- Yazar Biyografisi (TEİS)
İlmî (d ?/? - ö.?/?) - Madde Yazarı: Dr. Öğr. Üyesi Lütfi Alıcı
- Eser Yazılış Tarihi:?
- Yazıldığı Saha:Anadolu-Osmanlı
- Edebiyat Alanı:Yazılı Edebiyat / Divan Edebiyatı
- Dönemi:Bilinmiyor
- Dili:Türkçe
- Alfabesi:Arap
- Yapısı:Manzum
- Niteliği:Telif
- Türü/Formu:Mesnevi
- Yayın Tarihi:07/06/2022
MANZUM FERÂİZ (İLMÎ)
ferâiz (mesnevi)İlmî (d ?/? - ö.?/?)
ISBN: 978-9944-237-87-1
İlmî adlı bir şairin İslam miras hukukunu konu alan bir eseri. Mesnevi nazım şekli ile yazılan eser, toplam 74 beyitten müteşekkildir. Eserde mirasçılar/asebe ve belirli pay sahibi mirasçılar/ashâbü’l-ferâiz yirmi üç ayrı başlık atında ele alınarak işlenmiştir. Eserin bu “Ba’d-ez-an İlmî fakîr u hakir / Bâ-hezârân kusûr u sad-taksîr” ilk beytinde şairin mahlası İlmî olarak verilmektedir. Eserden şair İlmî’nin feraiz ilmine vâkıf âlim bir şair olduğu anlaşılmaktadır.
Edebiyatımızda İlmî mahlasını kullanan şair oldukça fazladır. Eserde İlmî mahlasından başka bir kayıt bulunmadığından eserin hangi İlmî’ye ait olduğunu tespit güçleşmektedir. Manzum Ferâ’iz, müftülük ve müderrislik yapan Maraşlı Çelebizâde Ali İlmî Efendi’ye ait olabileceği kanaati ile Lütfi Alıcı ve Gülcan Alıcı tarafından çeviri yazı ve tıpkıbasım hâlinde yayımlanıp istifadeye sunulmuştur. Maraşlı Çelebizâde Ali İlmi, âlim bir şairdir. Manzum Ferâ’iz’de Mar’aşî nisbesi bulunmamaktadır. Bu sebepten eserin Maraş’ta müftülük, Afşin Ashâb-ı Kehf Medresesi’nde de müderrislik yapan ve şiirlerinde İlmî mahlasını kullanan Çelebizâde Ali İlmî Efendi’ye aidiyeti kesin değil, muhtemeldir. Bundan dolayı Manzum Ferâ’iz’de şairin mahlası İlmî olarak kullanılmıştır. Aynı sebepten şairin doğum ve ölüm tarihi ile yaşadığı yüzyıl da verilememiştir.
Manzum Ferâ’iz, ölümün ardından varislerin hisseleri ve mirasın taksimi bağlamında İslam miras hukuku terimlerini ihtiva etmesi bakımından oldukça önemlidir. Eser, Süleymaniye Kütüphanesi, Reşid Efendi No. 1036. v. 113b-114a’da bulunmaktadır.
Eserden Örnekler
Bismi’llahi’r-rahmâni’r-rahîm
Ba’d-ez-an İlmî fakîr u hakîr
Bâ-hezârân kusûr u sad-taksîr
Yazdı cem’ eyleyüp bu evrâkı
Dilerim ola haşre dek bâkî
Okıya müstefîd ola yârân
Ve ala’llâhi ekmelü’t-tekilân
Fî Kısmeti Tereketi’l-Meyyit
Ba’de- techîz bilâ-tagyîr
Kıl kazâ deynin itmeyüp te’ḫîr
Çıkarup sülüsden vasiyetini
Vârise eyle sonra kısmetini (Manzum Feraiz, v. 113b).
Kaynakça
Alıcı, Lütfi, Gülcan Alıcı (2014). Maraşlı Divan Şairlerinden Çelebizâde Ali İlmî ve Gebelizâde Rahmî Çeviriyazı-Tıpkıbasım. Kahramanmaraş: Noya Medya.
Gözitok, Mehmet Akif (2016). Çelebizade Ali İlmî Nazm-ı Bedî’ (Farsça-Türkçe Manzum Sözlük). Erzurum: Mim Yay.
Manzum Ferâ’iz. Süleymaniye Kütüphanesi. Reşid Efendi No. 1036. v. 113b-114a.
Atıf Bilgileri
Benzer Eserler
# | Madde | Yazar | Madde Yazarı | İşlem | ||
---|---|---|---|---|---|---|
1 | NAZM-I BEDİ’ (İLMÎ) | İlmî, Çelebi-zâde Ali Efendi | Doç. Dr. Mehmet Akif Gözitok |
Görüntüle | ||
2 | TUHFE-İ VEHBÎ ŞERHİ (İLMÎ) | İlmî, Çelebi-zâde Ali Efendi | Prof. Dr. Beyhan KESİK |
Görüntüle | ||
3 | ŞİİRLER (İLMÎ) | İlmî, Çelebi-zâde Ali Efendi | Dr. Öğr. Üyesi Lütfi Alıcı |
Görüntüle | ||
4 | DÎVÂN (MELÎHÎ, GELİBOLILI) | Melîhî | Gönül Delice |
Görüntüle | ||
5 | CEVÂHİRÜ'L-KELİMÂT (ŞEMSÎ) | Şemsî | Prof. Dr. Yunus KAPLAN |
Görüntüle | ||
6 | RİCÂLÜ'L-GAYB (?) | ? | Doç. Dr. Bünyamin Ayçiçeği |
Görüntüle |