Mirze Adıgözel Bey (Mirzə Adıgözəl Bəy) tarafından 1845’te yazılan ve Karabağ’ın 1736-1828 yılları arasındaki siyasi tarihinin anlatıldığı eser. Karabağ-nâme (Qarabağnamə); mukaddime, on iki fasıl ve müellifin tercüme-i hâlinden/biyografisinden oluşmaktadır. Eserin başında Mirze Adıgözel Bey’in mesleği, bildiği diller; eserin yazılış sebebi, şekli ve bölümleri hakkında bazı bilgiler verildikten sonra mukaddime bölümüne geçilmiştir.

Mukaddime bölümünde yalnızca Karabağ-nâme’nin 1261/1845’te yazıldığı bilgisi yer almaktadır. Birinci fasıl; İran’ın gerileme dönemi, Nadir Şah’ın tahta çıkması ve meydana gelen diğer olaylar hakkındadır. İkinci fasılda, merhum Penah Han’ın neslinden ve ahvalinden bahsedilmiştir. Üçüncü fasılda, Bayat Kalesi’nin inşası ve baş gösteren diğer olaylar anlatılmıştır. Dördüncü fasıl, Şuşa Kalesi’nin inşası ve Ağa Muhammed Şah’ın babası Kaçar Muhammed Hasan Han’ın Penah Han ile savaşı hakkındadır. Beşinci fasılda, Gürcistan valisi İrakli Han’ın Penah Han’ı, Karadağlı Kazım Han’ı, Nahçıvanlı Heyderkulu Han’ı ve Genceli Şahverdi Han’ı haince esir etmesi ele alınmıştır. Altıncı fasılda, Urmiye hâkimi Feteli Han Afşar’ın Karabağ seferi, yapılan savaş ve barış, sonrasında ise İbrahim Halil Ağa’yı aldatarak götürmesi ve Penah Han’ın ölümü anlatılmıştır. Yedinci fasıl; merhum İbrahim Han’ın Karabağ vilayetine hâkim olması, hükûmet tahtına oturması ve hanlığı devrinde ortaya çıkan olaylar hakkındadır. Sekizinci fasılda, Ağa Muhammed Şah’ın Karabağ’a yeniden sefer düzenlemesi ve burayı alması, merhum İbrahim Han’ın Balaken’e gitmesi ve Ağa Muhammed Şah’ın başına gelen son olaylar anlatılmıştır. Dokuzuncu fasıl, Rus askerlerinin Güney Kafkasya’ya tekrar gelişi ve meydana gelen diğer olaylar hakkındadır. Onuncu fasılda, Knez Sisianov’un Erivan seferi, yapılan savaş ve elde edilen zafer, sonrasında ise Erivan’ı almadan ümitsiz bir şekilde geri dönmesi anlatılmıştır. On birinci fasılda, Knez Sisianov’un merhum İbrahim Han ve Selim Han ile barışı ve meydana gelen bazı olaylar anlatılmıştır. On ikinci fasılda, Kızılbaşların kendileriyle yapılan antlaşmayı bozarak devlete karşı asi ve düşmanca tavır sergilemelerinden bahsedilmiştir. Son fasılda ise eserin müellifi Komutan Mirze Adıgözel Bey’in tercümeihâline yer verilmiştir.

Karabağ-nâme’de, 18-19. yüzyıllarda Kafkasya’da meydana gelen olaylar ve Gürcistan, İran ve Azerbaycan’daki hanlıklarla ilgili pek çok bilgi verilmiştir. İran’da Nadir Şah’ın tahta oturmasından başlayıp Türkmençay Antlaşması’na kadar olan tarihî sürecin anlatıldığı Karabağ-nâme’nin en önemli özelliği, bu konuda Azerbaycan Türkçesiyle yazılan ilk eser olmasıdır. Karabağ-nâme, Knez Mihail Semyonoviç Voronsova’ya takdim edilmek üzere kaleme alınmıştır. Müellifin tarihî olayları ele alırken kimi zaman yanlı bir tavır sergileyerek olayları kendi bakış açısına göre değerlendirmesi ve bazı önemli olayları görmezden gelmesi, eserin eleştirilen yönlerinden biridir. Mirze Adıgözel Bey, eserin yazıldığı dönemde yaşlı olduğu için Karabağ-nâme’yi Mirze Hüseyn Memmedağa oğlu Salari adlı birine yazdırmıştır. Beşinci fasıla kadar yer yer süslü anlatımlara, canlı savaş tasvirlerine ve abartılı ifadelere rastlansa da genel itibarıyla eserin dili sadedir. Eserin bazı bölümlerinde, bahsedilen olaylarla ilgili şerhler ve bazı şiir parçaları da mevcuttur.

Karabağ-nâme’nin 1862-1914 yılları arasında istinsah edilen beş el yazması, Azerbaycan Millî İlimler Akademisi M. Fuzûlî El Yazmaları Enstitüsü’nde B-1150, M-87, B-2382, B-3336, B-6312 numaralarıyla kayıtlıdır (Leviatov 2006: 5). Eserin ilk neşri ise Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Tarih Enstitüsü tarafından Azerbaycan Türkçesi ve Rusça olarak 1950’de yapılmıştır (Ferzeliyev 2006: 209).