MESNEVÎ-İ SALİS (KAYGUSUZ ABDAL)
tasavvufi eser
Kaygusuz Abdal, Alaeddin Gaybi (d. 742/1341-1342 - ö. 845/1444)

ISBN: 978-9944-237-87-1


Kaygusuz Abdal'ın mesnevi tarzında yazdığı eseri. Kaygusuz Abdal, tasavvufi şiirlerini yazarken tercih ettiği nazım şekillerin/ türlerinden biri de mesnevi tarzıdır. Bu bakımdan şairin “Mesnevî-i Baba Kaygusuz” külliyatı oluşmuştur. Abdurrahman Güzel, Kaygusuz Abdal’ın mesnevi nazım şeklinde kaleme aldığı “Mesnevî-i Evvel, Mesnevî-i Sani, Mesnevî-i Sâlis, Gevhernâme, Minbernâme ve Kısa Mesneviler” adlı eserlerini “Mesnevî-i Baba Kaygusuz” adıyla neşretmiştir. Burada Kaygusuz’un üçüncü mesnevisi olan “Mesnevî-i Sâlis” adlı eserinden örnekler yer almaktadır. Birinci ve ikinci mesneviler konu bakımından benzerlik göstermektedir. Kaygusuz Abdal’ın mesnevilerinde de diğer şiirlerinde görüldüğü gibi Allah’ın varlığı ve sıfatları, peygamber mucizeleri, ilahi aşk, dünyanın faniliği, nefsin terbiye edilmesi, gibi tasavvufi konulara ve nasihatlere yer verilmiştir. Mesnevîi Sâlis (Üçüncü Mesnevî) adlı eserinde de Saraynâme ve Dilgüşâ’nın adlı eserlerinde görüldüğü gibi genellikle vahdet-i vücud, âlem, aşk, insan ve nefis konuları üzerinde durulmuştur. Mesnevî-i Salisin önemli nüshaları Marburg, Topkapı Sarayı Müzesi, Süleymaniye, İstanbul Millet Kütüphanesi ve Abdurrahman Güzel’in özel kitaplığında bulunmaktadır.

Kaygusuz Abdal'ın biyografisi için bk. "Kaygusuz Abdal, Alaeddin Gaybi". Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/kaygusuz-abdal-alaeddin-gaybi

Eserden Örnekler


Âlem heme kân u maden oldı Cihan ser a ser gülistân oldı Her zerre içinde togdı güneş Ol sırr-ı ezeli eyledi fâş Derya-yı muhite düşdi zevrak Haber-i hakikat Hakk oldı mutlak Zevrakda bulundı bahr-i ummân Nûr oldı zulmet bir oldı yeksân Şâkird olana bulundı üstâd Nûr oldı tecelli gitdi zulmet Her dürlü sadâ Ene’l-Hak oldı Âlem Cevâhir-i mutlak oldı Göründi mâşuk her mekânda Genc oldı zâhir değme viranda Birlil alâmeti menşur oldı Her şey Musa her cay Tûr oldı (Güzel 2021: 792-814).

Kaynakça


Akalın, Mehmet (1979). “Kaygusuz Abdal’ın Gevhernâmesi”. Edebiyat Fakültesi Araştırma Dergisi. Ahmet Caferoğlu Özel Sayısı. Ankara. 10.

Akman, Neslican (2019). Kaygusuz Abdal (Hayatı, Eserleri ve Düşünceleri ). Yüksek Lisans Tezi. Sakarya: Sakarya Üniversitesi.

Güzel, Abdurrahman (2021). Şehzâde Alaâddin Gaybî Kaygusuz Abdâl Külliyatı. Ankara: TDK Yay.

Güzel, Abdurrahman (2018). Kaygusuz Abdal (Şehzade Alaaddin Gaybi) Divânı. Alanya: Alanya Belediyesi Yay.

Güzel, Abdurrahman (2010). Kaygusuz Abdal Divânı. Ankara: MEB Yay.

Güzel, Abdurrahman (2004). Kaygusuz Abdal(Alâaddin Gaybî). Ankara: Akçağ Yay.

Güzel, Abdurrahman (1989). Kaygusuz Abdal/Saraynâme. Ankara: KB Yay.

Güzel, Abdurrahman (1987). Kaygusuz Abdal/Dil-gûşâ. Ankara: KB Yay.

Güzel, Abdurrahman (1987). Kaygusuz Abdal Bibliyogrası. Ankara: KB Yay.

Güzel, Abdurrahman (1981). Kaygusuz Abdal. Ankara: KB Yay.

Atıf Bilgileri


YAKICI, Ali. "MESNEVÎ-İ SALİS (KAYGUSUZ ABDAL)". Türk Edebiyatı Eserler Sözlüğü, http://tees.yesevi.edu.tr/madde-detay/mesnevi-i-salis-kaygusuz-abdal. [Erişim Tarihi: 22 Kasım 2024].


