Emir Sultan hakkında kaleme alınan ilk menâkıpnâme olan bu eser 932/1525-26 yılında telif edilmiştir. Eser, katalgolarda Menâkıb-ı Cevâhir li-Hakk-ı Emîr Sultân, Menâkıb-ı Emîr Sultân ve Menâkıbu’l-Cevâhir isimleriyle kaydedilmiştir. Eserin günümüzü ulaşmış 10 nüshası bulunmaktadır (Liman 2008: 17-18).

Yahyâ b. Bahşî, Emîr Sultan hakkındaki menâkıpnâmeleri Zâkir Ali Hoca, Ece Baba ve Nebi Hoca isimli şahıslardan rivayet ettiğini belirtir. Eserde Emîr Sultan’ın kerametlerinin yanısıra Hacı İsa Dede ve Ece Sultan’ın kimi kerametlerine de yer verilmiştir. Bahşî, Arapça kaleme aldığı ve evliyaların (âriflerin) derecelerinin yüceliğini anlatarak başlayan mukaddime kısmını Hz. Muhammed’e ve ailesine ve ashâbına dua ederek bitirir. Bundan sonra herhangi bir sebeb-i telif belirtmeden Emir Sultan’ın kerametlerini zikretmeye başlar. Anlatılan ilk keramet Emîr Sultan’ın, ceddi Hz. Muhammed’in kabr-i şerifini ziyaret etmesi ve ondan “Rûm’a git” emrini almasıdır.

Bahşî’nin sade bir üslupla kaleme aldığı eserinde eski Anadolu Türkçesi özellikleri de görülmektedir. Eserin büyük bir kısmı mensur olarak yazılmakla birlikte kimi menkıbelerden sonra ya konuya dair hadis ve ayetlerin aktarıldığı yahut okuyucuya dinî bilgi ve güzel ahlâk öğütleyen manzum kısımlar da bulunmaktadır. Bu manzumeler kimi yerlerde menâkıpları birbirine bağlama görevini de üstlenmişlerdir.

Yahyâ b. Bahşî’nin mensur kısımlarda olduğu gibi manzum kısımlarda da sanat gayesi gütmediği, daha çok okuru bilgilendirmek için düz ve açık bir anlatımı benimsediği açıkça görülür. Eserin son menâkıp başlığı altında Yahyâ B. Bahşî kendisinin artık yaşlandığını, Gönen’e yerleştiğini söyler ve bu zamana kadar telif etmiş olduğu eserlerin isimlerini sıralar. Eser üzerine bir yüksek lisans çalışması yapılmış (Liman 2008) ve diğer menâkıpnâmelerle birlikte günümüz Türkçesine çevrilerek Mustafa Utku tarafından yayımlanmıştır (Utku 2011).

Şairin biyografisi için bk. “Yahyâ b. Bahşî”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/yahya