- Yazar Biyografisi (TEİS)
Kaygusuz Abdal, Alaeddin Gaybi - Madde Yazarı: Prof. Dr. Ali YAKICI
- Eser Yazılış Tarihi:?
- Yazıldığı Saha:Anadolu-Osmanlı
- Edebiyat Alanı:Tekke Edebiyatı
- Dönemi:Başlangıç-15. Yüzyıl
- Dili:
- Alfabesi:Arap
- Yapısı:Manzum
- Niteliği:Telif
- Türü/Formu:Mesnevi
- Yayın Tarihi:01/12/2022
MESNEVÎ-İ SALİS (KAYGUSUZ ABDAL)
tasavvufi eserKaygusuz Abdal, Alaeddin Gaybi (d. 742/1341-1342 - ö. 845/1444)
ISBN: 978-9944-237-87-1
Kaygusuz Abdal'ın mesnevi tarzında yazdığı eseri. Kaygusuz Abdal, tasavvufi şiirlerini yazarken tercih ettiği nazım şekillerin/ türlerinden biri de mesnevi tarzıdır. Bu bakımdan şairin “Mesnevî-i Baba Kaygusuz” külliyatı oluşmuştur. Abdurrahman Güzel, Kaygusuz Abdal’ın mesnevi nazım şeklinde kaleme aldığı “Mesnevî-i Evvel, Mesnevî-i Sani, Mesnevî-i Sâlis, Gevhernâme, Minbernâme ve Kısa Mesneviler” adlı eserlerini “Mesnevî-i Baba Kaygusuz” adıyla neşretmiştir. Burada Kaygusuz’un üçüncü mesnevisi olan “Mesnevî-i Sâlis” adlı eserinden örnekler yer almaktadır. Birinci ve ikinci mesneviler konu bakımından benzerlik göstermektedir. Kaygusuz Abdal’ın mesnevilerinde de diğer şiirlerinde görüldüğü gibi Allah’ın varlığı ve sıfatları, peygamber mucizeleri, ilahi aşk, dünyanın faniliği, nefsin terbiye edilmesi, gibi tasavvufi konulara ve nasihatlere yer verilmiştir. Mesnevîi Sâlis (Üçüncü Mesnevî) adlı eserinde de Saraynâme ve Dilgüşâ’nın adlı eserlerinde görüldüğü gibi genellikle vahdet-i vücud, âlem, aşk, insan ve nefis konuları üzerinde durulmuştur. Mesnevî-i Salisin önemli nüshaları Marburg, Topkapı Sarayı Müzesi, Süleymaniye, İstanbul Millet Kütüphanesi ve Abdurrahman Güzel’in özel kitaplığında bulunmaktadır.
Kaygusuz Abdal'ın biyografisi için bk. "Kaygusuz Abdal, Alaeddin Gaybi". Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/kaygusuz-abdal-alaeddin-gaybi
Eserden Örnekler
Âlem heme kân u maden oldı Cihan ser a ser gülistân oldı Her zerre içinde togdı güneş Ol sırr-ı ezeli eyledi fâş Derya-yı muhite düşdi zevrak Haber-i hakikat Hakk oldı mutlak Zevrakda bulundı bahr-i ummân Nûr oldı zulmet bir oldı yeksân Şâkird olana bulundı üstâd Nûr oldı tecelli gitdi zulmet Her dürlü sadâ Ene’l-Hak oldı Âlem Cevâhir-i mutlak oldı Göründi mâşuk her mekânda Genc oldı zâhir değme viranda Birlil alâmeti menşur oldı Her şey Musa her cay Tûr oldı (Güzel 2021: 792-814).
Kaynakça
Akalın, Mehmet (1979). “Kaygusuz Abdal’ın Gevhernâmesi”. Edebiyat Fakültesi Araştırma Dergisi. Ahmet Caferoğlu Özel Sayısı. Ankara. 10.
Akman, Neslican (2019). Kaygusuz Abdal (Hayatı, Eserleri ve Düşünceleri ). Yüksek Lisans Tezi. Sakarya: Sakarya Üniversitesi.
Güzel, Abdurrahman (2021). Şehzâde Alaâddin Gaybî Kaygusuz Abdâl Külliyatı. Ankara: TDK Yay.
Güzel, Abdurrahman (2018). Kaygusuz Abdal (Şehzade Alaaddin Gaybi) Divânı. Alanya: Alanya Belediyesi Yay.
Güzel, Abdurrahman (2010). Kaygusuz Abdal Divânı. Ankara: MEB Yay.
Güzel, Abdurrahman (2004). Kaygusuz Abdal(Alâaddin Gaybî). Ankara: Akçağ Yay.
Güzel, Abdurrahman (1989). Kaygusuz Abdal/Saraynâme. Ankara: KB Yay.
Güzel, Abdurrahman (1987). Kaygusuz Abdal/Dil-gûşâ. Ankara: KB Yay.
Güzel, Abdurrahman (1987). Kaygusuz Abdal Bibliyogrası. Ankara: KB Yay.
Güzel, Abdurrahman (1981). Kaygusuz Abdal. Ankara: KB Yay.
