- Yazar Biyografisi (TEİS)
Fâ'izî, Kâf-zâde Fâ'izî, Abdülhay - Madde Yazarı: Dr. Öğr. Üyesi Neslihan Polat Aktaş
- Eser Yazılış Tarihi:1027/1618
- Yazıldığı Saha:Anadolu-Osmanlı
- Edebiyat Alanı:Yazılı Edebiyat / Divan Edebiyatı
- Dönemi:17. Yüzyıl
- Dili:Türkçe
- Alfabesi:Arap
- Yapısı:Manzum
- Niteliği:Telif
- Türü/Formu:Mesnevi
- Yayın Tarihi:30/03/2022
LEYLÂ VÜ MECNÛN (FÂ'İZÎ, KÂF-ZÂDE)
âşıkane mesneviFâ'izî, Kâf-zâde Fâ'izî, Abdülhay (d. 998/1589 - ö. ?/?)
ISBN: 978-9944-237-87-1
Kâf-zâde Fâ'izî'nin tamamlayamadığı mesnevisidir. Şair, 1618 yılında Selanik'te kadılık vazifesini sürdürürken yakın dostu Nev'i-zâde Atâyî'ye (ö. 1635) yazdığı bir mektupta bu eseri yazmakta olduğunu haber vermiştir (Okatan 1995: 33). Sultan II. Osman'a sunmak üzere telif edilen bu eser, Leylâ'nın mektepten alındığı kısma kadar yazılabilmiştir. Fâ'izî, Leylâ vü Mecnûn'u bitiremeden vefat etmiştir (Küçük 2001: 163). Elde 1136 beyitlik kısmı mevcut olan bu mesnevi, aruzun "mef'ûlü mefâ'ilün fe'ûlün" vezniyle kaleme alınmıştır (Okatan 1995: 35).
Eserde sırasıyla tevhid, münacat, na't, miraciye, çehâr-yâr-i güzin, Aziz Mahmud Hüdâyî'ye övgü, sebeb-i te'lif ve II. Osman'ın medhi kısımları yer almaktadır. Ardından sâkî-nâme manzumesi gelir (Okatan 1995: 33-35). Fâ'izî'nin 168 beyitten müteşekkil olan ve terkib-bend nazım şekliyle yazılan Sâkî-nâme'si Leylâ vü Mecnûn adlı eserinin bir bölümü olup bu mesnevi içerisinde yer almaktadır (Coşkun 1994: 55). Sâkî-nâme'nin akabinde ise 253 beyitlik "Âgâz-ı dâstân" kısmı bulunur.
Eserin tenkitli metni Nilgün Büyüker tarafından yüksek lisans tezi olarak hazırlanmıştır (2011).
Şairin biyografisi için bk. "Fâ'izî, Kâf-zâde Fâ'izî, Abdülhay". Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/faizi-kafzade-faizi-abdulhay
Eserden Örnekler
Âgâz-ı Dâsitân-ı Leylî vü Mecnûn
Ser-levha nigâr-ı safha-ı gam
Şîrâze-keş-i kitâb-ı mâtem
Kim rābıṭa-bend-i müdde'âdur
Târîh-nüvîs-i ibtilâdur
Hûn-ı dili eşk-ile edüp hal
Çekmiş safahât-ı derde cedvel
Eczâ-ı mahabbete verüp rabt
Bu kıssayı böyle eylemiş zabt
...
Her dil görüp eyledükde meyli
Koymışlar o mâha nâm-ı Leylî
Ebrûsı firîb-kâr-ı 'uşşâk
Müjgânı masâf-dâr-ı âfâk
Gîsû-yı siyâhı dâm-ı ervâh
Çâh-ı zenahı makâm-ı ervâh
Ruhsârı ile o la'l-i zîbâ
Bir cevheri mushaf idi gûyâ
Kâkül ki o zülfile dü-tâdur
Sîmurga tolaşmış ejdehâdur
Zülf ol kad-i ser-keşe yaraşmış
Serv üstine mârdur ulaşmış (Büyüker 2011: 229-236).
