- Yazar Biyografisi (TEİS)
Niyâzî-İ Mısrî, Muhammed/Mehmed - Madde Yazarı: Akın ZENGİN
- Eser Yazılış Tarihi:1061-1065
- Yazıldığı Saha:Anadolu-Osmanlı
- Edebiyat Alanı:Tekke Edebiyatı
- Dönemi:17. Yüzyıl
- Dili:Türkçe
- Alfabesi:Arap
- Yapısı:Manzum-Mensur
- Niteliği:Derleme
- Türü/Formu:Mecmua
- Yayın Tarihi:05/05/2022
MECMÛA-İ ŞEYH MISRÎ EFENDİ (NİYÂZÎ-İ MISRÎ)
şiir mecmûasıNiyâzî-İ Mısrî, Muhammed/Mehmed (d. 1027/1618- ö. 1105/1694)
ISBN: 978-9944-237-87-1
Niyâzî Mısrî tarafından yazılan antoloji niteliğindeki eser. Mecmuanın ilk sayfasında "mecmua-i Şeyh Mısrî Efendi, el-Merhum Mısrî Efendi Kaddesallahu hazretlerinin hatt-ı yedleridir" kaydı yazılıdır ve üzerinde zaman içinde mecmuayı elinde bulunduran zatların notları vardır. Bu zatlardan birisi Yenikapı mevlevi şeyhi Seyyid Nesib Dede’dir (ö. 1126/1714). Nesib Dede 1b sayfasına şunları yazmıştır : ''Bu mecmua-i latîfe ki cevâhir-i kelimât-ı hakkaniyye ile mâlâmâldir, tarîk-i Halvetiyye ricâlinden merhûm Mısri Efendi'nin evâil-i sülûkunda kendi dest-i hattı ile cem' eylediği nüshadır. Zamân-ı hayâtlarında rü'yet-i cemal-i bâ-kemâllerine ârzûmend idik. Mukadder değilmiş. Ammâ ber muktezây-ı sadâkat hazret-i Bârî bu mecmuayı bize irsâl idüp hemân kendüleri ile sohbet etmiş kadar memnun eyledi''. Nesib Dede dışında Rumeli Kadîaskeri Abdülhak Molla da (ö. 1270/18 ) eserin 2a sayfasına not düşmüştür. Ayrıca 2a-3b sayfalarında Mısrî'nin 1064 (1653-54)'te evlendiğini, 1065 Ramazanının 17. günü öğle ile ikindi arasında, Fâtıma adını verdiği bir kızının doğduğunu, üç yaşında iken 1067 (1657) Ramazanının 12. Günü vefat ettiğini, 1071 (1660) Muharreminde Sâfiye'nin doğduğunu, 48 gün sonra oldüğünü, 1078 (1668) Şâbanının 19'unda Fatıma adlı diğer bir kızının doğduğunu, bir buçuk yaşından bir ay eksik iken 1079'da Arefe günü vefat ettiğini kaydetmiştir (Gölpınarlı 1972: 203-204).
Bu mecmûada Abdî-i Halvetî, Acizî, Ahmed Bey, Ahmedî, Azmî, Cemâlî, Derviş, Divâne Mehmed Çelebi, Eşrefoğlu, Fazlî, Gavsi, Hâletî, Hayretî, Hüdâî, Hüsâmi, Iyânî, Kemâl-i Ümmî, Muhyî, Murâdî, Nazîrî, Nesîmî, Senâî, Sünbülî, Şemsî, Üftâde, Ümmî Sinan, Vâfî, Vehhâb Ümmî, Yunus Usûlî, Zâkir gibi birçok şairin şiirleri, Mevlânâ’ya atfedilen Afâk ve Enfus Risâlesi, Hüdâî’nin Necâtü’l Garîk risâlesi ve Gülşen-i Vahdet, Şeyh İlâhî’nin Vesâyâ’sı, Rûhî’nin Terkîb-i Bendi, Mısrî’nin 25 şiiri, Füsûs Şerhi’nden Türkçe parçalar ve kendisinin divanında bulunmayan üç şiiri, bir de tarihi yer alır (Aydoğmuş 2016:21) .
