- Yazar Biyografisi (TEİS)
Salâhî, Abdullah Salâhaddîn - Madde Yazarı: Prof. Dr. MEHMET AKKUŞ
- Eser Yazılış Tarihi:?
- Yazıldığı Saha:Anadolu-Osmanlı
- Edebiyat Alanı:Tekke Edebiyatı
- Dönemi:18. Yüzyıl
- Dili:Türkçe
- Alfabesi:Arap
- Yapısı:Manzum
- Niteliği:Telif
- Türü/Formu:Mevlid
- Yayın Tarihi:03/03/2022
MEVLİD
edebiyatSalâhî, Abdullah Salâhaddîn (d. 1117/1705 - ö. 1197/27.12.1782)
ISBN: 978-9944-237-87-1
Kaynaklarımızda Salâhî’nin Mevlidi hakkında bilgi verilirken farklı görüşler dile getirilmiş, onun ayrıca bir de Mirâciyesi olduğu kanaatine varılmıştır. Türünün ilk örneği durumundaki Süleyman Çelebi Çelebi mevlidindeki Mirac bahri gibi Salâhî’nin eserinde de miraç olayının anlatıldığı kısım bulunması bu kanaate yol açmıştır. Cerîde-i Sofiye’de Salâhî Miraciyesi olarak neşredilen 38 beyitlik manzume Mevlid’in başındaki Besmele’nin izahına dair olan birinci bahirdir. Dolayısıyla Salâhî’nin ayrıca Mirâciye adlı eseri yoktur. (Akkuş 2016, 481-482) Salâhî Mevlidi’nde velâdet ve mi’râc bölümleri bulunmaktadır. Eser, her biri 37’şer beyitten oluşan yedi bölümde toplam 259 beyitten meydana gelmektedir. Birinci Bölüm’de Besmele’nin önemi, İkinci Bölüm’de Hazret-i Adem’in yaratılışı ve Hazret-i Peygamber’in nûrunun silsile yoluyla annesine gelmesi, doğumu ve peygamberlik verilmesi. Üçüncü Bölüm’de miracın vasfı ve Cibrîl’in gelişi, Dördüncü Bahir’de Burak’ın gelmesi, Hz. Peygamberin Kudüs’te diğer peygamberlere imamlık yapması, Beşinci Bölüm’de miraca çıkışı, Altıncı Bölüm’de Cenab-ı Hak’la görüşmesi ve miraçtan dönüşü anlatılmaktadır. Son bölümde ise na’t-ı şerîf bulunmaktadır. İlk altı bölüm mesnevî, son bölüm ise kasîde nazım şekliyle yazılmıştır. Salâhî, mevlidini Ramazan ayının başında yazmaya başladığını ve yedi günde tamamladığını yazmakla beraber yılını zikretmemiştir. (Akkuş 2016, 486) Mevlid, yayınlanmıştır. (Akkuş 2016)
Şairin biyografisi için bk. “Salâhî, Abdullah Salâhaddîn”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/salahi-abdullah-salahaddin
Eserden Örnekler
Metinden Örnek:
Müntakil oldu çü nûr ber-Âmine
Bedr olup pîşân misl-i âyîne
Hâmil oldukda o nûr-ı Ahmed’e
Enbiyânın serveri Muhammed’e
Gördüğü her bir alâmât u nişân
Vasfa sığmaz ihtisâr ettim heman
Âmine der kim vakit nezdîk-ter
Oldu teşrîfi karîb Hayru’l-beşer
Cümle emlâk ile Cibrîl-i emîn
Eyledi teşrîf ber-rûy-ı zemîn
Var idi indinde onun üç alem
Şark u garb nûruyla doldu her harem
Ez-fem-i vâhid melâik es-salât
Derler idi geldi nûr-ı kâinât
Bunca esrâr ile evim pür-sürûr
Kâid iken doğdu hod zâtında nûr
Sad-hezârân hûriyân der-dest şümû
Eylediler bâm-ı dîvârdan tulû
Sözleri hep es-salât u merhabâ
Âmedî hoş yâ Muhammed Mustafa (Akkuş 2016, 495)
Kaynakça
Kaynakça:
Akkuş, Mehmet (2020), Abdullah Salâhaddîn-i Uşşâkî’nin Hayatı ve Eserleri, Kitabevi, İstanbul.
Akkuş, Mehmet (2016), Mevlid Külliyâtı c. II, s. 481- 510, Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, Ankara.
Salâhî, Mevlid, İ.Ü. Ktp. TY. No. 7387; İstanbul Büyükşehir Belediyesi Ktp. No.: 1504.