Benzer Eserler

# Madde Yazar Madde Yazarı İşlem
1 DÎVÂN (KAYGUSUZ ABDAL) Kaygusuz Abdal, Alaeddin Gaybi Prof. Dr. Ali YAKICI
Görüntüle
2 GÜLİSTAN (KAYGUSUZ ABDAL) Kaygusuz Abdal, Alaeddin Gaybi Prof. Dr. Ali YAKICI
Görüntüle
3 MESNEVİ-İ BABA KAYGUSUZ (KAYGUSUZ ABDAL) KAYGUSUZ ABDAL, Alaeddin Gaybi Dr. Damlanur KÜÇÜKYILDIZ GÖZELCE
Görüntüle
4 GEVHERNÂME (KAYGUSUZ ABDAL) Kaygusuz Abdal, Alaeddin Gaybi Prof. Dr. Ali YAKICI
Görüntüle
5 MİNBERNÂME (KAYGUSUZ ABDAL) Kaygusuz Abdal, Alaeddin Gaybi Prof. Dr. Ali YAKICI
Görüntüle
6 BUDALANÂME (KAYGUSUZ ABDAL) Kaygusuz Abdal, Alaeddin Gaybi Prof. Dr. Ali YAKICI
Görüntüle
7 KİTÂB-I MAGLATA (KAYGUSUZ ABDAL) KAYGUSUZ ABDAL, Alaeddin Gaybi Dr. Öğr. Üyesi Zeynep Oktay
Görüntüle
8 VÜCUD-NÂME (KAYGUSUZ ABDAL) KAYGUSUZ ABDAL, Alaeddin Gaybi Dr. Öğr. Üyesi Zeynep Oktay
Görüntüle
9 MESNEVİ-İ SÂNİ (KAYGUSUZ ABDAL) KAYGUSUZ ABDAL, Alaeddin Gaybi Dr. Özlem Özdemir
Görüntüle
10 DİLGÛŞÂ (KAYGUSUZ ABDAL) Kaygusuz Abdal, Alaeddin Gaybi Prof. Dr. Ali YAKICI
Görüntüle
11 SARAYNÂME (KAYGUSUZ ABDAL) Kaygusuz Abdal, Alaeddin Gaybi Prof. Dr. Ali YAKICI
Görüntüle
12 MENÂKIBÜ’L-ÂRİFÎN (EFLÂKÎ) Eflâkî, Eflâkî Dede, Eflâkî Ahmed Ârifî, Ârifî Doç. Dr. Mehmet Ünal
Görüntüle
13 MEVHÛB-I MAHBÛB (ŞEYHOĞLU) Şeyhoğlu, Baba Yusuf Sivrihisarî Araş. Gör. Harun ALKAN
Görüntüle
14 MÜNYETÜ'L-EBRÂR VE GUNYETÜ'L-AHYÂR (ABDURRAHÎM) Abdurrahîm, Abdurrahîm Karahisârî, Şeyh Abdurrahîm Karahisârî, Abdurrahîmu’l-Karahisârî, Abdurrahîm Sultân, Abdurrahîm Mısırlı-zâde, Mısırlı-zâde, Mısrîoğlu, Mısrî Sultân Dr. Öğr. Üyesi Abdullah Taha Orhan
Görüntüle
15 TABSİRATÜ’L-MÜBTEDİ VE TEZKİRETÜ-İ-MÜNTEHİ (KONEVÎ) Konevî, Sadreddin Doç. Dr. Mevlüt Gülmez
Görüntüle
16 KİTÂBÜ’L-MÜNTEHÂ EL-MÜŞTEHÂ ALE’L-FÜSÛS (AHMED BÎCÂN) Ahmed-i Bîcân, Ahmed Bîcân, Yazıcıoğlu Ahmed Bîcân, Şeyh Ahmed Bîcân Efendi bin Sâlih Efendi, Ahmed İbnü’l-Kâtib Dr. Mehmet Bilal Yamak
Görüntüle
17 RİSÂLE-İ ZİKRULLAH (AKŞEMSEDDİN) Akşemseddin, Şemseddin Muhammed Araş. Gör. Harun ALKAN
Görüntüle
18 MİSBÂHU’L-ÜNS BEYNE’L-MA’KÛL VE’L-MEŞHÛD FÎ-ŞERHİ MİFTÂHİ’L-GAYB (FENÂRÎ) Fenârî, Mollâ Fenârî, Şemseddîn Muhammed b. Hamza, Şemseddîn Muhammed Efendi Diğer Edibe Taş
Görüntüle
19 ŞERH-İ HADİS-İ ERBÂİN (SOMUNCU BABA) Somuncu Baba Prof. Dr. Enbiya Yıldırım
Görüntüle
20 ZİKİR RİSÂLESİ/ KELİME-İ TEVHİD ZİKRİ RİSÂLESİ (SOMUNCU BABA) Somuncu Baba, Hamîdüddîn-i Aksarâyî Diğer Tuğba Nurlu Ertürk
Görüntüle
21 KÂŞİFÜ'L-ESTÂR AN VECHİ'L-ESRÂR (ŞEYH HÂMİD-İ VELÎ) Şeyh Hâmid-i Velî Öğretmen TALAT OLGUN
Görüntüle