Niyazî-i Mısrî, çok fazla eser okumuş ve beğendiklerini bu şekilde ayrı bir mecmuaya toplamıştır. Bir derleme ve antoloji niteliğindeki bu eser, Niyazî-i Mısri’nin ne türde eserler okuduğunu, etkilendiği şahsiyetleri ve hayatı hakkındaki ayrıntılı bilgileri göstermesi bakımından oldukça mühimdir.
Süleymaniye Kütüphanesi Reşid Efendi 1218 numarada kayıtlı olan eser 252 sayfadan ibarettir. Eserle ilgili Abdülbaki Gölpınarlı’nın Şarkiyat Mecmuası’nda yayımlanan “Niyazî-i Mısrî” adlı çalışması önem arz etmektedir.
Şairin biyografisi için bk. “Niyâzî-i Mısrî”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/niyazii-misri
Kaynakça
Aydurmuş, Çınar (2016). Niyâzî Mısrî Divânı Üzerine Bir Dil İncelemesi. Yüksek Lisans Tezi. Elazığ: Fırat Üniversitesi.
Aşkar, Mustafa (2011). Niyazî Mısrî Hayatı, Eserleri, Görüşleri. İstanbul: İnsan Yay.
Erdoğan, Kenan (1998). Niyâzî-i Mısrî: Hayatı, Edebî Kişiliği, Eserleri ve Divanı. Ankara: Akçağ Yay.
Gölpınarlı, Abdülbaki (1972). “Niyazî-i Mısrî”. Şarkiyat Mecmuası 7: 183-226.
Atıf Bilgileri
Benzer Eserler
# | Madde | Yazar | Madde Yazarı | İşlem | ||
---|---|---|---|---|---|---|
1 | DÎVÂN-I İLÂHİYÂT (NİYÂZÎ-İ MISRÎ) | Niyâzî-i Mısrî, Muhammed/Mehmed | Dr. Öğr. Üyesi Murat VANLI |
Görüntüle | ||
2 | MECMÛA-İ KELİMÂT-I KUDSİYYE (MISRÎ) | Niyâzî-i Mısrî, Muhammed/ Mehmed | Diğer Ömer Aksan |
Görüntüle | ||
3 | RİSÂLE-İ ES’İLE VE ECVİBE-İ MUTASAVVIFÂNE (NİYÂZÎ-İ MISRÎ) | Niyâzî-i Mısrî, Muhammed/ Mehmed | Dr. Muhammed Ülgen |
Görüntüle | ||
4 | TA‘BİRÂTÜ’L-VÂKI‘AT (MISRÎ) | Niyâzî-i Mısrî, Muhammed/ Mehmed | Doç. Dr. Mevlüt Gülmez |
Görüntüle | ||
5 | RİSÂLE-İ HASANEYN (NİYÂZÎ-İ MISRÎ) | Niyâzî-i Mısrî, Muhammed/Mehmed | Akın ZENGİN |
Görüntüle | ||
6 | RİSÂLE-İ VAHDET-İ VÜCÛD (MISRÎ) | Niyâzî-i Mısrî, Muhammed/ Mehmed | Dr. Muhammed Ülgen |
Görüntüle | ||
7 | RİSÂLE-İ HIZRİYYE (MISRÎ) | Niyâzî-i Mısrî, Muhammed/ Mehmed | Dr. Muhammed Ülgen |
Görüntüle | ||
8 | RİSÂLE-İ EŞRÂTU’S-S‘AT (NİYÂZÎ-İ MISRÎ) | Niyâzî-İ Mısrî, Muhammed/Mehmed | Öğretmen TALAT OLGUN |