Atıf Bilgileri
Benzer Eserler
# | Madde | Yazar | Madde Yazarı | İşlem | ||
---|---|---|---|---|---|---|
1 | GÜL-İ SAD-BERG-İ EVRÂD BERÂ-YI TUHFE-İ ‘UBBÂD | Salâhî, Abdullah Salâhaddîn | Prof. Dr. MEHMET AKKUŞ |
Görüntüle | ||
2 | MİR‘ÂTÜ’L-A’LÂM VE MİŞKÂTÜ’L-AHLÂM (FÜTÛH-I SALÂHÎ) | Salâhî, Abdullah Salâhaddîn | Prof. Dr. MEHMET AKKUŞ |
Görüntüle | ||
3 | MİR’ÂT-I ESMÂ | Salâhî, Abdullah Salâhaddîn | Prof. Dr. MEHMET AKKUŞ |
Görüntüle | ||
4 | CEVÂHİR-İ TÂC-I HİLÂFET | Salâhî, Abdullah Salâhaddîn | Prof. Dr. MEHMET AKKUŞ |
Görüntüle | ||
5 | USÛl-İ EVRÂD-I UŞŞÂKİYE | Salâhî, Abdullah Salâhaddîn | Doç. Dr. Osman Kufacı |
Görüntüle | ||
6 | MEDÂR-I MEBDE VE ME‘ÂD | Salâhî, Abdullah Salâhaddîn | Prof. Dr. MEHMET AKKUŞ |
Görüntüle | ||
7 | MECMUÂ-I FENN-İ ZERÂFET | Salâhî, Abdullah Salâhaddîn | Prof. Dr. MEHMET AKKUŞ |
Görüntüle | ||
8 | IZHÂR-I ESRÂR-I NİHÂN EZ ENVÂR-I HATM-İ HÂCEGÂN | Salâhî, Abdullah Salâhaddîn | Prof. Dr. MEHMET AKKUŞ |
Görüntüle | ||
9 | TUHFETÜ’L-UŞŞÂKİYE | Salâhî, Abdullah Salâhaddîn | Doç. Dr. Osman Kufacı |
Görüntüle | ||
10 | RİSÂLE-İ REGÂİBİYYE | Salâhî, Abdullah Salâhaddîn | Doç. Dr. Osman Kufacı |
Görüntüle | ||
11 | HILYE-İ HASENEYNİ’L-AHSENEYN | Salâhî, Abdullah Salâhaddîn | Prof. Dr. MEHMET AKKUŞ |
Görüntüle | ||
12 | ATVÂR-I SEB‘A | Salâhî, Abdullah Salâhaddîn | Prof. Dr. MEHMET AKKUŞ |
Görüntüle | ||
13 | DİVÂN-I NUÛT-I SALÂHÎ | Salâhî, Abdullah Salâhaddîn | Araş. Gör. Dr. Bilge İlhan Toker |
Görüntüle | ||
14 | DÎVÂN (SALÂHÎ) | Salâhî, Abdullah Salâhaddîn | Doç. Dr. Osman Kufacı |
Görüntüle | ||
15 | ESÂMİ-İ HULEFÂ | Salâhî, Abdullah Salâhaddîn | Prof. Dr. MEHMET AKKUŞ |
Görüntüle | ||
16 | KURRETÜ'L-UYÛN | Ra'ûfî, Şeyh Seyyid Ra'ûfî Ahmed Efendi | Öğretmen mehmet cemal öztürk |
Görüntüle | ||
17 | VÂRİDÂT (AZÎZ) | Azîz, Azîz Ali Efendi | Araş. Gör. Dr. nesrin aydın satar |
Görüntüle | ||
18 | DÎVÂN-I İLÂHİYYÂT (İBRÂHİM HÂS) | İbrâhim Hâs | Doç. Dr. Hasan Gültekin |
Görüntüle | ||
19 | ŞERH-İ EBYÂT-I YÛNUS EMRE (İBRÂHİM HÂS) | İbrâhim Hâs | Doç. Dr. Osman Kufacı |
Görüntüle | ||
20 | DÎVÂN (KAYGULU HALİL EFENDİ) | Kaygulu Halil Efendi | Doç. Dr. Osman Kufacı |
Görüntüle | ||
21 | HÂDİ’L-UŞŞÂK (KAYGULU HALÎL EFENDİ) | Kaygulu Halil Efendi | Prof. Dr. Beyhan KESİK |
Görüntüle | ||
22 | TEFSİR-İ BA’Z-I SÜVER-İ KUR’ANİYYE | Abdülhay Celvetî | Doç. Dr. Şükrü Maden |
Görüntüle | ||
23 | DÎVÂN (İLÂHİ-NÂME) | Hakkı, Erzurumlu İbrahim Hakkı | Doç. Dr. abdulkadir erkal |
Görüntüle | ||
24 | MA‘RİFETNÂME | Hakkı, Erzurumlu İbrahim Hakkı | Doç. Dr. Lokman Taşkesenlioğlu |
Görüntüle | ||
25 | ‘İRFÂNİYE | Hakkı, Erzurumlu İbrahim Hakkı | Diğer Emine Güleç |
Görüntüle |