KASİDE-İ OSMANİYE (ABDÎ)
Şiir
Abdî, Şarkîkarahisarlı (d. ?/? - ö. 1302/1884)

ISBN: 978-9944-237-87-1


Abdî'nin manzumesi. Kasâid bölümünde, 13b-16a varakları arasında bulunan eser, 73 beyitten oluşmaktadır. Şiirde birkaç yerde “âl-i Osman” tabiri yer alır. Buna binâen İbnü’l-Emin Mahmut İnal; "Kaside-i Osmaniye" unvan ile dâsitânı âl-i Osman vardır ki alt tarafları Sultan Abdülaziz'in medhine dairdir (İnal, 1969: 9) diyerek kasidenin önemine işaret eder.

Kaside, şairin, Osmanlı saltanatında yaşamaktan duyduğu memnuniyet ve şükür ifadesi başlar. Şair, padişahları ve önemli şahsiyetleri tek tek anarak başarı ve üstünlüklerini över. Osman Gazi, Orhan Gazi, Süleyman Paşa, Yıldırım Beyazıt, Uzun Hasan, II. Mehmet, Yavuz Sultan Selim, Kânunî Sultan Süleyman, Abdü’l-Mecid Han, Abdü’l-Aziz Han şairin andığı şahsiyetlerdir. Kasidede Kosova Vak’ası ve Vak’a-i Hayriyye de bahsi geçen tarihî hadiselerdendir. II. Mehmed’i “müceddid” tabiri ile öne çıkaran şair, Vak’a-i Hayriyye vesilesi ile dolaylı yoldan II. Mahmud’a da övgüde bulunur.

Kasidedeki en uzun maksûd bölümü, Abdî’nin, devrinde yaşadığı Abdü’l-Aziz Han’a ayrılmıştır. Şair, hilâfet sırasının ona geldiğini dile getirerek Abdü’l-Aziz Han’a dua eder. Eserde, coşkun bir üslûp ve yer yer mahallî söyleyişler göze çarpmaktadır. Eser, Abdî'nin mürettep Dîvân'ında yer alır.

Şairin biyografisi için bk. "Abdî, Şarkîkarahisarlı". Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/abdi-sarkikarahisarli 

Eserden Örnekler


Cebîn-sây-ı senâ olsan n'ola dergâh-ı Yezdân'a

Bizi kul etdi zîrâ hânedân-ı âl-i Osmân'a


Esâs-ı dîne bunlardır veren ser-mâye-i kuvvet

Bu kulluk vâcib oldu cümle efrâd-ı Müselmân'a


Bu nesl-i âli-i ʻOsmâniyânıñ etdigi luṭfu

Selefde kankı nesl-i devlet etdi ehl-i îmâna

Kosova Vakʻasından bahse hâcet var mıdır âyâ

Nice emsâli rûşendir tevârîh-âşinâyâna


Kıyâm etdi o rütbe dest-bürd-i yâr u ağyâra

Ne verdi düşmenâna mülkünü ne dest-i ihvâna


Nasıl etdi ise kurtardı mülkün bu felâketden

Müceddid dense yâ Hû çok mudur ol şâh-ı devrâna

...

Şehen-şâhâ velî-i niʻmetâ geldi duʻâ vakti

Budur vâcib olan erbâb-ı sıdk u ahd u peymâna


Felekde gelmesin bir mûyuna yek-zerre-i âzâr

Bağışlasın seni Mevlâ heme kişver-nişînâna (İstanbul Üniversitesi Yazma Eserler Kütüphanesi Nu. 207, 13b-16a).


Kaynakça


İnal, İbnülemin Mahmud Kemal (1969). Son Asır Türk Şairleri. İstanbul: MEB Yayınları.

Sağlam, Hacer (2011). Abdî-i Karahisârî ve Dîvânı. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi.

Sağlam, Hacer. "DÎVÂN (ABDÎ)". Türk Edebiyatı Eserler Sözlüğü, http://tees.yesevi.edu.tr/madde-detay/divan-abdi-tees-3. [Erişim Tarihi: 27 Kasım 2021].

Atıf Bilgileri


SAĞLAM, Hacer. "KASİDE-İ OSMANİYE (ABDÎ)". Türk Edebiyatı Eserler Sözlüğü, http://tees.yesevi.edu.tr/madde-detay/kaside-i-osmaniye-abdi. [Erişim Tarihi: 24 Kasım 2024].


Benzer Eserler

# Madde Yazar Madde Yazarı İşlem
1 DÎVÂN (ABDÎ) Abdî, Şarkîkarahisarlı Dr. Hacer SAĞLAM
Görüntüle
2 ERZURUM LEHÇESİ SÖZLÜĞÜ (ABDÎ) Abdî, Şebinkarahisarlı Prof. Dr. İsrafil Babacan
Görüntüle
3 NEV-PEYDÂ / NUTK-I BÎ-PERVÂ İLE AKL-I DÂNÂ BEYNİNDE MUHÂVERE (ABDÎ) Abdî, Şarkîkarahisarlı Diğer Öznur ÖZER
Görüntüle
4 SÂKÎ-NÂME (ABDÎ) Abdî, Şarkîkarahisarlı Dr. Hacer SAĞLAM
Görüntüle
5 RÛS-NÂME (ABDÎ) Abdî Dr. Hacer SAĞLAM
Görüntüle
6 DİVANÇE (VÂZIH) Mustafâ Vâzıh Araş. Gör. Giyasi BABAARSLAN
Görüntüle
7 MEVRİDÜ’L-VÜSÛL FÎ MEVLİDİ’R-RESÛL (İBRÂHÎM ZİKRÎ) İbrâhîm Zikrî Prof. Dr. Mehmet Fatih Köksal
Görüntüle
8 ED-DÜRERÜ'L-MÜNTAHABÂTÜ'L-MENSÛRE FÎ ISLÂHİ'L-GALATÂTİ'L-MEŞHÛRE / GALATÂT-I HAFÎD EFENDİ Hafîd, Mehmed Hafîd Efendi Doç. Dr. Ramazan Ekinci
Görüntüle
9 TARÎKÜ'L-İHTİSÂR Nûrî, Osman Hanyevî Prof. Dr. Orhan Kurtoğlu
Görüntüle
10 TUHFETU SABRÎ AN-LİSÂNİ BULGARÎ Mehmed Sabrî Dr. Öğr. Üyesi Özkan Uz
Görüntüle
11 RAVZ-I VERD Şâkir, Ahmed Paşa Prof. Dr. Ramazan Sarıçiçek
Görüntüle
12 KENZ-İ FUSAHÂ (ABBAS KEMÂL EFENDİ) Abbas Kemâl Efendi, Kerküklü Diğer Öznur ÖZER
Görüntüle
13 DÎVÂN (ABDÎ) Abdî, Abdülkerîm Abdî Efendi Prof. Dr. Beyhan KESİK
Görüntüle
14 MEVLİD (ABDÎ) Abdî Doç. Dr. Hasan Kaya
Görüntüle
15 TEDRİSÂT-I EDEBİYYE (ABDURRAHMAN FEHMÎ) Abdurrahman Fehmî Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ
Görüntüle