MERSİYELER (KÂZIM PAŞA)
Kerbela mersiyeleri
Kâzım Paşa, Mûsâ Kâzım, Koniçeli (d. 7 Şaban 1237/29 Nisan 1822 - ö. 17 Ramazan 1307/7 Mayıs 1890)

ISBN: 978-9944-237-87-1


Koniçeli Mûsâ Kâzım Paşa’nın 4 manzumesinin bulunduğu eser/forma. Formanın ilk sayfasında manzumelerin muhtevasını anlatan, “‘Âşık-ı dil-sûhte-i Âl-i abâ ve andelîb-i hoş-nevâ-yı gülzâr-ı kerb ü belâ merhûm Kâzım Paşa’nın dem-i vâ-pesîn-i hayâtında ve mesâ’ib-i tâkat-fersâ-yı şühedâ-yı Kerbelâ’yı rişte-i nazm[a] çekmiş oldukları merâsî-i sûznâkdir.”  ser-levhası yer almaktadır. Forma içinde 1 kaside, 1 terkib-bend ve 2 kıt’a bulunmaktadır. Kaside ve terkib-bend, Kâzım Paşa’nın ölümünden kısa bir süre önce kendi gözetiminde bir araya getirdiği ve Külliyat olarak adlandırılan eserinde de yer almakta, 2 kıt’aya ise Külliyat metni içerisinde yer verilmemiştir. İlk şiir, “Mersiye-i Be-Nâm-ı Cenâb-ı İmâm Hasan Aleyhi’s-Selâm” başlıklı, 26 beyitlik bir kasidedir. Mersiye türünde yazılan manzume Külliyatta musammatlar içinde yer alır (bk. Külliyat, Mu. 8, s. 556-557). İkinci manzume, “Mersiye-i Rikkat-fezâ Li-Cenâb-ı Hüseyn-i Kerbelâ Aleyhi’s-Selâm” başlıklı, 11 beyitlik 9 bendden oluşan bir terkib-benddir (bk. Külliyat, Mu. 15, s. 606-612). Bu iki manzumenin sonunda, “Kıt’a Li-Cenâb-ı İmâm Hüseyn Aleyhi's-Selâm” ve “Kıt’a Li-Cenâb-ı Alî Aleyhi's-Selâm” başlıkları konulmuş 2 kıt’aya yer verilmiştir.

Kaside ve terkib-bendin yeni harfli son biçimleri Ramazan Bardakçı (2007)’nın çalışmasında yer alır.

Şâirin biyografisi için bk. “Kâzım Paşa, Mûsâ Kâzım, Koniçeli”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/kazim-pasa-musa-kazim-koniceli 

Eserden Örnekler


Mersiye-i Celîle-i Be-Nâm Li-Cenâb-ı İmâm Hasan Aleyhi’s-Selâm

Toğmadı vechün gibi bir mâh-ı tâbân yâ Hasan

Devre âğâz ideli mihr-i dırahşân yâ Hasan


Kevkeb-i zehrâ-yı ‘ismetsin yüzünden berk uran

Nûr-ı Hak sırr-ı Resûl ü şâh-ı merdân yâ Hasan


Seyyid-i şübbân-ı cennetsin nazîr olmaz sana

Pâdişâh-ı Kerbelâdan başka sultân yâ Hasan


Hayf kim sultân-ı dîne kîn iden kavm-i la’în

Ahz-ı sâra oldılar senden şitâbân yâ Hasan


Altı def’a zehr-i kâtil virdirüp âhir seni

İtdiler şehd-i şehâdet nûş-ı devrân yâ Hasan


Ca’de Binti Eş’asî ıdlâl idüp merdân-ı şûm

Eyledi el birligi ol iki şeytân yâ Hasan


Sûde-i elmâs ile tesmîm idüp zâtun dirîg

Kıldılar evlâd u âlün dil-perîşân yâ Hasan


Kesdi tâb u tâkatün şemşîr-i cevr-i rûzgâr

Yakdı cânun nâr-ı zulm-i İbni Süfyân yâ Hasan


Geldi seyl âsâ femünden hûn-ı gül-gûn-ı ciger

Laht-ı kalbün pâre pâre oldı rîzân yâ Hasan


Kırk sekiz yaşında oldun âzim-i dâr-ı cinân

Dil-figâr u cân-nizâr u sîne-sûzân yâ Hasan (Bardakçı 2007: 556).

Kaynakça


Bardakçı, Ramazan (2007). Mûsâ Kâzım Paşa Hayatı, Sanatı, Külliyâtı. Doktora Tezi. Ankara: Ankara Üniversitesi.

Kâzım Paşa (tarihsiz). Mersiyeler. İstanbul: Matbaa belirsiz. (7 s.).