Görüntüle | ||
9 | RİSÂLE-İ ARŞİYYE (MISRÎ) | Niyâzî-i Mısrî, Muhammed/ Mehmed | Dr. Muhammed Ülgen |
Görüntüle | ||
10 | RİSALE-İ TEVHÎD (NİYÂZÎ-İ MISRÎ) | Niyâzî-İ Mısrî, Muhammed/ Mehmed | Öğretmen TALAT OLGUN |
Görüntüle | ||
11 | RİSÂLE Fİ-DEVERÂN-I SÛFİYYE (MISRÎ) | Niyâzî-i Mısrî, Muhammed/ Mehmed | Dr. Muhammed Ülgen |
Görüntüle | ||
12 | ŞERH-İ ESMÂU’L-HÜSNÂ (MISRÎ) | Niyâzî-i Mısrî, Muhammed/ Mehmed | Diğer Ezrail Karakurt |
Görüntüle | ||
13 | ŞERH-İ NUTK-I YÛNUS EMRE (NİYÂZÎ-İ MISRÎ) | Niyâzî-i Mısrî, Muhammed/Mehmed | Araş. Gör. Dr. MUHAMMET AKİF TİYEK |
Görüntüle | ||
14 | TESBİ‘-İ KASÎDE-İ BÜR’DE (MISRÎ) | Niyâzî-i Mısrî, Muhammed/ Mehmed | Prof. Dr. Sadık Yazar |
Görüntüle | ||
15 | ED-DEVRETÜ’L-ARŞİYYE (MISRÎ) | Niyâzî-i Mısrî, Muhammed/ Mehmed | Dr. Muhammed Ülgen |
Görüntüle | ||
16 | TEZKİRE-İ ŞU'ARÂ (SÂLİH AYNÎ MEHMED EFENDİ) | Aynî, Sâlih Aynî Mehmed Efendi | Prof. Dr. Beyhan KESİK |
Görüntüle | ||
17 | DÎVÂN (EŞREF-İ SÂNÎ) | Eşref-i Sânî, Şeyh Seyyid | Öğretmen Kevser Kıroğlu |
Görüntüle | ||
18 | TECELLİYÂT (FENÂYÎ, CENNET MEHMED EFENDİ) | Fenâyî, Cennet Mehmed Efendi | Prof. Dr. ABDULLAH AYDIN |
Görüntüle | ||
19 | ÂDÂB-I HURDE-İ TARîKÂT (HİMMET/ABDÎ, BOLULU ŞEYH HİMMET EFENDİ) | Himmet/Abdî, Bolulu Şeyh Himmet Efendi | Araş. Gör. Emrah Baş |
Görüntüle | ||
20 | VAHDETNÂME (LÂMEKÂNÎ) | Lâmekânî, Hüseyin | Prof. Dr. İbrahim Halil Tuğluk |
Görüntüle | ||
21 | ŞERH-İ KASÎDE-İ MÎMİYYE (ŞEYHÎ) | Şeyhî, Abdülmecîd Sivasî | Prof. Dr. Cengiz Gündoğdu |
Görüntüle | ||
22 | MECMÛ‘ATÜ’L-LETÂİF ve MATMÛRATÜ’L-ME‘ÂRİF (RUSÛHÎ) | Rusûhî , Ankaravî İsmâil | Dr. Ayşe Gültekin |
Görüntüle | ||
23 | KİTÂB-I ŞERH-İ FUSÛSU'L-HİKEM EL-MÜSEMMÂ Bİ-KÂŞİFİ’L-ESRÂR (KARABAŞ VELİ EFENDİ) | Veli, Karabaş Veli Efendi | Diğer Meryem Özdemir |
Görüntüle | ||
24 | TARÎKATNAME (KARABAŞ VELİ EFENDİ) | Veli, Karabaş Veli Efendi | Diğer Meryem Özdemir |
Görüntüle | ||
25 | TA'BÎRNÂME (KARABAŞ VELÎ EFENDİ) | Veli, Karabaş Veli Efendi | Dr. Öğr. Üyesi Munise KOÇ |
Görüntüle |