Asıl adı Mehmed Şa‘bân olup kaynakların bildirdiğine göre şiirlerinde önce Refîk daha sonra Kâmî mahlasını kullanan Diyarbakırlı Kâmî’nin (ö. 1301/1884), Mısırlı sufi ve şair Muhammed b. Saîd el-Bûsîrî’nin (ö. 696/1297?) Kasîde-i Bürde’sine yazdığı manzum Arapça nazire. Söz konusu eser; Dîvân, Mevlid-i Şerîf-i İrfâniye, Hadîka-i Maneviyye, Mevlid-i Nebî, Redd-i Protestan, Risâle-i Asâkiri’l-Mansûriyye, Risâle-i Halli’l-Müşkilât, Risâle-i Tafdîliyye ve Risâle-i Tıbbiye gibi pek çok yapıt kaleme alan Kâmî’nin Arapçaya olan hâkimiyetini göstermesi bakımından oldukça önemlidir.

201 beyitten müteşekkil olan Kasîde-i Kamisiyye, 10 beyitlik bir giriş ile 7 bölümden meydana gelmektedir. Kasidenin bölüm başlıkları ve beyit sayıları şu şekildedir: Birinci bölüm, Fî Beyâni’l-Aşk ve’ş-Şevk (24 beyit); ikinci bölüm, Fî Beyâni Mâni‘i’n-Nefsi Ani’l-Hevâ (17 beyit); üçüncü bölüm, Fî Beyâni Zühdü’t-Takvâ (15 Beyit); dördüncü bölüm, Min Beyâni Evsâfi Mahâsini Resûli’llâh (58 beyit), beşinci bölüm, Min Evsâfi Mahâsini Sahâbeti’l-Kirâm (19 beyit), altıncı bölüm, Fî Beyâni Muhabbeti’llâh Alâ Vechih (21 beyit), yedinci bölüm, Fi’l-Münâcât (37 beyit).

Kasîde-i Kamisiyye’nin el yazma nüshası Süleymaniye Kütüphanesi, İzmirli Bölümü 584 numarada kayıtlı olup 1276/1859-60 tarihini taşımaktadır. 1280/1863 yılında basılan eserin Süleymaniye Kütüphanesi, Kadızade Burhaneddin Bölümü Nu. 146/2; Millet Kütüphanesi, Ali Emirî Arabî Bölümü Nu. 2882; Diyanet Başkanlığı Kütüphanesi Nu. 28307 ve İstanbul Büyükşehir Belediyesi Atatürk Kitaplığı OE-Yz-1746/01’de olmak üzere toplam dört matbu nüshası tespit edilebilmiştir.

Şairin biyografisi için bk. “Kâmî, Şa‘bân Kâmî Efendi”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/kami-saban-kami-efendi