Abdünnâfi‘ İffet Efendi tarafından manzum-mensur karışık olarak telif edilmiş temsilî hikâye. Eserde Hind hükümdârının oğlu Cihândâr’ın yine bir hükümdar kızı olan Behrever Bânû’ya âşık olması ve ona kavuşmak için çıktığı yolda başından geçenler anlatılır. Dîbâcede Yusuf Kâmil Paşa’dan övgüyle bahseden müellif, eserini kendisine sunmuş ve Paşa’nın takdirini kazanmıştır. Eserin başında Yusuf Kâmil Paşa’nın eser hakkındaki takdirlerini içeren tebriknâmeye de yer verilmiştir. Esere tevhid ve na‘t özelliği taşıyan ifadelerle başlayan müellif, padişahın kısa övgüsünden sonra Yusuf Kâmil Paşa’yı uzun ve tumturaklı ifadelere metheder. Daha sonra da aşk ve muhabbete dair hikâyelerin çoğunun temsilî özellik taşıdığını belirterek konuya giriş yapar.

Eserin konusu kısaca şöyledir: Hind hükümdarının oğlu olan Cihândâr gezmeye çıktığı bir gün bir bağda tatlı dilli bir papağan görür. Papağanın sahibi olan gençten rızasıyla onu alır. Papağan bundan sonra şehzâdenin meclislerinde tatlı hikâyeler anlatarak ona nedimlik etmeye başlar ve kendisine Behrever adlı bir güzelden bahseder. Cihândâr da onu merak eder ve bir nakkaşı kızın resmini çizmesi için gönderir. Resmi gören Cihândâr, kıza âşık olur ve kendinden geçer. Aşkı günden güne artan ve kendisine verilen nasihatleri dinlemeyen şehzade, papağanın rehberliğinde Behrever’i bulmak için yola çıkar. Aşılması zor bir denizi geçip tehlikeli bir sahrayı aşarlar. Bu arada karşılaştıkları iki gün görmüş ihtiyar, şehzâdeye aşk yolunda sabır ve tahammül göstermesi için birçok nasihatte bulunur. Cihândâr ve papağan yollarına devam ederler, başlarından geçen bir dizi olaydan sonra Behrever’in yaşadığı şehre varırlar. Kızın yaşadığı sarayın civarına bir kulübe yapıp orada yaşamaya başlayan şehzâde, bir gün Behrever ile karşılaşır, ona olan aşkını ifade eder, kız da ona âşık olur. Nihayet kızın babası ikisini evlendirir. Bu arada Cihândâr, Behrever’e âşık olan vezirzâde Hürmüz’ün hilelerini boşa çıkarıp ona gereken dersi verir. Behrever ile birlikte kendi ülkesine geri dönen Cihândâr, kendisine itaat etmeyen Behram Hân’la savaşır ve onu yenerek babasının yerine hükümdar olur. Eserin sonunda müellif, hikâyede Cihândâr’ın bütün varlıkların özü olan insanoğlunu, Behrever’in hakikati, Hürmüz’ün şeytanı, Behram’ın da nefsi temsil ettiğini belirterek metnin alegorik yönüne vurgu yapar.

Eser; konusu, motifleri ve yer yer olağanüstü olaylara yer vermesi bakımından ikili aşkı anlatan mesnevilere benzemektedir. Esas itibarıyla mensur olan eserde olayların akışına uygun olarak söylenmiş şiirlere de yer verilmiştir. Bu şiirlerin önemli bir kısmı Farsça, diğerleri de Türkçe ve Arapça olarak söylenmiştir. Şiirlerin bazıları Nizami -i Gencevî (ö.611/1214), Emîr Hüsrev-i Dihlevî (ö.725/1325), Sa‘dî-i Şîrâzî (ö.691/1292), Hâfız-ı Şîrâzî (ö.792/1390), Molla Câmî (ö.898/ 1492) gibi şairlere aittir. Birkaç Türkçe şiirin de müellife ait olduğu görülmektedir.

Konusuna göre ağır ve tumturaklı bir dille yazılan eser, Hanya’da Girit Matbaası’nda 19 Muharrem 1291’de basılmıştır.

Müellifin biyografisi için bk. “Nâfi', Abdünnâfi' İffet Efendi”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/nafi-abdunnafi-iffet-efendi