Kemâl Ümmî'nin dinî-tasavvufi mesnevisi. Eserin yazılış tarihi bilinmemektedir. Vasfi Mahir Kocatürk manzumenin dil ve üslubundaki olgunluğa dayanarak şairin bu metni ömrünün sonlarına doğru kaleme almış olabileceğini belirtir (1970: 283). Hem şiir mecmualarında hem de şairin Dîvân'ının içinde kayıtlı bulunan 210 beyitlik bu manzume, aruzun "fâ’ilâtün fâ’ilâtün fâ’ilün" kalıbıyla yazılmıştır. Dursun Öztürk (1991: 51-68) eserin 207, Hayati Yavuzer (1997: 42) 200, Ramazan Sarıçiçek (1997: 36) 205, Sefa Balbaba (2009: 7) 201, Oktay Uslu (2018: 390) 170, Mehmet Altınova ve Şule Kandemir Öksüz (2020: 892) ise 210 beyit olduğunu belirtmiştir. Kemâl Ümmî'nin Dîvân'ı üzerine çalışma yapan Yavuzer, mesneviyi tanıtmış, metnin konusunun ahirete göçüş sırasında insanın dinî ve ahlaki güzelliklerden "Kırk Armağan" hazırlayıp götürmesi olduğunu kaydetmiş (1997: 42-43), fakat Dîvân'da  eserin tam metnine yer vermemiştir.

Altınova ve Kandemir Öksüz (2020: 892-893) eser üzerine yaptıkları çalışmalarında Kırk Armağan’ın muhtevasıyla alakalı farklı görüşler olduğunu belirttikten sonra bu görüşleri şu şekilde sıralar: Esere ilk dikkat çekenlerden biri olan Abdülkadir Karahan (1954: 146-149)  Kırk Armağan’ın bir kırk hadis tercümesi olduğunu söylerken; İsmail Ünver (2002: 230) ve Hayati Yavuzer (1997: 42) eserin ölüm konusundaki bir hadisin şerhi olduğunu düşünmektedir. İskender Pala, Ansiklopedik Divân Şiiri Sözlüğü’nün "Kırk Hadis" maddesinde (2009: 271) şairin Kırk Armağan’ını manzum kırk hadis şerhlerine örnek olarak verir. Hadis literatürü incelendiğinde beyitler, farklı hadislerle ilişkilendirilebilir. Bu konudaki taramalar sonucunda eser tam olarak kırk hadis ya da sadece bir hadisin şerhi olarak değerlendirilmese de şairin beyitlerde çok sayıda hadis ve ayetten iktibas ya da telmih yoluyla yararlandığı görülür. Yavuzer, Kırk Armağan'ın Kemâl Ümmî'nin tarikat anlayışını yansıtan bir eser olduğunu, sülûk esnasındaki çeşitli menzilleri ihtiva ettiğini, mesnevide sayılan kavramların birçoğunun Ahmed Yesevî'nin Fakr-nâme'si ile Hacı Bektaş-ı Velî'nin Makâlât'ında ortaya koydukları "Dört Kapı-Kırk Makâm" esprisinde aynen yer aldığını belirtir (1997: 45).

Eserin konusu şöyledir: Bir gün bir adam Hz. Peygamber'e ölmek istediğini ve hemen ölmesi için kendisine dua etmesini söyler. Peygamber de kendisine, ölümün -Tanrı'dan başka herkes için- mutlaka geleceğini, ona hazırlıklı olunması gerektiğini söyler. Bu hazırlıkların her biri birer armağan olarak ifade edilir. Armağanlar 10 menzilde takdim edilecektir. Her menzile 4 armağan gerekmektedir. Bu armağanlar maddi şeyler olmayıp, dinî-tasavvufi bir kısım kavramların insan tarafından meziyet olarak benimsenmesi, onlarla donanmış olarak ölüme hazırlık yapmasıdır. Menziller sırasıyla "Azrâîl, kabir, Münker-Nekir, mîzân, sırât, Mâlik, Rıdvân, Cebrâil, Resûlullâh ve Hak”tır. Bunların her birine de dörder armağan gerekmektedir. Eğer kul, armağanları hazırlamışsa ölümü isteyebilecektir (Yavuzer 1997: 43-44).

Kırk Armağan'ın içinde bulunduğu Dîvân üzerine Dursun Öztürk (1991) ve Sefa Balbaba (2009) yüksek lisans tezi; Ramazan Sarıçiçek (1997) ve Hayati Yavuzer (1997) doktora tezi; Muzaffer Akkuş (2007) ve Hayati Yavuzer (2008) ise bir kitap hazırlamıştır. Kırk Armağan mesnevisi üzerine Zeynep Uslu Oktay (2018) ve Mehmet Altınova ile Şule Kandemir Öksüz (2020) adlı araştırmacılar ise eseri çeşitli yönlerden inceleyen makaleler yazmıştır. 

Şairin biyografisi için bk. “Kemâl Ümmî, İsmâ’îl”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/kemal-ummi-ismail