Mehmed Tevfik tarafından yazılan ve hikâyeler, anılar muhteva eden derleme kitap. 1299/1881 tarihinde bir ön söz ve bir istitrad ile Matbaa-i Aramyan’da basılmıştır. Esere göre İstanbul adetlerinde sene yaz ve kış olarak ikiye ayrılır. Bu nedenle “İstanbul’da Bir Sene” iki fasla ayrılmış ve bu iki fasıl da yaz ve kış eğlencelerini, adetlerini, geleneklerini işleyen on iki cüze ayrılmıştır fakat yalnızca ilk beş ayı basılabilmiştir. Bu beş ay şu şekilde taksim edilmiştir:

I. Birinci Ay: Tandır Başı (1299). Kanun-ı evvelde İstanbul’da yapılan eğlenceler hakkında bilgiler veren kitabın satır aralarında dönemin sosyal hayatı, kültürel yapısı, adetleri, algıları hakkında bilgiler mevcuttur. Kitapta İstanbul’un kış eğlenceleri birbiri içine geçmiş hikâyelerle verilmektedir. Bu yönüyle Bin Bir Gece Masalları tarzında hikâye anlatma geleneğini hatırlatmaktadır.

II. İkinci Ay: Helva Sohbeti (İstanbul 1299). Devr-i Safahat tesmiye edilen Damat İbrahim Paşa zamanında icra edilen eğlencelerden biridir ve kış aylarına mahsustur. Haftada bir veya iki kez yapılan helva sohbeti; adını, mecliste toplananlara ikram edilen helvadan almaktadır. Kitapta aktarıldığına göre helva sohbetinin makbul olma derecesi, cemiyeti toplayanların ekonomik kudretleriyle doğrudan ilişkilidir zira ikram ve eğlenceler buna göre olurdu. Helva sohbetinin derecesine göre ince saz, mukallit, meddah, neler-gu bulunabilirdi. Temayül olarak kalabalık gecelerde süt ve irmik helvası ikram edilirken genel itibariyle gaziler helvası yapılırdı. Eserde gaziler helvasının isminin nerden geldiğine dair bir “Nükte” bölümüne yer verilmiştir. Buna göre gaziler helvası çok ağır bir yiyecek olduğundan onu sindirebilenler gazi sayılır ve helvanın adı bu sebepten gaziler helvasıdır. “Helva Sohbeti Eğlenceleri” bölümünde ise cemiyette oynanan yüzük, değirmen, tura, lep oyunları ve durub-ı emsal sayma gibi oyunlar hakkında bilgiler verilerek bu meclislerin aranan şahsiyetlerinden ikisi, Hayındım Gecesi Hafız ve Mürekkepçi İzzet de tanıtılmaktadır. “Mahalle Kahvesi” ise kitabın ikinci ana başlığıdır. Dönemin İstanbul’unun sosyal hayatında önemli yeri olan kahvehane, Cerrah Arif Usta’nın kahvehanesi merkeze alınarak anlatılmaktadır. Bu kahve Atmeydanı’ndadır ve devrin zürefâsının devam ettiği meşhur bir mekândır. Kahvehane İstanbul’da, sadece kahve içilen bir yer olarak düşünülmemiştir. Cerrah Arif Usta’nın kahvehanesi de kendisi gibi meşhurdur ve müdavimlerinin çeşitli hikâyeler anlattığı, şiirler okuduğu, ilginç hatıralar naklettiği bir tür sosyalleşme mekânıdır. Hikâyeler, hatıralar ve kahvehane müdavimlerinin muhavereleri yer yer nazımla yer yer nesirle aktarılır. Menzel’in bu kitap üzerine yaptığı doktora tezi bulunmaktadır.

III. Üçüncü Ay: Kâğıthâne (1299). Eserde Kağıthane başta olmak üzere özellikle bahar mevsiminde tercih edilen bazı sayfiye yerleri tanıtılmaktadır. Bunlar arasında; Kağıthane, Boğaz, Küçüksu, Baltalimanı, Çubuklu, Sultaniye, Hünkar İskelesi, Bahariye ve Silahtar sayılabilir. Eserin ana mekânı olarak ele alınan Kağıthane’deki avdet geleneğini yansıtan iki adet resim bulunmaktadır. Özelde İstanbul’da yaşanan baharların hususiyetleri ve güzelliklerinin manzum olarak işlendiği “Bahar” ile İstanbul’un önemini ve güzelliklerini merkeze alarak vatan sevgisini de konu edinen mensur “Seyr-i Bahar” bölümleri mevcut olmakla birlikte “Seyr-i Bahar” bölümünde yer yer manzum örneklere de rastlanmaktadır. Sultan III. Ahmet, Damat İbrahim Paşa, Ragıp Paşa, dönemin şairleri Nedim ve Haşmet gibi tanıdık isimlere ve bunlardan İbrahim Paşa ile Şair Nedim ve Ragıp Paşa ile Şair Haşmet arasındaki münasebete de atıflar bulunmaktadır. Eserde bahar tasvirleri ağırlıklı olsa da, yazar, Kağıthane’nin modasının ancak birkaç hafta devam ettiğini ifade eder. Havalar ısınınca yeşilliklerin kuruduğunu, sayfiye mevsiminin sona erdiğini, İstanbulluların Kağıthane’yi; baharda cennet, yazda cehennem diye tesmiye ettiklerini belirtir.

IV. Dördüncü Ay: Ramazân Geceleri (1299). Klasik Türk şiiri şairlerinden Sâbit’in ramazâniyye eserinden yola çıkarak İstanbul’un ramazan ayını geçiriş biçimi, devam eden yahut unutulmaya yüz tutmuş gelenekler hikâyeler ve şiirlerle aktarılır.

V. Beşinci Ay: Meyhâne yahut İstanbul Akşamcıları (1300). İstanbul’un eğlence merkezlerinin, içki sofralarının ve bu sofraların müdavimlerinin anlatıldığı bölümdür. İstanbul’da Bir Sene’nin tamamı Menzel tarafından Almanca’ya çevrilmiştir. Eser, önce Tarih ve Toplum dergisinin ilavesi olarak forma hâlinde, akabinde de kitap olarak yayımlanmıştır.

Yazarın biyografisi için bk. "Tevfîk, Mehmed Tevfîk, Çaylak Tevfîk, Çopur Tevfîk, Mehmed Tevfîk-i Dehlevî". Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/tevfik-mehmed-tevfik-caylak-tevfik