- Yazar Biyografisi (TEİS)
Ali Kemal - Madde Yazarı: Araş. Gör. Dr. Hakan Soydaş
- Eser Yazılış Tarihi:1896
- Yazıldığı Saha:Anadolu-Osmanlı
- Edebiyat Alanı:Yenileşme Dönemi Türk Edebiyatı
- Dönemi:19. Yüzyıl
- Dili:Türkçe
- Alfabesi:Arap
- Yapısı:Mensur
- Niteliği:Tercüme
- Türü/Formu:Hikâye (Öykü)
- Yayın Tarihi:17/08/2022
KADIN MEKTUBLARI (ALİ KEMAL)
çeviri, hikayeAli Kemal (d. 17 Ekim 1869 - ö. 6 Kasım 1922)
ISBN: 978-9944-237-87-1
Marcel Prévost'nun 1892'de yayımlanan Lettres de Femmes isimli kitabın Ali Kemal tarafından yapılan çevirisi. Tercüme eser içinde “Gözler”, “Sabah Postası”, “Simone’un Defter-i Amali”, “Kıskançlık/Bir İhtiyar Kızın Hasbihali”, “Med’uv”, “Kadın Kalbi”, “Bir Ders”, “Tehalüf-ü Hissiyat”, “Avdet”, “Meyhanede”, “Tecrübe”, “Rakibe”, “Tahlis” ve “Leylaklar” isimli on dört hikaye mevcuttur.
Ali Kemal’in Marcel Prévost’dan çevirmiş olduğu eser, Fransız yazarın müstakilen yayımlamış olduğu hikaye kitabı olmakla beraber, eserin içerisinde yer alan kısa hikâyeler Fransızca asıllarıyla uyumlu değildir. Ali Kemal, çeviride yer verdiği hikâyeler için ilgili eserin asıl muhtevasına sadık kalmamış, yazarın başka eserlerinde yer alan hikâyeleri de bu çeviri eserlere dâhil ederek muhteva açısından kendi adına tasarrufta bulunmuştur.
Kadın Mektupları’nın muhtevası Lettres de Femmes ve Nouvelles Lettres de Femmes eserlerinden derlenerek oluşturulmuştur. Hikayelerde yer alan kadınlar alafranga yaşam tarzına sahip, farklı mesleklerdeki ve sosyal çevrelerdeki hikaye kişileri olarak betimlenmişlerdir. Eserin uzunca önsözünce çevirmenin önemli değerlendirmelerine yer verilmiştir. Ali Kemâl “aynen tercüme” taraftarıdır. Onun görüşüyle çevirmen, “daima lisân-ı mâder-zâdına sarılmalı.. Her cümlenin manasını epeyce anladıktan sonra telif gibi nakle başlamalı. Maamafih metin mefhumundan zinhâr ayrılmamalı”dır. Çeviri eserlerde görülen hatalara dair değerlendirmelerde de bulunmuş olan Ali Kemâl, çevirisinin “mümkün mertebe telife benze[mesini]” istemekle birlikte birebir çeviri yapılırken, “Türkçemizi, o latîf, o revac-ı istînâs Türkçemizi gılzete” düşürmek de istemez. Çevirmen, aslına olabildiğince yakın ve aynı zamanda Türkçe söyleyişe uygun bir üslupla çeviri yapmalıdır. Çevirilerde başarısız örneklerin görülüyor olmasını ise başlıca üç sebebe bağlamaktadır. İlk olarak “üslupça mübâlâtsızlığı” ele almaktadır. Çeviri yapan kişi her iki dili de iyi düzeyde tüm incelikleri ile bilmelidir. İkinci olarak Türkçenin söyleyiş özelliklerine muvafık bir üslupla ilgili eser Türkçeye kazandırılmalıdır. Üçüncü olarak Türkçenin beslendiği Arapça ve Farsa gibi kelime dağarcığıyla zenginleşmiş bir kelime hazinesi ile çeviriler yapılmalıdır. Yenilik taraftarı olup da Türkçenin mevcut kelime hazinesini görmezden gelmek, yeni kelimeler ve tamlamalar icat etmek faydalı değil aksine zararlıdır.
