- Yazar Biyografisi (TEİS)
Giridî Ahmed Muhtar Efendi - Madde Yazarı: Doç. Dr. Reyhan Keleş
- Eser Yazılış Tarihi:1304 (1887)
- Yazıldığı Saha:Anadolu-Osmanlı
- Edebiyat Alanı:Yenileşme Dönemi Türk Edebiyatı
- Dönemi:19. Yüzyıl
- Dili:Türkçe
- Alfabesi:Arap
- Yapısı:Manzum
- Niteliği:Telif
- Türü/Formu:Naat
- Yayın Tarihi:04/01/2022
İSTİMDÂD (GİRİDÎ AHMET MUHTAR)
şiirGiridî Ahmed Muhtar Efendi (d. 1264/1847 - ö. 1328/1910)
ISBN: 978-9944-237-87-1
Giritli Ahmed Muhtar Efendi’nin medhiye türünde ve kaside nazım şekli ile kaleme aldığı manzume. Eser naʻt ile başlamaktadır. Bundan sonra eserde 12 başlık yer almaktadır. Buna göre kaside nazım şekli ile yazılan eserin bölümleri ve beyit aralıkları şöyledir: 1-35. beyitler na’t; 36-56. beyitler şefaatnâme; 57-72. beyitler tevhîd; 73-84. beyitler tazarruname; 85-95. beyitler Hz. Ebû Bekir’e medhiye; 96-106. beyitler Hz. Ömer’e medhiye; 107-117. beyitler Hz. Osman’a medhiye; 118-128. beyitler Hz. Ali’ye medhiye; 129-140. beyitler Hz. Hasan ve Hz. Hüseyin’e medhiye; 141-162. beyitler Muhacir ve Ensar’a medhiye; 163-177. beyitler Muhyiddin İbnü’l-Arabî’ye medhiye; 178-195. beyitler Abdülvehhâb eş-Şaʻrânî’ye medhiye; 196-222. beyitler Sultan II. Abdülhamid’e medhiye (Ahmed Muhtar 1304: 2-47; Kayaokay 2021: 24).
222 beyitten oluşan eser, aruzun "fâilâtün fâilâtün fâilâtün fâilün" kalıbı ile yazılmıştır. Eserin kapağında yer alan kıtadan hareketle kaside Sultan II. Abdülhamid’e (1842-1918) ithafen yazılmıştır (Ahmed Muhtar 1304: 1; Kayaokay 2021: 22). Eser, Prof. Dr. Fuat Sezgin Kütüphanesi Seyfettin Özege Koleksiyonu’nda yer alan nüshaya göre 1304/1886-1887 yılında İstanbul Matbaa-i Cerîde-i Askeriyye’de yayımlanmıştır. Eserin ikinci baskısı 1312/1894-1895 yılında İstanbul Mahmud Bey Matbaası’nda İstimdâd ve İntibâh-ı Kalb adı ile yayımlanmıştır. Seyfettin Özege Koleksiyonu’nda eserin ilk baskısından 3 nüsha olup bunlar 6653 SÖ 1304; 1887; T811.219 G565i H1304; 23244 SÖ 1304; 1887 numarada kayıtlıdır. İkinci baskısı ise toplam 5 nüsha olup bunlar 42373 NE 1895 1312; 42374 NE 1895 1312; 6654 SÖ 1312; 1895; 6654 SÖ 1312; 1895; MK 546 SÖ 1312 numarada kayıtlıdır. Bunların dışında İBB Atatürk Kitaplığı ile Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Kütüphanesinde de nüshaları mevcuttur. Eser yayımlanmıştır (Kayaokay 2021).
Eser sahibinin biyografisi için bk. “Muhtâr, Ahmed Muhtâr Efendi”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/muhtar-ahmed-muhtar-efendi
Eserden Örnekler
Her işinde mazhar-ı tevfîk-i Rabbânî ola
Görmesün âmâli âsâr-ı te’ehhürden nişân
Avn ü te’yîd-i ezel olsun muʻîn ü rehberi
Her ne sûya şevket ü ikbâl ile olsa revân
Leşker-i İslâm ola her yerde mansûru’l-ʻalem
Düşmen-i dîn ağlasun mü’minler olsun şâdumân
Pây-mâl-i satvet olsun dâ’imâ aʻdâ-yı dîn
Görmesün rûy-ı keder düşmen yüzünden mü’minân
Kaplasun başdan başa dünyâyı nûr-ı şevketi
Zulmet-i gamda esîr olsun ser-â-pâ düşmenân (Ahmed Muhtar 1304: 31-32).
Kaynakça
Mektûbî-i Seraskerî Ahmed Muhtar. (1304). İstimdâd. İstanbul: Matbaa-i Cerîde-i Askeriyye.
Kayaokay, İlyas. (2021). Şeyhülharem Mütefekkir ve Şâir Giritli Ahmet Muhtar Hayatı Sanatı ve Manzum Eserleri İstimdâd-İntibâh-ı Kalb-Mecâl-i Fikret (İnceleme-Metin-Tıpkıbasım). Ankara: Sonçağ Akademi.
Atıf Bilgileri
Benzer Eserler
# | Madde | Yazar | Madde Yazarı | İşlem | ||
---|---|---|---|---|---|---|
1 | İNTİBÂH-I KALB (GİRİDÎ AHMET MUHTAR) | Giritli Ahmed Muhtar Efendi | Doç. Dr. Reyhan Keleş |
Görüntüle | ||
2 | MÎZÂNÜ'L-BELÂGA (ABDURRAHMAN SÜREYYÂ) | Abdurrahman Süreyyâ, Mîrdûhî-zâde | Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ |
Görüntüle | ||
3 | SÜNÛHÂT (ABDÜLVEHHÂB) | Abdülvehhâb, Bolulu | Dr. Öğr. Üyesi Adem Özbek |
Görüntüle | ||
4 | BELÂGAT-I LİSÂN-I OSMÂNÎ (AHMED HAMDİ) | Ahmed Hamdi, Şirvânî | Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ |
Görüntüle | ||
5 | LUGAT-I KÂMÛS (AHMED LÜTFÎ) | Ahmed Lütfî Efendi | Diğer Hamza Havuz |
Görüntüle | ||
6 | LEHCE-İ OSMÂNÎ (AHMET VEFİK PAŞA) | Ahmed Vefîk Paşa | Diğer Hamza Havuz |
Görüntüle | ||
7 | ISTILÂHÂT LÜGATİ (YENİŞEHİRLİ AVNÎ) | Avnî, Yenişehirli | Dr. Bihter Gürışık Köksal |
Görüntüle | ||
8 | BELÂGAT-I OSMÂNİYYE (CEVDET PAŞA) | Cevdet Paşa, Ahmed Cevdet Paşa, Lofçalı | Prof. Dr. Mücahit Kaçar |
Görüntüle | ||
9 | HADÎKATÜ'L-BEYÂN (HACI İBRÂHİM EFENDİ) | Hakkı, Hacı İbrâhim Hakkı Efendi | Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ |
Görüntüle | ||
10 | SEFÎNETÜ’L-İNŞÂ (HÂLET) | Hâlet, İbrâhim Hâlet Bey, İstanbullu | Araş. Gör. MUSTAFA KILIÇ |
Görüntüle | ||
11 | SEVDÂ-YI NİHÂN (HÂLİD) | Hâlid, Yenişehirli-zâde Hâlid Eyyûb Bey | Doç. Dr. Macit Balık |
Görüntüle |