MEVLİD
edebiyat
Salâhî, Abdullah Salâhaddîn (d. 1117/1705 - ö. 1197/27.12.1782)

ISBN: 978-9944-237-87-1


Kaynaklarımızda Salâhî’nin Mevlidi hakkında bilgi verilirken farklı görüşler dile getirilmiş, onun ayrıca bir de Mirâciyesi olduğu kanaatine varılmıştır. Türünün ilk örneği durumundaki Süleyman Çelebi Çelebi mevlidindeki Mirac bahri gibi Salâhî’nin eserinde de miraç olayının anlatıldığı kısım bulunması bu kanaate yol açmıştır. Cerîde-i Sofiye’de Salâhî Miraciyesi olarak neşredilen 38 beyitlik manzume Mevlid’in başındaki Besmele’nin izahına dair olan birinci bahirdir. Dolayısıyla Salâhî’nin ayrıca Mirâciye adlı eseri yoktur. (Akkuş 2016, 481-482) Salâhî Mevlidi’nde velâdet ve mi’râc bölümleri bulunmaktadır. Eser, her biri 37’şer beyitten oluşan yedi bölümde toplam 259 beyitten meydana gelmektedir. Birinci Bölüm’de Besmele’nin önemi, İkinci Bölüm’de Hazret-i Adem’in yaratılışı ve Hazret-i Peygamber’in nûrunun silsile yoluyla annesine gelmesi, doğumu ve peygamberlik verilmesi. Üçüncü Bölüm’de miracın vasfı ve Cibrîl’in gelişi, Dördüncü Bahir’de Burak’ın gelmesi, Hz. Peygamberin Kudüs’te diğer peygamberlere imamlık yapması, Beşinci Bölüm’de miraca çıkışı, Altıncı Bölüm’de Cenab-ı Hak’la görüşmesi ve miraçtan dönüşü anlatılmaktadır. Son bölümde ise na’t-ı şerîf bulunmaktadır. İlk altı bölüm mesnevî, son bölüm ise kasîde nazım şekliyle yazılmıştır. Salâhî, mevlidini Ramazan ayının başında yazmaya başladığını ve yedi günde tamamladığını yazmakla beraber yılını zikretmemiştir. (Akkuş 2016, 486) Mevlid, yayınlanmıştır. (Akkuş 2016)

Şairin biyografisi için bk. “Salâhî, Abdullah Salâhaddîn”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/salahi-abdullah-salahaddin

Eserden Örnekler


Metinden Örnek:

Müntakil oldu çü nûr ber-Âmine

Bedr olup pîşân misl-i âyîne

Hâmil oldukda o nûr-ı Ahmed’e

Enbiyânın serveri Muhammed’e

Gördüğü her bir alâmât u nişân

Vasfa sığmaz ihtisâr ettim heman

Âmine der kim vakit nezdîk-ter

Oldu teşrîfi karîb Hayru’l-beşer

Cümle emlâk ile Cibrîl-i emîn

Eyledi teşrîf ber-rûy-ı zemîn

Var idi indinde onun üç alem

Şark u garb nûruyla doldu her harem

Ez-fem-i vâhid melâik es-salât

Derler idi geldi nûr-ı kâinât

Bunca esrâr ile evim pür-sürûr

Kâid iken doğdu hod zâtında nûr

Sad-hezârân hûriyân der-dest şümû

Eylediler bâm-ı dîvârdan tulû

Sözleri hep es-salât u merhabâ

Âmedî hoş yâ Muhammed Mustafa (Akkuş 2016, 495)

Kaynakça


Kaynakça:

Akkuş, Mehmet (2020), Abdullah Salâhaddîn-i Uşşâkî’nin Hayatı ve Eserleri, Kitabevi, İstanbul.

Akkuş, Mehmet (2016), Mevlid Külliyâtı c. II, s. 481- 510, Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, Ankara.

Salâhî, Mevlid, İ.Ü. Ktp. TY. No. 7387; İstanbul Büyükşehir Belediyesi Ktp. No.: 1504.

Atıf Bilgileri


AKKUŞ, MEHMET. "MEVLİD". Türk Edebiyatı Eserler Sözlüğü, http://tees.yesevi.edu.tr/madde-detay/mevlid-tees-1614. [Erişim Tarihi: 25 Kasım 2024].


