KÖSE KÂHYA (RİŞTUNİ)
opera
Riştuni (d. ?/? - ö. ?/?)

ISBN: 978-9944-237-87-1


Riştuni’nin kaleme aldığı ve Dikran Çuhaciyan’ın bestelediği üç fasıllık bir opera. İçerisinde yoğun bir şekilde güldürü unsurları bulunan eser “opera buffa” türündedir. Operanın şahıs kadrosu “kadın erkek köylüler” olarak belirtilenler dışında on üç kişiden oluşmaktadır.

Olay bir köyde geçmektedir. Gül, üç yıldan beri alim ve sufi Köse Kahyâ’ya içten içe âşıktır ancak Köse Kahyâ kadınlardan uzak durmaya yeminlidir. Gül’ün teyzesi Selma, köylü kadınlarla büyülü bir helva yapıp Köse Kahyâ’ya yedirmek, böylece onu Gül’e âşık etmek ister ancak helvayı o sırada köyün civarından geçmekte olan İbiş yer. Böylece İbiş, Gül’e âşık olur. Oysa Gül ısrarla Köse Kahyâ ile evlenmek istemektedir. Köse Kahyâ ise evlilikten köşe bucak kaçmaktadır. Olayların merak unsuru Gül’ün Köse Kahyâ ile mi yoksa İbiş ile mi evleneceğidir.

Hikâye Gül, Köse Kahyâ ve İbiş için mutlu bir sonla biter. İlk olarak 9 Rebiyülevvel 1292/15 Nisan 1875 tarihinde Beyoğlu’ndaki Fransız Tiyatrosu’nda izleyici karşısına çıkan opera aynı yıl Basîret Matbaası tarafından kitap olarak basılmıştır. Eser 116 sayfadır.

Eserden Örnekler


Gül

Aman Selmâ

Acı hâlime

Esîr olmuşum

Ben bir zâlime

Anın aşkına

Oldum mübtelâ

Etmedi kerem

Bak oldum verem


Karılar

Aceb Gül niçün ağlıyor

Elbet bir gizli sevdâ çekiyor


Selmâ

Kız sen deli misin! Verem olacak ne var? Ben de kızken münâsebetsiz münâsebetsiz şeyler düşünürdüm ama kocaya vardığım gibi hepsi geçdi gitdi (Riştuni 1292/1875: 6-7).

Kaynakça


Riştuni. (1292/1875). Köse Kahyâ. İstanbul: Basîret Matba‘ası.

Atıf Bilgileri


ASLAN, Murat. "KÖSE KÂHYA (RİŞTUNİ)". Türk Edebiyatı Eserler Sözlüğü, http://tees.yesevi.edu.tr/madde-detay/kose-kahya-ristuni. [Erişim Tarihi: 05 Şubat 2025].


Benzer Eserler

# Madde Yazar Madde Yazarı İşlem
1 EBÜLULÂ YAHUT MÜRÜVVET (BEDRÎ PAŞA KÜTAHYALI) Bedrî Paşa (Kütahyalı) Öğr. Gör. Abdullah Ezik
Görüntüle
2 KÂTİL-İ KERÎME YÂHUD BİR PEDERİN GÂİB OLAN EVLÂDINI KATLETMESİ (AHMED FAHRİ) Ahmed Fahri Mustafa Doç. Dr. Dilek ÇETİNDAŞ
Görüntüle
3 SANKİ AŞK (ALİ NECİB PAŞAZÂDE AHMET HAMDİ) Ali Necib Paşazâde Ahmet Hamdi Araş. Gör. Elif Paliçko
Görüntüle
4 GÜLZÂR-I AŞK (AHMET REMZİ AKYÜREK) Ahmet Remzi Akyürek Dr. Öğr. Üyesi Mehmet Altunmeral
Görüntüle
5 TUHFETÜ'S-SÂ'İMÎN (AHMET REMZİ) Ahmet Remzi Akyürek Dr. ALİ DUMAN
Görüntüle
6 MÎZÂNÜ'L-BELÂGA (ABDURRAHMAN SÜREYYÂ) Abdurrahman Süreyyâ, Mîrdûhî-zâde Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ
Görüntüle
7 SÜNÛHÂT (ABDÜLVEHHÂB) Abdülvehhâb, Bolulu Dr. Öğr. Üyesi Adem Özbek
Görüntüle
8 BELÂGAT-I LİSÂN-I OSMÂNÎ (AHMED HAMDİ) Ahmed Hamdi, Şirvânî Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ
Görüntüle
9 LUGAT-I KÂMÛS (AHMED LÜTFÎ) Ahmed Lütfî Efendi Diğer Hamza Havuz
Görüntüle
10 LEHCE-İ OSMÂNÎ (AHMET VEFİK PAŞA) Ahmed Vefîk Paşa Diğer Hamza Havuz
Görüntüle
11 ISTILÂHÂT LÜGATİ (YENİŞEHİRLİ AVNÎ) Avnî, Yenişehirli Dr. Bihter Gürışık Köksal
Görüntüle
12 BELÂGAT-I OSMÂNİYYE (CEVDET PAŞA) Cevdet Paşa, Ahmed Cevdet Paşa, Lofçalı Prof. Dr. Mücahit Kaçar
Görüntüle
13 HADÎKATÜ'L-BEYÂN (HACI İBRÂHİM EFENDİ) Hakkı, Hacı İbrâhim Hakkı Efendi Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ
Görüntüle
14 SEFÎNETÜ’L-İNŞÂ (HÂLET) Hâlet, İbrâhim Hâlet Bey, İstanbullu Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ
Görüntüle
15 SEVDÂ-YI NİHÂN (HÂLİD) Hâlid, Yenişehirli-zâde Hâlid Eyyûb Bey Doç. Dr. Macit Balık
Görüntüle