelebi, Mahmûd b. Osmân | Prof. Dr. Mehmet Fatih Köksal |
Görüntüle | ||
5 | MÜNÂZARA-İ BAHÂR U ŞİTÂ/ MÜNÂZARA-İ SULTÂN-I BAHÂR BÂ-ŞEHRİYÂR-I ŞİTÂ (LÂMİ'Î ÇELEBİ) | Lâmi'î Çelebi, Mahmûd b. Osmân | Doç. Dr. Sadettin Eğri |
Görüntüle | ||
6 | ŞERH-İ DÎBÂCE-İ GÜLİSTÂN (LÂMİ’Î ÇELEBİ) | Lâmi'î Çelebi, Mahmûd b. Osmân | Doç. Dr. Mehmet Nuri Çınarcı |
Görüntüle | ||
7 | MÜNŞE'ÂT-I LÂMİ’Î (LÂMİ’Î ÇELEBİ) | Lâmi’î Çelebi, Mahmûd b. Osmân | Prof. Dr. Hasan Ali ESİR |
Görüntüle | ||
8 | HALL-İ MU’AMMÂ-YI MÎR HÜSEYN / ŞERH-İ ESMÂ’-İ HÜSNÂ / MİR’ÂTÜ’L-ESMÂ / CÂM-I CİHÂN-NÜMÂ / TEFE’Ü’L-NÂME (LÂMİ’Î ÇELEBİ) | Lâmi'î Çelebi, Mahmûd b. Osmân | Araş. Gör. Songül Akboğa |
Görüntüle | ||
9 | RİSÂLE-İ ARÛZ (LÂMİ’Î ÇELEBİ) | Lâmi'î, Mahmûd b. Osmân | Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ |
Görüntüle | ||
10 | MENÂKIB-I ÜVEYSÜ'L-KARÂNÎ (LÂMİ’Î ) | Lâmi’î Çelebi, Mahmûd b. Osmân | Dr. Öğr. Üyesi Orhan KILIÇARSLAN |
Görüntüle | ||
11 | ʻİBRET-NÂME/ ʻİBRET-NÜMÂ (LÂMİ’Î ÇELEBİ) | Lâmi'î Çelebi, Mahmûd b. Osman | Dr. Öğr. Üyesi ATİYE NAZLI |
Görüntüle | ||
12 | HEFT PEYKER (LÂMİ’Î ÇELEBİ ) | Lâmi'î Çelebi, Mahmûd b. Osmân | Dr. Öğr. Üyesi ASLI AYTAÇ |
Görüntüle | ||
13 | MAKTEL-İ İMAM HÜSEYİN/MAKTEL-İ ÂL-İ RESÛL (LÂMİ’Î ÇELEBİ) | Lâmi'î Çelebi, Mahmûd b. Osmân | Dr. Öğr. Üyesi Hulusi Eren |
Görüntüle | ||
14 | SALÂMÂN U ABSÂL (LÂMİ'Î ÇELEBİ) | Lâmi’î Çelebi, Mahmûd b. Osmân | Doç. Dr. Erdoğan ULUDAĞ |
Görüntüle | ||
15 | ŞEM' Ü PERVÂNE (LÂMİ’Î ÇELEBİ) | Lâmi'î Çelebi, Mahmûd b. Osmân | Doç. Dr. Sadık Armutlu |
Görüntüle | ||
16 | DÎVÂN (CA’FER) | Ca’fer, Tâcî-zâde Ca’fer Çelebi | Dr. Fatma Meliha Şen |
Görüntüle | ||
17 | MÜNŞE’ÂT (CA’FER) | Ca’fer, Tâcî-zâde Ca’fer Çelebi | Dr. Fatma Meliha Şen |
Görüntüle | ||
18 | TERCEME-İ CÂMEŞÛY-NÂME (FİRDEVSÎ) | Firdevsî, Şerefeddîn Mûsâ, Uzun Firdevsî, Firdevsî-i Rûmî, Firdevsî-i Tavîl, Türk Firdevsî | Dr. Öğr. Üyesi Ozan Kolbaş |
Görüntüle | ||
19 | KİTÂB-I TÂLİ'-İ MEVLÛD / TÂLİ’-İ MEVLÛD-İ KEBÎR (FİRDEVSÎ) | Firdevsî, Şerefeddîn Mûsâ, Uzun Firdevsî, Firdevsî-i Rûmî, Firdevsî-i Tavîl, Türk Firdevsî | Doç. Dr. Himmet BÜKE |
Görüntüle | ||
20 | HEŞT BİHİŞT / KİTÂBÜ’S-SIFÂTİ’S-SEMÂNİYYE FÎ ZİKRİ’L-KAYÂSIRETİ’L-OSMÂNİYYE (İDRÎS) | İdrîs, İdrîs-i Bitlîsî | Doç. Dr. ADNAN OKTAY |
Görüntüle | ||
21 | ŞERH-İ MESNEVÎ-İ MA’NEVÎ (İDRÎS) | İdrîs, İdrîs-i Bitlisî | Doç. Dr. ADNAN OKTAY |
Görüntüle | ||
22 | ŞEHRENGÎZ DER-MEDH-İ CÜVÂNÂN-I EDİRNE / ŞEHRENGÎZ-İ EDİRNE (MESÎHÎ) | Mesîhî, Îsâ | Prof. Dr. Yunus KAPLAN |
Görüntüle | ||
23 | DÎVÂN (ŞÂMÎ) | Şâmî, Şâmlıoğlu Mustafâ Bey | Prof. Dr. Yunus KAPLAN |
Görüntüle | ||
24 | HEFT PEYKER (ABDÎ) | Abdî | Dr. Öğr. Üyesi ASLI AYTAÇ |
Görüntüle | ||
25 | CEMŞÎD Ü HURŞÎD (ABDÎ) | Abdî | Prof. Dr. Adnan Ince |
Görüntüle |