Benzer Eserler

# Madde Yazar Madde Yazarı İşlem
1 GÜL-İ SAD-BERG-İ EVRÂD BERÂ-YI TUHFE-İ ‘UBBÂD Salâhî, Abdullah Salâhaddîn Prof. Dr. MEHMET AKKUŞ
Görüntüle
2 MİR‘ÂTÜ’L-A’LÂM VE MİŞKÂTÜ’L-AHLÂM (FÜTÛH-I SALÂHÎ) Salâhî, Abdullah Salâhaddîn Prof. Dr. MEHMET AKKUŞ
Görüntüle
3 MİR’ÂT-I ESMÂ Salâhî, Abdullah Salâhaddîn Prof. Dr. MEHMET AKKUŞ
Görüntüle
4 CEVÂHİR-İ TÂC-I HİLÂFET Salâhî, Abdullah Salâhaddîn Prof. Dr. MEHMET AKKUŞ
Görüntüle
5 USÛl-İ EVRÂD-I UŞŞÂKİYE Salâhî, Abdullah Salâhaddîn Doç. Dr. Osman Kufacı
Görüntüle
6 MEDÂR-I MEBDE VE ME‘ÂD Salâhî, Abdullah Salâhaddîn Prof. Dr. MEHMET AKKUŞ
Görüntüle
7 MECMUÂ-I FENN-İ ZERÂFET Salâhî, Abdullah Salâhaddîn Prof. Dr. MEHMET AKKUŞ
Görüntüle
8 IZHÂR-I ESRÂR-I NİHÂN EZ ENVÂR-I HATM-İ HÂCEGÂN Salâhî, Abdullah Salâhaddîn Prof. Dr. MEHMET AKKUŞ
Görüntüle
9 TUHFETÜ’L-UŞŞÂKİYE Salâhî, Abdullah Salâhaddîn Doç. Dr. Osman Kufacı
Görüntüle
10 RİSÂLE-İ REGÂİBİYYE Salâhî, Abdullah Salâhaddîn Doç. Dr. Osman Kufacı
Görüntüle
11 HILYE-İ HASENEYNİ’L-AHSENEYN Salâhî, Abdullah Salâhaddîn Prof. Dr. MEHMET AKKUŞ
Görüntüle
12 ATVÂR-I SEB‘A Salâhî, Abdullah Salâhaddîn Prof. Dr. MEHMET AKKUŞ
Görüntüle
13 DİVÂN-I NUÛT-I SALÂHÎ Salâhî, Abdullah Salâhaddîn Araş. Gör. Dr. Bilge İlhan Toker
Görüntüle
14 DÎVÂN (SALÂHÎ) Salâhî, Abdullah Salâhaddîn Doç. Dr. Osman Kufacı
Görüntüle
15 ESÂMİ-İ HULEFÂ Salâhî, Abdullah Salâhaddîn Prof. Dr. MEHMET AKKUŞ
Görüntüle
16 KURRETÜ'L-UYÛN Ra'ûfî, Şeyh Seyyid Ra'ûfî Ahmed Efendi Öğretmen mehmet cemal öztürk
Görüntüle
17 VÂRİDÂT (AZÎZ) Azîz, Azîz Ali Efendi Araş. Gör. Dr. nesrin aydın satar
Görüntüle
18 DÎVÂN-I İLÂHİYYÂT (İBRÂHİM HÂS) İbrâhim Hâs Doç. Dr. Hasan Gültekin
Görüntüle
19 ŞERH-İ EBYÂT-I YÛNUS EMRE (İBRÂHİM HÂS) İbrâhim Hâs Doç. Dr. Osman Kufacı
Görüntüle
20 DÎVÂN (KAYGULU HALİL EFENDİ) Kaygulu Halil Efendi Doç. Dr. Osman Kufacı
Görüntüle
21 HÂDİ’L-UŞŞÂK (KAYGULU HALÎL EFENDİ) Kaygulu Halil Efendi Prof. Dr. Beyhan KESİK
Görüntüle
22 TEFSİR-İ BA’Z-I SÜVER-İ KUR’ANİYYE Abdülhay Celvetî Doç. Dr. Şükrü Maden
Görüntüle
23 DÎVÂN (İLÂHİ-NÂME) Hakkı, Erzurumlu İbrahim Hakkı Doç. Dr. abdulkadir erkal
Görüntüle
24 MA‘RİFETNÂME Hakkı, Erzurumlu İbrahim Hakkı Doç. Dr. Lokman Taşkesenlioğlu
Görüntüle
25 ‘İRFÂNİYE Hakkı, Erzurumlu İbrahim Hakkı Diğer Emine Güleç
Görüntüle