Yazarın biyografisi için bk. “Ali Kemal”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/ali-kemal
Eserden Örnekler
Şimdi bir söz kaldı. O da işe dair... Bilirim ki siz sözün muhtasarını, mûcezini seversiniz... Tatil malum, kati’ hesap için bu sözü söylemek vaciptir. Terzi bana altı aylık matlûbatını mübeyyen bir pusula gönderir. Siz daima ‘bu tezyinâtın masrafı bana düşer, çünkü bu süsler bilhassa benim şerefimedir” diyordunuz. O hâlde bu pusulayı kime tediye etmelidir? Artık bu cihete karar veriniz. Böyle bir muamele-i dostane ile müfarakat edebiliriz, sanırım. Madem ki beni görmek arzu ediyorsunuz, o pusulanın tediye olunduğunu anlamak için gelecek hafta telâkigâh-ı kadimemize gelirim (Marcel Prévost 1896: 48).
Kaynakça
Marcel Prévost (1896). Kadın Mektupları. (çev. Ali Kemal). İstanbul: İkdam Matbaası.
Marcel Prévost (1892). Lettres de Femme. Paris: Alphonse Lemerre.
Marcel Prévost (1894). Nouvelles Lettres de Femmes. Paris: Alphonse Lemerre.
Atıf Bilgileri
Benzer Eserler
# | Madde | Yazar | Madde Yazarı | İşlem | ||
---|---|---|---|---|---|---|
1 | BİR MAHKÛMUN İZDİVACI (ALİ KEMAL) | Ali Kemal | Araş. Gör. Dr. Hakan Soydaş |
Görüntüle | ||
2 | SORBON DARÜLFÜNÛNUNDA EDEBİYAT-I HAKİKİYE DERSLERİ (ALİ KEMAL) | Ali Kemal | Araş. Gör. Dr. Hakan Soydaş |
Görüntüle | ||
3 | İKİ HEMŞİRE (ALİ KEMAL) | Ali Kemal | Araş. Gör. Dr. Hakan Soydaş |
Görüntüle | ||
4 | PARİS MUSÂHABELERİ (ALİ KEMAL) | Ali Kemal | Araş. Gör. Dr. Hakan Soydaş |
Görüntüle | ||
5 | JULİET’İN İZDİVACI (ALİ KEMAL) | Ali Kemal | Araş. Gör. Dr. Hakan Soydaş |
Görüntüle | ||
6 | ÇÖLDE BİR SERGÜZEŞT (ALİ KEMAL) | Ali Kemal | Araş. Gör. Dr. Hakan Soydaş |
Görüntüle | ||
7 | MUTERİZLERE ECVİBE-İ MÜSKİTE (ALİ KEMAL) | Ali Kemal | Araş. Gör. Dr. Hakan Soydaş |
Görüntüle | ||
8 | TUNUS (ALİ KEMAL) | Ali Kemal | Araş. Gör. Dr. Hakan Soydaş |
Görüntüle | ||
9 | MÎZÂNÜ'L-BELÂGA (ABDURRAHMAN SÜREYYÂ) | Abdurrahman Süreyyâ, Mîrdûhî-zâde | Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ |
Görüntüle | ||
10 | SÜNÛHÂT (ABDÜLVEHHÂB) | Abdülvehhâb, Bolulu | Dr. Öğr. Üyesi Adem Özbek |
Görüntüle | ||
11 | BELÂGAT-I LİSÂN-I OSMÂNÎ (AHMED HAMDİ) | Ahmed Hamdi, Şirvânî | Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ |
Görüntüle | ||
12 | LUGAT-I KÂMÛS (AHMED LÜTFÎ) | Ahmed Lütfî Efendi | Diğer Hamza Havuz |
Görüntüle | ||
13 | LEHCE-İ OSMÂNÎ (AHMET VEFİK PAŞA) | Ahmed Vefîk Paşa | Diğer Hamza Havuz |
Görüntüle | ||
14 | ISTILÂHÂT LÜGATİ (YENİŞEHİRLİ AVNÎ) | Avnî, Yenişehirli | Dr. Bihter Gürışık Köksal |
Görüntüle | ||
15 | BELÂGAT-I OSMÂNİYYE (CEVDET PAŞA) | Cevdet Paşa, Ahmed Cevdet Paşa, Lofçalı | Prof. Dr. Mücahit Kaçar |
Görüntüle | ||
16 | HADÎKATÜ'L-BEYÂN (HACI İBRÂHİM EFENDİ) | Hakkı, Hacı İbrâhim Hakkı Efendi | Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ |
Görüntüle | ||
17 | SEFÎNETÜ’L-İNŞÂ (HÂLET) | Hâlet, İbrâhim Hâlet Bey, İstanbullu | Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ |
Görüntüle | ||
18 | SEVDÂ-YI NİHÂN (HÂLİD) | Hâlid, Yenişehirli-zâde Hâlid Eyyûb Bey | Doç. Dr. Macit Balık |
Görüntüle |