Atıf Bilgileri
Benzer Eserler
# | Madde | Yazar | Madde Yazarı | İşlem | ||
---|---|---|---|---|---|---|
1 | DÎVÂN (KAYGUSUZ ABDAL) | Kaygusuz Abdal, Alaeddin Gaybi | Prof. Dr. Ali YAKICI |
Görüntüle | ||
2 | GÜLİSTAN (KAYGUSUZ ABDAL) | Kaygusuz Abdal, Alaeddin Gaybi | Prof. Dr. Ali YAKICI |
Görüntüle | ||
3 | MESNEVİ-İ BABA KAYGUSUZ (KAYGUSUZ ABDAL) | KAYGUSUZ ABDAL, Alaeddin Gaybi | Dr. Damlanur KÜÇÜKYILDIZ GÖZELCE |
Görüntüle | ||
4 | GEVHERNÂME (KAYGUSUZ ABDAL) | Kaygusuz Abdal, Alaeddin Gaybi | Prof. Dr. Ali YAKICI |
Görüntüle | ||
5 | MİNBERNÂME (KAYGUSUZ ABDAL) | Kaygusuz Abdal, Alaeddin Gaybi | Prof. Dr. Ali YAKICI |
Görüntüle | ||
6 | BUDALANÂME (KAYGUSUZ ABDAL) | Kaygusuz Abdal, Alaeddin Gaybi | Prof. Dr. Ali YAKICI |
Görüntüle | ||
7 | KİTÂB-I MAGLATA (KAYGUSUZ ABDAL) | KAYGUSUZ ABDAL, Alaeddin Gaybi | Dr. Öğr. Üyesi Zeynep Oktay |
Görüntüle | ||
8 | VÜCUD-NÂME (KAYGUSUZ ABDAL) | KAYGUSUZ ABDAL, Alaeddin Gaybi | Dr. Öğr. Üyesi Zeynep Oktay |
Görüntüle | ||
9 | MESNEVİ-İ SÂNİ (KAYGUSUZ ABDAL) | KAYGUSUZ ABDAL, Alaeddin Gaybi | Dr. Özlem Özdemir |
Görüntüle | ||
10 | DİLGÛŞÂ (KAYGUSUZ ABDAL) | Kaygusuz Abdal, Alaeddin Gaybi | Prof. Dr. Ali YAKICI |
Görüntüle | ||
11 | SARAYNÂME (KAYGUSUZ ABDAL) | Kaygusuz Abdal, Alaeddin Gaybi | Prof. Dr. Ali YAKICI |
Görüntüle | ||
12 | MENÂKIBÜ’L-ÂRİFÎN (EFLÂKÎ) | Eflâkî, Eflâkî Dede, Eflâkî Ahmed Ârifî, Ârifî | Doç. Dr. Mehmet Ünal |
Görüntüle | ||
13 | MEVHÛB-I MAHBÛB (ŞEYHOĞLU) | Şeyhoğlu, Baba Yusuf Sivrihisarî | Araş. Gör. Harun ALKAN |
Görüntüle | ||
14 | MÜNYETÜ'L-EBRÂR VE GUNYETÜ'L-AHYÂR (ABDURRAHÎM) | Abdurrahîm, Abdurrahîm Karahisârî, Şeyh Abdurrahîm Karahisârî, Abdurrahîmu’l-Karahisârî, Abdurrahîm Sultân, Abdurrahîm Mısırlı-zâde, Mısırlı-zâde, Mısrîoğlu, Mısrî Sultân | Dr. Öğr. Üyesi Abdullah Taha Orhan |
Görüntüle | ||
15 | TABSİRATÜ’L-MÜBTEDİ VE TEZKİRETÜ-İ-MÜNTEHİ (KONEVÎ) | Konevî, Sadreddin | Doç. Dr. Mevlüt Gülmez |
Görüntüle | ||
16 | KİTÂBÜ’L-MÜNTEHÂ EL-MÜŞTEHÂ ALE’L-FÜSÛS (AHMED BÎCÂN) | Ahmed-i Bîcân, Ahmed Bîcân, Yazıcıoğlu Ahmed Bîcân, Şeyh Ahmed Bîcân Efendi bin Sâlih Efendi, Ahmed İbnü’l-Kâtib | Dr. Mehmet Bilal Yamak |
Görüntüle | ||
17 | RİSÂLE-İ ZİKRULLAH (AKŞEMSEDDİN) | Akşemseddin, Şemseddin Muhammed | Araş. Gör. Harun ALKAN |
Görüntüle | ||
18 | MİSBÂHU’L-ÜNS BEYNE’L-MA’KÛL VE’L-MEŞHÛD FÎ-ŞERHİ MİFTÂHİ’L-GAYB (FENÂRÎ) | Fenârî, Mollâ Fenârî, Şemseddîn Muhammed b. Hamza, Şemseddîn Muhammed Efendi | Diğer Edibe Taş |
Görüntüle | ||
19 | ŞERH-İ HADİS-İ ERBÂİN (SOMUNCU BABA) | Somuncu Baba | Prof. Dr. Enbiya Yıldırım |
Görüntüle | ||
20 | ZİKİR RİSÂLESİ/ KELİME-İ TEVHİD ZİKRİ RİSÂLESİ (SOMUNCU BABA) | Somuncu Baba, Hamîdüddîn-i Aksarâyî | Diğer Tuğba Nurlu Ertürk |
Görüntüle | ||
21 | KÂŞİFÜ'L-ESTÂR AN VECHİ'L-ESRÂR (ŞEYH HÂMİD-İ VELÎ) | Şeyh Hâmid-i Velî | Öğretmen TALAT OLGUN |
Görüntüle |