KIRK SU'ÂL (FİRÂKÎ)
pendname
Firâkî (d. ?/? - ö. ?/?)

ISBN: 978-9944-237-87-1


16. yüzyıl şairlerinden Firâkî Abdurrahman Çelebi’nin dinî konularda sorulan sorulara nasihat üslubuyla ve sade bir dille cevaplar verdiği eseri. Eser, âlemlerin yaratılışından başlayarak ahir zaman ve sonrasına ait meselelere ilişkin sorulara Hz. Peygamber dilinden verilen cevaplar şeklinde ilerlemektedir. Âlemlerin yaratılışı, arş ve kürsînin sıfatları, cennet ve cehennem, sur ve kıyamet, mizan, sırat gibi konular yanında melekler, kutsal kitaplar ve peygamberlere ait bilgi ve kıssalar da sualler arasında bulunmaktadır. Kırk Suâl’de özellikle peygamberlere ait kıssalar detaylı sayılabilecek ölçüde cevaplandırılmıştır. “Süleyman peygambere nasihat edenin kim olduğu, Süleyman peygamberin kabrinin yeri, Musa peygamberin asasının kaynağı, Musa peygamber ile Firavun arasında yaşananlar, İsa peygambere inen sofra hakkında malumat, Şeddad hakkında bilgi, Davud peygambere indirilen suhuflar, göğe yükselen peygamberlerden haberler, Yunus peygamberi balığın niçin yuttuğu, Zülkifl peygamberin kimliği, Nuh peygamber ve Nuh Tufanı hakkında bilgi talebi, Kâf Dağı’nın mahiyetinin ne olduğu” bu sualler arasında bulunmaktadır. Her sual içinde iman ve ibadete dair konulara da yer yer temas edilmiştir. Eser, kırkıncı sualde ahir zamanda meydana gelecek olaylara ilişkin sorulan sual ile tamamlanmaktadır.

Kütüphanelerde pek çok nüshası olduğu belirtilen eserin Süleymaniye Kütüphanesi Nuri Arlasez Koleksiyonu’nda kayıtlı nüshası üzerinden bir yüksek lisans tezi hazırlanmıştır (Önen 2009).

Şairin biyografisi için bk. “Firâkî”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/firaki 

Eserden Örnekler


Yirmi Dördüncü Suâl

Ölüp tekrar dirilen peygâmberlerden bize haber vir Yâ Muhammed didiler. Peygâmber ‘aleyhi’s-selâm eyitdi, kaçan İlyâs Peygâmberi kâfirler öldürmege kasdeylediler. İlyâs peygamber dahı kaçup bir taga gizlendi. Ol zamânda Yûnus Peygâmber (yedi) yaşında idi. Ecel irüp vefât itdi. Vâlidesi oglı acısından tahammül idemeyüp taglara düşdi. Tagda gezerken İlyâs peygâmberi buldı. Yûnusuñ ârzûsından oglı mahabbetin İlyâsa virüp yanında karâr itdi. Ammâ gice gündüz turmayup aglardı. İlyâs peygâmber ol hatunun zârılıgın görüp Hak Te’âlâ Hazretine beyân eyledi. İlyâs peygamberüñ du’âsı bereketinde Yûnus hayât buldı. Çok ‘ömr sürüp peygâmber olmışdur. kavlühû te’âlâ: ve inne yûnuse le-mine’l-mürselîn  (Önen 2009: 87).

Kaynakça


Önen, Yücel (2009). Kırk Su’al (İnceleme-Metin-Sözlük). Yüksek Lisans Tezi. Kütahya: Dumlupınar Üniversitesi.

Atıf Bilgileri


KILIÇARSLAN, Orhan. "KIRK SU'ÂL (FİRÂKÎ)". Türk Edebiyatı Eserler Sözlüğü, http://tees.yesevi.edu.tr/madde-detay/kirk-su-al-firaki. [Erişim Tarihi: 22 Aralık 2025].


Benzer Eserler

# Madde Yazar Madde Yazarı İşlem
1 AHLÂK-I MUHSİNÎ TERCÜMESİ (FİRÂKÎ) Firâkî Doç. Dr. Fatih Koyuncu
Görüntüle
2 LETÂ'İF (FİRÂKÎ) Firâkî Dr. Öğr. Üyesi Fazile Eren Kaya
Görüntüle
3 DÎVÂN (CA’FER) Ca’fer, Tâcî-zâde Ca’fer Çelebi Dr. Fatma Meliha Şen
Görüntüle
4 MÜNŞE’ÂT (CA’FER) Ca’fer, Tâcî-zâde Ca’fer Çelebi Dr. Fatma Meliha Şen
Görüntüle
5 TERCEME-İ CÂMEŞÛY-NÂME (FİRDEVSÎ) Firdevsî, Şerefeddîn Mûsâ, Uzun Firdevsî, Firdevsî-i Rûmî, Firdevsî-i Tavîl, Türk Firdevsî Dr. Öğr. Üyesi Ozan Kolbaş
Görüntüle
6 KİTÂB-I TÂLİ'-İ MEVLÛD / TÂLİ’-İ MEVLÛD-İ KEBÎR (FİRDEVSÎ) Firdevsî, Şerefeddîn Mûsâ, Uzun Firdevsî, Firdevsî-i Rûmî, Firdevsî-i Tavîl, Türk Firdevsî Doç. Dr. Himmet BÜKE
Görüntüle
7 HEŞT BİHİŞT / KİTÂBÜ’S-SIFÂTİ’S-SEMÂNİYYE FÎ ZİKRİ’L-KAYÂSIRETİ’L-OSMÂNİYYE (İDRÎS) İdrîs, İdrîs-i Bitlîsî Doç. Dr. ADNAN OKTAY
Görüntüle
8 ŞERH-İ MESNEVÎ-İ MA’NEVÎ (İDRÎS) İdrîs, İdrîs-i Bitlisî Doç. Dr. ADNAN OKTAY
Görüntüle
9 ŞEHRENGÎZ DER-MEDH-İ CÜVÂNÂN-I EDİRNE / ŞEHRENGÎZ-İ EDİRNE (MESÎHÎ) Mesîhî, Îsâ Prof. Dr. Yunus KAPLAN
Görüntüle
10 DÎVÂN (ŞÂMÎ) Şâmî, Şâmlıoğlu Mustafâ Bey Prof. Dr. Yunus KAPLAN
Görüntüle
11 HEFT PEYKER (ABDÎ) Abdî Dr. Öğr. Üyesi ASLI AYTAÇ
Görüntüle
12 CEMŞÎD Ü HURŞÎD (ABDÎ) Abdî Prof. Dr. Adnan Ince
Görüntüle