Abdülmecîd Sivâsî’nin Türkçe ve Arapça olarak kaleme aldığı kaza ve kader konusunun işlendiği eseridir. Eserin adı İstanbul Üniversitesi Kütüphanesi'ndeki fiş kaydında İrâde-i Cüziyye Risâlesi, Bâyezid Devlet Kütüphanesi'nde Kader Hakkında Risâle, Süleymaniye Kütüphanesi, H. Şemsi Güneren 34/2 nüshasının başlığında Risâle-i Kaza ve Kader olarak yazılmıştır. 

Sivâsî Allah’a hamd ve Peygamber‘e salât u selâmdan sonra  bu eseri yazmadaki maksadını iki gerekçeye dayandırmıştır. Bunlardan birisi iclâl ve azamet sâhibi kişilere kazâ ve kaderin hakikatini beyan etmek, diğeri ise işledikleri günah ve kusurları, noksan sıfatlardan münezzeh olan Allah’a nispet eden isyankârları reddetmek. Kader konusundan bahsetmenin güç olduğunu, çünkü Hz. Peygamber‘in bu konuda bizleri menettiğini belirten Sivâsî, edepsiz günahkârların ve inanmayanların Allah’a zulüm isnat etmelerini reddetmek için bu konuda konuşanın mazur görülmesini söylemektedir. Sivâsî bu gerekçeden hareketle ilim sâhibi kimselerin yapması gerekenin kadere iman ve Cebriye’nin söylediği zulüm ve tehlikeli sözlerden sakınmak olduğunu belirtir.

Sivâsî eserde, kader ve kaza konusunu tevhidle irtibatlandırarak “havassın tevhîdi” ve “umûmun tevhîdi” olmak üzere iki tür tevhidden bahseder. Ona göre, Allah’ın zatı üzerine hiç bir kusur nispet etmemek olan kâmil kişilerin tevhidi, avam için cebirdir. Umumun tevhidi ise Allah’a cebir isnadı tehlikesinden sarf-ı nazar etmektir. Sivâsî eserini kader ve kaza ile ilgili tariflere yer verdikten sonra Kaderiyye, Cebriyye, Mu’tezile ve Ehl-i Sünnet’in görüşleriyle sona erdirmiştir. Kader konusunda ayet ve hadisler yanında Hz. Ali, İmâm Gazâlî, Mevlânâ, İbn Arabî, Ebûssuûd, Ebû’l-Mu’in en-Nesefî gibi zatların bu konudaki görüşlerini de aktaran Sivâsî, şiirleriyle de konuları pekiştirmeye çalışmıştır.

Eser, Zeki Hayran tarafından neşredilmiştir (1963).

Yazarın biyografisi için bk. “Şeyhî, Abdülmecîd Sivâsî”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/seyhi-abdulmecid-sivasi