ÎSÂGÛCÎ ŞERHİ/TASAVVURÂT ŞERHİ (SÂBİR PÂRSÂ)
şerh
Sâbir Pârsâ, Ağa-zâde Sâbir Pârsâ Muhammed Efendi, Pârsâ Sâbir Muhammed Dede (d. ?/? - ö. 1090/1679-80)

ISBN: 978-9944-237-87-1


17. yüzyıl Mevlevi şairi Sâbir Pârsâ’nın kaynaklarda “Tasavvurât Şerhi” olarak anılan eseri. Şairin ilimdeki gücünü gösteren bu eser, Selçuklu ve Osmanlı medreselerinde okutulan mantık kitabının (Sarıoğlu 1998:7) şerhidir. Süryânî asıllı Yeni Eflâtuncu filozof Furfûriyûs (Porphyrios) tarafından Aristo’nun mantık kitaplarının ilki olan Kategoriler’in anlaşılmasını sağlamak amacıyla kaleme aldığı eser, İslâm dünyasında aynı yolda yazılmış eserlerin ortak adı olmuştur (Bingöl 2000:22/488). Sâbir Pârsâ, bu eserini Safâyî Tezkiresi’ne (Çapan 2005:341) göre Veziriazam Köprülü-zâde Fâzıl Ahmet Paşaya, Sicill-i Osmânî (Akbayar 1996:5/1410) ve Osmanlı Müellifleri’ne (Mehmet Tahir ty.: 1/175) göre ise Melek Ahmet Paşaya sunmuştur. (Yoldaş 2003: 16/125) Eserin yazma veya matbu nüshasına rastlanmamıştır. Sâbir’in, Dîvân’ında, amcası Ağa-zâde’nin gazeline yazdığı tahmis dışındaki şiirlerinde, tasavvufun tesirinden çok, ilim ve hikmet hâkimdir. Klasik şiirimizde “mezheb-i kelâmî” olarak adlandırılan (Saraç 2001: 216) şiirde mantık terimlerini kullanma sanatına şiirinde yer vermesi, şairde ilmin daha ağır bastığını gösterir. Sâbir Pârsâ’nın üslûbundaki bu düşünce, hikmet ve mantık sentaksı, yaşadığı dönemin modası olan Sebk-i Hindî tesirinin sonucu olması mümkündür. 

Şairin biyografisi için bk. “Sâbir Pârsâ”. Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/sabir-parsa-agazade-sabir-parsa

Eserden Örnekler



Kaynakça


Akbayar, Nuri (1996). Mehmed Süreyya, Sicill-i Osmanî. C.5. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yay.

Bingöl, Abdülkuddüs (2000). “Îsâgûcî”. İslâm Ansiklopedisi. C. 22. İstanbul: TDV Yay. 488-489.

Bursalı Mehmet Tahir Efendi (ty.). Osmanlı Müellifleri. C.1. İstanbul: Meral Yay.

Çapan, Pervin (2005). Tezkire-i Safayî (Nuhbetü’l- Âsâr min-Fevâ’idi’l-Eş’âr). Ankara: AKM Yay.

Saraç, M. A. Yekta (2001). Klâsik Edebiyat Bilgisi Belâgat. İstanbul: Bilimevi Yay.

Sarıoğlu, Hüseyin (1998). Ebherî, Îsâgûcî, Mantığa Giriş. İstanbul: İz Yayıncılık.

Yoldaş, Kâzım (2003). XVII. Yüzyıl Mevlevî Şairlerinden Sâbir Pârsâ (Hayatı ve Eserleri)”. İlmî Araştırmalar (16):125-134.

Yoldaş, Kâzım (2005). Sâbir Pârsâ Divanı. İstanbul: Kitabevi Yay.


Atıf Bilgileri


YOLDAŞ, Kazım. "ÎSÂGÛCÎ ŞERHİ/TASAVVURÂT ŞERHİ (SÂBİR PÂRSÂ)". Türk Edebiyatı Eserler Sözlüğü, http://tees.yesevi.edu.tr/madde-detay/isaguci-serhi-tasavvurat-serhi-sabir-parsa-tees-1334. [Erişim Tarihi: 21 Kasım 2024].


Benzer Eserler

# Madde Yazar Madde Yazarı İşlem
1 DÎVÂN (SÂBİR PÂRSÂ, AĞA-ZÂDE SÂBİR PÂRSÂ MUHAMMED EFENDİ, PÂRSÂ SÂBİR MUHAMMED DEDE) Sâbir Pârsâ, Ağa-zâde Sâbir Pârsâ Muhammed Efendi, Pârsâ Sâbir Muhammed Dede Prof. Dr. Kazım YOLDAŞ
Görüntüle
2 GÜL Ü NEVRÛZ (SÂBİR PÂRSÂ) Sâbir Pârsâ, Ağa-zâde Sâbir Pârsâ Muhammed Efendi Doç. Dr. İbrahim Sona
Görüntüle
3 LEMEZÂT-I HULVİYYE EZ LEMEÂT-I ULVİYYE (MAHMUD CEMALEDDİN HULVÎ) Mahmud Cemaleddin el-Hulvî Diğer Özlem Şamlı
Görüntüle
4 AHBÂRÜ’L-'İBER (ZA’ÎFÎ, MUHAMMED) Za'îfî, Muhammed Dr. Necmiye Özbek Arslan
Görüntüle
5 KIRK HADİS TERCÜMESİ (FEYZÎ-İ KEFEVÎ) Feyzî-i Kefevî Prof. Dr. Adem Ceyhan
Görüntüle
6 ZÜBDETÜ'N-NESÂYİH VE UMDETÜ'T-TEVÂRÎH (IYÂNÎ) Iyânî, Cafer Iyânî Bey Prof. Dr. Osman Ünlü
Görüntüle
7 RÂZ-NÂME FÎ MENÂKIBİ'L-ULEMÂ VE'L-MEŞÂYİH VE'L-FUZELÂ (KEFEVÎ HÜSEYİN) Kefevî, Hüseyin ismail Aksoyak
Görüntüle
8 ES-SEYFÜ'L-MESLÛLÜ FÎ ŞERHİ'R-RESÛLİ (MUSTAFA b. BÂLÎ) Mustafa b. Bâlî Araş. Gör. Oğuzhan Et
Görüntüle
9 HADÎS-İ ŞERÎFLER MECMUASI (MUSTAFÂ b. BÂLÎ) Mustafâ b. Bâlî Araş. Gör. Oğuzhan Et
Görüntüle
10 HÂŞİYE ALÂ ŞERHİ MİFTÂH (MUSTAFA b. BÂLÎ) Mustafâ bin Bâlî Araş. Gör. Oğuzhan Et
Görüntüle
11 TUHFE-İ ŞEMSÎ (ŞEMSÎ) Şemsî, İsfendiyar-zâde Şemsî Ahmed Paşa Prof. Dr. Yunus KAPLAN
Görüntüle
12 KARAMAN-NÂME (ŞİKÂRÎ) Şikârî Araş. Gör. Mizan Coşkun Özgür
Görüntüle