İsmâil Safâ'nın, kardeşi Vefâ ile babaları Mehmet Behcet’in doğum yeri olan Trabzon’a yaptıkları seyahati ve bu seyahat esnasındaki duygularını anlatan eseri. Mesnevi ve gazel biçiminde kafiyelenmiş 188 beyitten oluşan manzumenin başında “Birkaç Söz” başlıklı, sonunda da “Tevfîk Fikret Beyefendi’ye” ve “Bir İki Söz” başlıklı kısa mensur metinler yer almaktadır.

Şiirin başında, gemi ile yapılan seyahate dair izlenimlere, görülen manzaralara ve bunlara dair duygu ve düşüncelere yer verilir. Trabzon görünmeye başlayınca şair, babasına dair hatıraları yad eder, hüzün içinde babasına seslenir. İlahî takdire karşı gelinemeyeceğini ifade ederek teselli bulur. Ardından yoğun ve karışık duygular içinde Allah’a, dağlara, ağaçlara, vadilere ve Trabzon’a seslenir. Babasının doğmuş olduğu harabeye dönmüş evi ziyaretlerinden bahseder. Orada gördüğü bir çocuk ve yaşlıda babasına dair şeyler bulur. Uzunca tasvir ettiği yaşlı zatın babasının samimi bir arkadaşı olduğunu belirtir. Yaşlıdan, babasının çocukluk ve gençlik dönemlerine ait pek çok hatıra dinler. Babasının arzu ve isteklerini, korku ve endişelerini, ilim aşkını, çektiği sıkıntıları öğrenir. Yaşlının dilinden maddeye ve manaya dair hikmetli sözlere ve nasihatlere yer veren şair, Yomra gezisine dair izlenimleriyle şiirini bitirir. Samimi bir dil, lirik ve hikemî bir üslubun hâkim olduğu şiirde şairin babasına dair bilgilerin yanında baba özlemine, babasını kaybetmiş bir çocuğun iç çekişlerine ve teselli arayışlarına şahit olunur.

1312/1895 yılında Âlem Matbaası (Ahmed İhsân ve Şürekâsı)’nda basılan eser 30 sayfadan oluşmaktadır. Eser, İsmail Safâ’nın bütün şiirlerini ele alan çalışma içinde yayımlanmıştır (Selçuk vd. 2019).

Şairin biyografisi için bk. “İsmail Safa, Şâir-i mâder-zâd”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/ismail-safa