19. yy saz şairlerinden Kusurî’nin Battalname ve Danişmentname tarzında yazmış olduğu eser. 159 sayfadan oluşan eserin her sayfasında çift sütun bulunmaktadır. Başlıklar kırmızı mürekkeple yazılmıştır. Eser, harekeli ve okunaklı bir el yazısıyla yazılmıştır. Ketebe kaydından H. 1241/1825 yılında yazıldığı öğrenilmektedir. Kitabın tam adı 2b’de “Haza Kitab-ı Kıssa-i Kerîmân-ı Dilir Min Te’lif-i Ömerü’l-Kusuri” olarak kayıtlıdır. 5772 beyitten oluşan eser, gaza ve cihat ruhunu yansıtan dini-tasavvufi hikâyeleri barındırır. Bundan dolayı destansı unsurlar içerir. Eserde destansı bir havanın yanında olağanüstü özelliklerin görüldüğü bir hikâye havası da mevcuttur. Eser, aruzun muhtelif kalıplarıyla yazılmış olup çoğunlukla tam kafiyenin kullanıldığı 11 hikâyeden oluşur. Bu 11 hikâye 11 baba ayrılmıştır. Kaside şeklinde yazılan eser, besmele manzumesiyle başlar. Kısa bir peygamber övgüsünden sonra sebeb-i telif bölümü gelir. Daha sonra asıl hikâyelere geçilir (Başcıl Ünal 2004: 4-6). Eserde geçen hikâyeler sırasıyla: 1. Gaza-i Heyhat 2. Gaza-i Sünbad Şah veKühtan 3. Gaza-i Peristan 4. Çarh-ı Gerdiş ve Mıknatıs Kalb Daş 5. Gaza-i Tahtü’l-Arz ve Kantuş Şah 6. Gaza-ş Tahmuz-ı Derya-Neşin 7. Gaza-i Kuh-ı Erçin Div 8. Gaza-i Münteha Han ve Mah-ı Münir 9. Gaza-i Peristan ve Hub-Devran 10. Gaza-i Gerdiş ve Kubbe-i Tılsım 11. Gaza-i Rub-ı Meskuna Çıkıp Genç Şah’a Geldi Kusurî, eserin yazılmasında Sivaslı Serdaroğlu Yusuf Ziya’nın himmet göstermesinden ve annesinden cesaret alarak yazmaya başladığından aşağıdaki beyitlerde söz eder. Anın validesidir Valide nâm Didi hayrat benim olsun beher bâb Bizi hayr ile yâd itgil içinde Nola lutf eyleye ol Rabbü’l-erbâb Bu sa’y ile beşâret eylemişem Umaram ki temam ola bu ahzâb İlâhi bunları lütfun ile şâd it Ki bunlar oldılar yazmağa esbâb (Karacan 1989: 11-12) Yazıldığı yüzyıl dolayısıyla eserde birçok arkaik kelime ve arkaik ek bulunmaktadır. Keriman-ı Dilir adlı eser, yüksek lisans tezi olarak çalışılmıştır (Başcıl Ünal 2004).

Şairin biyografisi için bk. “Kusurî”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/kusuri-omer