MECMÛ‘A (İBB Atatürk Kitaplığı, Bel_Yz_O_0037)
güfte mecmuası
?

ISBN: 978-9944-237-87-1


19. yüzyıla ait, derleyeni bilinmeyen güfte mecmuası. Derleme tarihine dair bir bilgi bulunmamakla beraber, muhtevası dolayısıyla eserin 19. yüzyılda yazıldığı düşünülmektedir. Yazmada herhangi bir başlık veya isim zikredilmemiş olan eser, kütüphane kataloğunda "Şarkî Mecmû'ası" adıyla kaydedilmiştir. 80 varaktan  müteşekkil yazmanın 27 varağı boş bırakılmıştır. Eser Türk müziği makam fasıllarına göre tertip edilmiştir.

Mecmuadaki eserlerin güftekâr kayıtları bulunmamaktadır. Mecmuada toplamda 260 güfte bulunmakla beraber bunlardan 57 tanesinin bestekârı belirtilmemiştir. İsimleri kaydedilmiş olan 62 bestekâr ile beste sayıları ise şu şekildedir: Abdî Efendi (2), Abdullâh Ağa, Acemler, Ahmed Ağa, Alî Dede Efendi, Ârif Bey, Azîz Efendi, Bekir Ağa (6), Cennetmekân Efendi, Cerrahpaşa Müezzini, Çörekçizâde, Dede Efendi (51), Dellâlzâde, Dervîş İsmâ'îl Efendi, Dilhayât Kalfa, Eyyûbî Hâfız Hamdî Efendi, Hâce (7), Hacı Sa'dullâh Ağa (5), Hâfız, Hâfız Efendi (3), Hâfız Post, Halîm Ağa, Hâşim Bey (4), Hüsnî Efendi, Itrî (2), İbrâhîm Bey Efendi, İmâm-ı Evvel-i Şehriyârî (2), İsak, İsmâ'îl Ağa, İsmâ'îl Efendi, İsmet Ağa (3), Kapril, Kara İsmâ'îl, Kemânî Alî Ağa, Kemânî Mustafâ Ağa, Kıptî İbrâhîm, Kirkor, Latîf Ağa (6), Markar, Mehmed Ağa (8), Mehmed Bey, Mehmed Efendi, Nazîm, Nikolski, Nikoğos Ağa (15), Nu'mân Ağa (4), Râ'if Efendi, Rızâ Efendi (6), Rif‘at Bey (16), Sa'dullâh Efendi, Sâlih Efendi (3), Sebûh, Seyyid Nûh, Sultân III. Selîm Han (2), Şâkir Ağa (3), Şâkir Efendi (6), Şemsî Bey (6), Tâhir Ağa, Tâhir Efendi, Tanbûrî (6), Yorgaki, Zaharya (2), Zekî Mehmed Ağa.

Mecmua fihristinde 89 makamın ismi yazılmış olmasına rağmen sadece 36 makamda eser kaydedilmiştir. 1 eserin ise makamı belirtilmemiştir. Bu makamları alfabetik olarak şöyle sıralayabiliriz: acem-kürdî, acemaşîrân (7), bayâtî (18), bayâtî-arabân (3), bestenigâr (8), bûselik (3), evc (4), evcârâ (5), ferahnâk (9), gerdâniye, gülizâr (4), hicâz (18), hicazkâr (19), hüseynî (12), hüseynî-aşîrân (2), hüzzâm (18), ısfahân, mâhûr (9), mâye (7), muhayyer-kürdî (7), müsteâr (11), nühüft (7), râst (15), râst-ı cedîd (4), sabâ (12), sabâ-zemzeme (4), segâh (4), sultâniyegâh (9), sûzidil (7), sûzidilârâ (4), sûzinak (9), şehnâz (2), şevkefzâ (5), şevkitarâb, uşşâk (9).

Mecmuada bulunan bestelerin formları şunlardır: şarkı (164), beste (44), nakış (4), nakış semâî (21), semâî (23), kâr. Mecmuada formu belirtilmeyen 3 beste bulunmaktadır.

Mecmuada ismi geçen 12 usûl şöyledir: zencîr (12), çenber (8), hafîf (8), remel (4), darbeyn (3), darb-ı fetih (3), darb-ı kebîr (3), darb-ı hindî (2), düyek (2), hâvî, muhammes, nîm devir. Mecmuadaki bestelerden 212 tanesinin usûlü belirtilmemiştir.

Mecmua üzerine bir yüksek lisans tezi hazırlanmıştır (Hasözdemir 2011).

Kaynakça


Hasözdemir, Ali (2011). XIX. Yüzyılda Yazıldığı Tahmin Edilen Bir El Yazması Mecmûada Mûsikî Güfteleri. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi.