Atıf Bilgileri


Bardakçı, Ramazan. "MERSİYELER (KÂZIM PAŞA)". Türk Edebiyatı Eserler Sözlüğü, http://tees.yesevi.edu.tr/madde-detay/mersiyeler-kazim-pasa. [Erişim Tarihi: 12 Eylül 2024].


Benzer Eserler

# Madde Yazar Madde Yazarı İşlem
1 DÎVÂNÇE (KÂZIM) Kâzım Paşa, Mûsâ Kâzım, Koniçeli Dr. Öğr. Üyesi Ramazan Bardakçı
Görüntüle
2 MAKÂLÎD-İ AŞK (KÂZIM PAŞA) Kâzım Paşa, Mûsâ Kâzım, Koniçeli Doç. Dr. Necdet Şengün
Görüntüle
3 MERSİYE (TERKİB-BEND) VE KASÎDE (KÂZIM PAŞA) Kâzım Paşa, Mûsâ Kâzım, Koniçeli Dr. Öğr. Üyesi Ramazan Bardakçı
Görüntüle
4 MERSİYE[LER] (KÂZIM PAŞA) Kâzım Paşa, Mûsâ Kâzım, Koniçeli Dr. Öğr. Üyesi Ramazan Bardakçı
Görüntüle
5 RİYÂZÜ'L-ASFİYÂ (KÂZIM PAŞA) Kâzım Paşa, Mûsâ Kâzım, Koniçeli Dr. Öğr. Üyesi Ramazan Bardakçı
Görüntüle
6 SEMERÂTÜ’L-İKBÂL (KÂZIM PAŞA) Kâzım Paşa, Mûsâ Kâzım, Koniçeli Dr. Öğr. Üyesi Ramazan Bardakçı
Görüntüle
7 SER-GÜZEŞT (KÂZIM PAŞA) Kâzım Paşa, Mûsâ Kâzım, Koniçeli Dr. Öğr. Üyesi Ramazan Bardakçı
Görüntüle
8 KÜLLİYAT (KÂZIM PAŞA) Kâzım Paşa, Mûsâ Kâzım, Koniçeli Dr. Öğr. Üyesi Ramazan Bardakçı
Görüntüle
9 MEKTUP / EHİBBÂDAN BİR ZÂTA YAZILAN CEVÂB-I NÂME (KÂZIM PAŞA) Kâzım Paşa, Mûsâ Kâzım, Koniçeli Dr. Öğr. Üyesi Ramazan Bardakçı
Görüntüle
10 MANZÛME-İ MEFHÛME-İ AVÂMİL (KÂZIM PAŞA) Kâzım Paşa, Mûsâ Kâzım, Koniçeli Dr. Öğr. Üyesi Ramazan Bardakçı
Görüntüle
11 MANZÛME-İ MEFHÛME-İ BİNÂ (KÂZIM PAŞA) Kâzım Paşa, Mûsâ Kâzım, Koniçeli Dr. Öğr. Üyesi Ramazan Bardakçı
Görüntüle
12 DİVANÇE (VÂZIH) Mustafâ Vâzıh Araş. Gör. Giyasi BABAARSLAN
Görüntüle
13 MEVRİDÜ’L-VÜSÛL FÎ MEVLİDİ’R-RESÛL (İBRÂHÎM ZİKRÎ) İbrâhîm Zikrî Prof. Dr. Mehmet Fatih Köksal
Görüntüle
14 ED-DÜRERÜ'L-MÜNTAHABÂTÜ'L-MENSÛRE FÎ ISLÂHİ'L-GALATÂTİ'L-MEŞHÛRE / GALATÂT-I HAFÎD EFENDİ Hafîd, Mehmed Hafîd Efendi Doç. Dr. Ramazan Ekinci
Görüntüle
15 TARÎKÜ'L-İHTİSÂR Nûrî, Osman Hanyevî Prof. Dr. Orhan Kurtoğlu
Görüntüle
16 TUHFETU SABRÎ AN-LİSÂNİ BULGARÎ Mehmed Sabrî Dr. Öğr. Üyesi Özkan Uz
Görüntüle
17 RAVZ-I VERD Şâkir, Ahmed Paşa Prof. Dr. Ramazan Sarıçiçek
Görüntüle
18 KENZ-İ FUSAHÂ (ABBAS KEMÂL EFENDİ) Abbas Kemâl Efendi, Kerküklü Diğer Öznur ÖZER
Görüntüle
19 DÎVÂN (ABDÎ) Abdî, Abdülkerîm Abdî Efendi Prof. Dr. Beyhan KESİK
Görüntüle
20 MEVLİD (ABDÎ) Abdî Doç. Dr. Hasan Kaya
Görüntüle
21 DÎVÂN (ABDÎ) Abdî, Şarkîkarahisarlı Dr. Hacer SAĞLAM
Görüntüle