Kaynakça
Büyüker, Nilgün (2011). Kafzâde Fâ'izî Leylî vü Mecnûn (Tenkitli Metin-İnceleme). Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi.
Coşkun, Ali Osman (1994). "Sakinameler ve Kafzade Faizi'nin Sakinamesi". Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (9): 52-64.
Küçük, Sabahattin (2001). "Kafzâde Fâizî". İslam Ansiklopedisi. C. 24. İstanbul: TDV Yay. 162-163.
Okatan, Halil (1995). Kaf-zâde Fâ'izî: Hayatı Eserleri Sanatı-Tenkitli Divan Metni. Doktora Tezi. İzmir: Ege Üniversitesi.
Atıf Bilgileri
Benzer Eserler
| # | Madde | Yazar | Madde Yazarı | İşlem | ||
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | DÎVÂN (FÂ'İZÎ, KÂF-ZÂDE) | Fâ'izî, Kâf-zâde Fâ'izî, Abdülhay | Dr. Öğr. Üyesi Neslihan Polat Aktaş |
Görüntüle | ||
| 2 | ZÜBDETÜ'L-EŞ'ÂR (FÂ'İZÎ, KÂF-ZÂDE) | Fâ'izî, Kâf-zâde Fâ'izî, Abdülhay | Dr. Öğr. Üyesi Neslihan Polat Aktaş |
Görüntüle | ||
| 3 | LEMEZÂT-I HULVİYYE EZ LEMEÂT-I ULVİYYE (MAHMUD CEMALEDDİN HULVÎ) | Mahmud Cemaleddin el-Hulvî | Diğer Özlem Şamlı |
Görüntüle | ||
| 4 | AHBÂRÜ’L-'İBER (ZA’ÎFÎ, MUHAMMED) | Za'îfî, Muhammed | Dr. Necmiye Özbek Arslan |
Görüntüle | ||
| 5 | KIRK HADİS TERCÜMESİ (FEYZÎ-İ KEFEVÎ) | Feyzî-i Kefevî | Prof. Dr. Adem Ceyhan |
Görüntüle | ||
| 6 | ZÜBDETÜ'N-NESÂYİH VE UMDETÜ'T-TEVÂRÎH (IYÂNÎ) | Iyânî, Cafer Iyânî Bey | Prof. Dr. Osman Ünlü |
Görüntüle | ||
| 7 | RÂZ-NÂME FÎ MENÂKIBİ'L-ULEMÂ VE'L-MEŞÂYİH VE'L-FUZELÂ (KEFEVÎ HÜSEYİN) | Kefevî, Hüseyin | ismail Aksoyak |
Görüntüle | ||
| 8 | ES-SEYFÜ'L-MESLÛLÜ FÎ ŞERHİ'R-RESÛLİ (MUSTAFA b. BÂLÎ) | Mustafa b. Bâlî | Araş. Gör. Oğuzhan Et |
Görüntüle | ||
| 9 | HADÎS-İ ŞERÎFLER MECMUASI (MUSTAFÂ b. BÂLÎ) | Mustafâ b. Bâlî | Araş. Gör. Oğuzhan Et |
Görüntüle | ||
| 10 | HÂŞİYE ALÂ ŞERHİ MİFTÂH (MUSTAFA b. BÂLÎ) | Mustafâ bin Bâlî | Araş. Gör. Oğuzhan Et |
Görüntüle | ||
| 11 | TUHFE-İ ŞEMSÎ (ŞEMSÎ) | Şemsî, İsfendiyar-zâde Şemsî Ahmed Paşa | Prof. Dr. Yunus KAPLAN |
Görüntüle | ||
| 12 | KARAMAN-NÂME (ŞİKÂRÎ) | Şikârî | Araş. Gör. Mizan Coşkun Özgür |
Görüntüle |