Atıf Bilgileri


Turabi, Ahmet Hakkı. "MECMÛ‘A (İBB Atatürk Kitaplığı, Bel_Yz_O_0037)". Türk Edebiyatı Eserler Sözlüğü, http://tees.yesevi.edu.tr/madde-detay/mecmu-a-ibb-ataturk-kitapligi-bel-yz-o-0037. [Erişim Tarihi: 14 Kasım 2024].


Benzer Eserler

# Madde Yazar Madde Yazarı İşlem
1 MENÂKIB-I ŞEYH-İ SAN'ÂN ? Prof. Dr. MUSTAFA GÜNEŞ
Görüntüle
2 DÎVÂN (ESÂSÎ) Esâsî, Mustafa Dr. Öğr. Üyesi Arif Edip AKSOY
Görüntüle
3 ZÜBDETÜ'L-BEYÂN (MEHMED LÂDİKÎ) Mehmed Lâdikî Doç. Dr. Recep Uslu
Görüntüle
4 PEND-NÂME-İ ŞEVKÎ (ŞEVKÎ) Şevkî, Namaganlı Prof. Dr. Beyhan KESİK
Görüntüle
5 DÎVÂN (DURAK/FÂ’İK) Muhammed Durak/Fâ’ik, Urfalı Prof. Dr. Beyhan KESİK
Görüntüle
6 DÎVÂN (FERDÎ) Hâfız Ömer Ferdî, Urfalı (?/1760 – ö. ?/1825) Prof. Dr. Beyhan KESİK
Görüntüle
7 DÎVÂN (İSMET) Beşir İsmet, Urfalı (?/1827 – ö. ?/1875) Prof. Dr. Beyhan KESİK
Görüntüle
8 MECMÛ’A / [DÎVÂNÇE] (KÂNÎ) Kânî, Baba Kânî, Urfalı (?/1812 – ö. 1295/1877) Prof. Dr. Beyhan KESİK
Görüntüle
9 CENG-NÂME-İ HUDÂYÂR HÂN (ŞEVKÎ) Şevkî, Namaganlı Prof. Dr. Beyhan KESİK
Görüntüle
10 CÖNK (KÜTAHYA VAHÎD PAŞA YAZMA ESERLER KÜTÜPHANESI, NU. 2480) ? Prof. Dr. MUSTAFA GÜNEŞ
Görüntüle
11 MECMÛ‘A (Süleymaniye Kütüphanesi, Kadızâde Burhaneddin Bölümü, 47) Kadızâde, Burhaneddin Prof. Dr. Ahmet Hakkı Turabi
Görüntüle
12 TÜRKÎ HİSÂB ? Doç. Dr. Şermin KALAFAT
Görüntüle
13 NEFEHÂTÜ’L-ÜNS (MUHAMMED b. HÜSEYİN ER-REVÂNÎ) Muhammed bin Hüseyin Diğer Şule Kandemir
Görüntüle
14 DİVANÇE (VÂZIH) Mustafâ Vâzıh Araş. Gör. Giyasi BABAARSLAN
Görüntüle
15 MEVRİDÜ’L-VÜSÛL FÎ MEVLİDİ’R-RESÛL (İBRÂHÎM ZİKRÎ) İbrâhîm Zikrî Prof. Dr. Mehmet Fatih Köksal
Görüntüle
16 ED-DÜRERÜ'L-MÜNTAHABÂTÜ'L-MENSÛRE FÎ ISLÂHİ'L-GALATÂTİ'L-MEŞHÛRE / GALATÂT-I HAFÎD EFENDİ Hafîd, Mehmed Hafîd Efendi Doç. Dr. Ramazan Ekinci
Görüntüle
17 TARÎKÜ'L-İHTİSÂR Nûrî, Osman Hanyevî Prof. Dr. Orhan Kurtoğlu
Görüntüle
18 TUHFETU SABRÎ AN-LİSÂNİ BULGARÎ Mehmed Sabrî Dr. Öğr. Üyesi Özkan Uz
Görüntüle
19 RAVZ-I VERD Şâkir, Ahmed Paşa Prof. Dr. Ramazan Sarıçiçek
Görüntüle
20 KENZ-İ FUSAHÂ (ABBAS KEMÂL EFENDİ) Abbas Kemâl Efendi, Kerküklü Diğer Öznur ÖZER
Görüntüle
21 DÎVÂN (ABDÎ) Abdî, Abdülkerîm Abdî Efendi Prof. Dr. Beyhan KESİK
Görüntüle
22 MEVLİD (ABDÎ) Abdî Doç. Dr. Hasan Kaya
Görüntüle
23 DÎVÂN (ABDÎ) Abdî, Şarkîkarahisarlı Dr. Hacer SAĞLAM
Görüntüle